Sağlık Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Laminer hava akımı, parçacıklardan arındırılmış havanın aseptik ameliyat ortamı üzerinden sabit bir hızda (0,3-0,5 µm/saniye) akımını sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Bu hava akımı yatay ya da dikey olarak yönlendirilebilir ve yeniden odaya verilen hava, genellikle yüksek etkinliğe sahip HEPA filtreden geçirilir (ultra-clean air). HEPA filtreler küçük çaplı partikülleri bile % 99,97 etkinlikle temizleyen yüksek etkinlikte hava filtreleridir. Hava 0.3 µ çapındaki partikülleri %99.97 oranında temizleyen HEPA filtrelerden geçirilerek yatay veya dikey yönde sabit hızda ameliyat alanı üzerinden üfler. Minimal hava tirbülansı ile birlikte mikroptan arındırılmış temiz hava sağlanır. Bu havalandırma sistemi (ultra-clean air), hiç partikül içermeyen aşırı temiz havalandırmalı odalar implant ve protez cerrahisi gibi bazı cerrahi işlemlerin uygulandığı ameliyat odalarında önerilir.

Yanıt Açıklaması: Neil Robertson sedye, dayanıklı brandadan yapılmıştır ve içerisinde omurga tahtası bulunan sedyedir. Sırıkları değişik materyalden yapılabilir. Sedyenin baş ve ayak tarafında taşıma halkaları vardır. Bu halkadan çekme halatları geçirilir. Askı aparatları ile yatay asarak taşıma, dikey asarak taşıma gibi geniş kullanım alanına sahip yaralıyı etkili bir şekilde hareketsiz ve ilk yardıma en uygun konumda sabitleyen geniş kullanım alanına sahip bir sedyedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu iş adımında gerçekleştirilecek faaliyetler edinilen ürün veya hizmetin tüm yaşam döngüsü içerisinden edinilecek verilere dayanmaktadır. Buna göre gerçekleştirilecek değerlendirmeler altı başlıkta özetlenebilir. Ekipman Performans Ölçümü (down time) Tedarikçi Performans Ölçümü Teknoloji Uygunluk Değerlendirme Maliyet-etkinlik Değerlendirme Hasta ve Çalışan Güvenliği Değerlendirme Tedarik Sürecini Değerlendirme Görüldüğü üzere tedarikçi performans ölçümü bu faaliyetler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Tıbbi cihazların sözleşme yönetiminde üzerinde durulması gereken önemli noktalar şu şekilde sıralanabilir: Garanti kapsamı ve süreci, Cihazın aktif kullanılabilirlik süresi, Arıza müdahaleleri ve onarım süreçleri, Garanti sonrası hizmetlere dair hükümler, Belirlenen kuralların uygulanmaması durumundaki hukuki yükümlülükler.

Yanıt Açıklaması: E-Nabız Kişisel Sağlık Sistemiolası hastalıklara karşı erken teşhis gibi hususlara imkân vermektedir. Böylelikle bu verilerin giyilebilir cihazlarla ölçümüyle, kişinin ek bir ekipman kullanma ve hastane ziyaretinde bulunma ihtiyacı ortadan kalkmakta, diğer yandan bu ölçümler için yapılacak hastane ziyaretleri sebebiyle oluşacak doğrudan ve dolaylı maliyetlerin önüne geçilmektedir. Buna göre doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Shortlife ve Blois ise biyomedikal bilişim ifadesini tercih etmekle birlikte, bunu toplum sağlığı bilişimi, klinik bilişim, görüntüleme bilişimi ve biyobilişim olmak üzere dört alt başlıkta incelemiştir. Toplum sağlığı bilişiminde merkezde toplum yer almaktadır, klinik bilişimde odak noktası bireydir, görüntüleme bilişiminde organ ve dokular (örn. Bilgisayarlı tomografi), biyobilişimde ise hücreler, hücreiçi yapılar, proteinler, genler ve moleküller odak noktası olarak yer almaktadır (örn. Genom dizileme).

Yanıt Açıklaması: Anestezi uygulamalarında devrede kaçak olması ya da aciliyet hâllerinde oksijene akımölçerin verebileceğinden daha yüksek hızda ihtiyaç duyulabilir. Bu durumlarda kullanılmak üzere ayrı bir oksijen hattı ve valfi bulunur. Oksijen flush valfi 30-70 ml/dk. hızda ve 20-45 psi basınçta oksijen verebilir.

