Sağlık Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Kemik Mineral Dansitometri (KMD) aslında görüntüleme yönteminden çok kemik yoğunluğunu kantitatif olarak ölçen bir cihazdır. Osteoporozun erken dönemde saptanıp tedavi edilerek, toplumsal ve ekonomik bir yük hâline gelebilecek vertebra ve kalça fraktür riskini en aza indirmek hedeflenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Vorteks (tüp karıştırıcı): Deney tüplerindeki çözeltilerin karıştırılması için kullanılır. Hızı ayarlanabilir ve otomatik veya elle kontrol edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Her objektifin üzerinde büyütme oranı (4x, 10x, 40x, 100x ) bulunur. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: Elektroforez işlemi farklı boyutlardaki moleküllerin elektrik yüklü bir ortamda ayrılmaları ve analiz edilmeleri için kullanılan bir tekniktir. Elektroforez işleminin yapıldığı sistemler temel olarak destek ortamının hazırlandığı kısım (agaroz ya da poliakrilamid jel), jelde amaca uygun yükleme boşlukları oluşturmak için taraklar, tampon çözeltinin doldurulduğu tank, uygun süre ve voltajda akım sağlayan güç kaynağı ve ihtiyaca göre soğutma ünitesi gibi temel parçalardan oluşur. Şekildeki araç ve gereçler elektroforez işleminde kullanılır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İç içe (Nested) PCR özgün olmayan ürünlerin oluşumunu engellemek ve PCR tekniğinin spesifikliğini arttırmak için kullanılan bir PCR yöntemidir. Bu PCR metodunda iki farklı set primer çifti kullanılarak iki PCR işlemi yapılır. İlk PCR işleminde iki adet dış primerler kullanılır ve hedef molekül üzerinde uzun bir bölgenin amplifikasyonu yapılır. İkinci PCR işleminde ilk PCR sonucunda elde edilen DNA dizisi üzerinde iç primerler kullanılarak yeniden çoğaltma işlemi yapılır. İç primerlerin çoğalttığı DNA parçası, dış primerlerin çoğalttığı DNA parçasının içerisinde yer alır ve istenilen hedef bölge çoğaltılarak özgün ürünler elde edilir.

Yanıt Açıklaması: Tomosentez, memenin üç boyutlu görüntülenmesini sağlar. Bu yöntemle değişik açılarla çok sayıda görüntü alınmakta ve bu görüntüler bilgisayar sistemi ile üç boyutlu hale getirilmektedir. Aynı BT incelemede olduğu gibi meme dokusunun 1 mm’lik kesitleri alınmaktadır. Bu yöntem sayesinde meme kanserini yakalama oranı belirgin şekilde artmakta, iki boyutlu mamografide kanser taklidi yapan görünümlerin detaylı incelenebilmesi ile hastanın gereksiz ileri tetkike (biyopsi hatta operasyon) gitmesi önlenebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İmmersiyon yağı kalıntılarını temizlemek için az miktarda temizleme solüsyonu ile nemlendirilmiş yumuşak dokulu, kalıntı bırakmayan, temiz bir bez (tülbent, mercek temizleme bezi veya kâğıdı) kullanılır. Temizleme solüsyonu olarak 7 kısım eter, 3 kısım ethanol karışımı kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Polimeraz zincir reaksiyonu (Polymerase Chain Reaction, PCR) yöntemi, bir organizma veya mutant gene ilişkin normal ya da parçalanmış DNA veya RNA’nın in vitro çoğaltılmasına imkân veren bir yöntemdir.

Yanıt Açıklaması: Beher: Silindir şeklinde, üst kenarında akıtmayı kolaylaştırmak için oluk bulunan, altları düz, farklı hacimlere sahip, pyrex camdan veya plastikten yapılmış kaplardır.

Yanıt Açıklaması: Elektroforez sistemi: Farklı maddeleri (protein, DNA, enzim vs.) birbirinden ayırabilmek için kullanılan hareketli ve hareketsiz ortamdan oluşmuş sistemlerdir.

Yanıt Açıklaması: Çeker ocak: Zararlı kimyasalların buharlarının uzaklaştırılması ve laboratuvarın havalandırılması için kullanılan; ön kısmı aşağı-yukarı yönlerde hareket ettirilebilen camla kapatılmış laboratuvar gerecidir. Üst kısmından laboratuvar havalandırmasına bağlanmıştır. Böylece içerisindeki tehlikeli maddelerin buharları laboratuvar ortamına değil, havalandırma sistemine yönlenir. Ayrıca bazı deneylerin yürütülebilmesi için içerisinde, su musluğu, azot gazı musluğu, hava musluğu, elektrik prizi gibi ekipmanlarda mevcuttur.

Yanıt Açıklaması: Bunzen beki: Gazı (doğal veya bütan) aleve çeviren, tabanında metal disk bulunan, metal boru şeklindeki yapıdır. Isıtma amaçlı kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Polarizasyon mikroskobundan bir objenin izotropik mi yoksa anizotropik mi olduğunun belirlenmesinde de yararlanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Görüntüleme cihazları başlıca üç prensip ile çalışır, bunlar: Transmisyon, Emisyon ve Refleksiyon prensipleridir.

Yanıt Açıklaması: Lam: Bir mm kalınlığında dikdörtgen camlardır. Mikroskopta incelenecek objenin üzerine konulduğu preparat yapma malzemesidir. Rodajlı olanları vardır. Lamel: Mikroskopta incelenecek objenin lam üzerine konulduktan sonra objenin üzerine kapatılan lamdan çok daha ince, farklı boyutlardaki cam malzemedir. Lanset: Kan almak amacıyla parmakta delik açmak için kullanılan bir kullanımlık steril iğnelerdir. Maşa: Isı uygulayarak gerçekleştirilen deneyler sonrasında, ısınan cam malzemin bir yerden başka bir yere aktarılması amacı ile kullanılan laboratuvar gerecidir; tahta veya metalden yapılmış kıskaçlardır. Mezür (dereceli silindir): Farklı hacimlerde, ağız kısımlarında oluk bulunan üzeri derecelendirilmiş, plastik veya cam silindirlerdir.

Yanıt Açıklaması: Biyoinformatik ve moleküler genetik alanındaki ilerlemelere paralel olarak geliştirilen mikroarray teknolojisi tek bir çip üzerinde tüm genomun (DNA) ve ekspresyon ürünlerinin (RNA ve protein) incelenmesi yöntemidir. 2000’li yılların başında, mikroarray teknolojisinin gelişimi, aynı anda binlerce genin ekspresyonunun tayinine imkân vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Laboratuvarlar toz, nem, buhar, titreşim, elektromanyetik etkenler ve zararlı canlılar gibi olumsuz etmenlerden korunmalıdır. Çalışma alanları 20ºC sıcaklıkta sabit tutulmalıdır. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Ortopantomografi Cihazı; dişlerin, alt ve üst çenenin birlikte görüntülenmesi için özel olarak tasarlanmış¸ tomografik bir yöntemdir. Diş hekimliğinde özellikle çocuk hastalarda diş gelişimini değerlendirmek için sıkça kullanılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: DNA sarmalı birbirine komplementer baz dizisine sahip iki DNA dalından oluşur. Genetik bilgi DNA dallarının üzerine yerleşmiş bazların (adenin, timin, guanin, sitozin) dizilimi ile şifrelenmektedir. Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Füzyon görüntüleme, önceden elde edilmiş BT veya MR görüntüler ile gerçek zamanlı US görüntülerinin birleştirilerek, US’de çok da iyi izlenemeyen lezyonların daha iyi görüntülenmesi sağlanmakta ve bu bölgeden biyopsi alınabilmektedir. Özellikle prostat biyopsileri için büyük bir kolaylık ve gelişme olarak kabul edilmektedir. RF ablasyon çalışmaları için de büyük kolaylık sağlamaktadır. Doğru cevap A'dır.