Yanıt Açıklaması: Kamu alımlarının temel ilkeleri Bailey tarafından “5 Doğru” olarak tanımlanmıştır. Bunlar; doğru kalitede, doğru miktarda, doğru ürün veya hizmetin doğru ücret ile doğru yer ve zamanda tedarik edilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik Değerlendirme; Bu aşama, bir sağlık teknolojisinin kullanımının tıbbi, idari, mali, teknolojik ve etik konularda sistematik, şeffaf, objektif ve ölçülebilir şekilde özetleyen multidisipliner bir süreçtir.

Yanıt Açıklaması: Laparoskopi ünitesi; görüntüyü elde eden kamera, soğuk ışık kaynağı, karın içine hava veren insüflatör, monitör ve video/görüntü kaydedicisinden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Defibrilatör cihazı, ameliyathanede kullanılan temel cihazlardandır. Kalp kaslarının fibrilasyona girerek rastgele kasıldıkları, dolayısıyla kalbin kan pompalama görevini yapamadığı durumlarda kalbe elektrik şoku vererek kasılmaların tekrar düzenli hâle getirilmesi maksadıyla kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Aktif tıbbi cihaz: Yer çekiminin ya da insan vücudunun doğal olarak oluşturduğu enerji haricinde herhangi bir elektrik enerjisi veya güç kaynağıyla çalışan tıbbi cihazları tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: AB ve ülkemiz mevzuatına göre tıbbi cihazlar piyasaya arz edilmeden önce asgari güvenlik şartlarını karşıladığını gösteren “CE” işaretini almalıdır. “CE” işareti AB sınırları içerisinde geçerlidir ve tıbbi cihazlar dâhil pek çok ürün grubunda kullanılır (asansörler, basınçlı kaplar, yapı malzemeleri vb.).

Yanıt Açıklaması: Anestezide kullanılmak üzere merkezî gaz kaynaklarından ya da yedek silindirlerden sağ­lanan medikal gazlar anestezi cihazına girdikten sonra akımölçerlerden geçer. Akımölçer­ler, medikal gazların ml/dk. veya l/ dk. olarak verilmesini sağlayan aygıtlara verilen addır. Akımölçerler, her gaza özel olarak üretilir ve diğer gazlar için kullanılmaz. Günümüzde anestezi cihazlarında oksijen ve azot protoksit için olmak üzere iki akımölçer (flowmetre) bulunur.

Yanıt Açıklaması: ETK, tek bir sağlık kurumunda bir birey hakkında yetkili klinisyenler ve görevliler tarafından oluşturulabilecek, toplanabilecek ve başvurulabilecek bir sağlık bilgisinin elektronik kaydıdır. Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Laringoskop solunumu duran hastaların solunumunu güvenlik altına alma işlemlerinde kullanılır. Ventilör cihazı ise hastalara otomatik olarak solunum yaptıran cihazlardır.

Yanıt Açıklaması: Ameliyathanede kullanılan bir diğer temel cihaz cerrahi aspiratördür. Hastanın vücudundaki, ağzındaki veya yarasındaki kanı ve mukusu uzaklaştırmaya yarayan bir alettir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık bilgi sistemleri gibi yapıların sağlık alanına girmesiyle birlikte, bireysel verinin toplanması, işlenmesi, saklanması, analizi ve bilgiye dönüştürülmesi için birtakım uygulama çözümlerine ihtiyaç duyulmuş ve bu doğrultuda çeşitli yazılım çözümleri geliştirilmiştir. Söz konusu bu yazılım çözümlerinin genel adı “e-sağlık” çözümleridir.

Yanıt Açıklaması: Boyun ve diğer omurgaların yaralanması olan hastalarda taşıma sırasında omurilik (medulla spinalis, Spinal cord) yaralanmasından korumak için kullanılan malzemelerdir. Boyun için kullanılana boyunluk (cervical collar) diğer omurgaların yaralanmaları için kullanılana da travma tahtası, sırt tahtası, vakum sedyesi, Back Raft Sistemi, kaşık sedye (faraş sedye veya scoop sedye) gibi adlarla adlandırılır.?

Yanıt Açıklaması: Özel Hastaneler Yönetmeliğinde De­ğişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik “MADDE 21 – Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. Ameliyathane: MADDE 24 – Özel hastanelerde; Cerrahi uzmanlık dallarının gerektirdiği en az iki adet ameliyat salonu ile uyandır­ma bölümü bulunur. Ancak, hasta yatak sayısı otuz ve altında olan ağız ve diş sağlığı dal hastaneleri ile göz hastalıkları dal hastanelerinde bir adet ameliyat salonu olabilir. Ameliyat salonlarının her birinde sadece bir ameliyat masası bulunur. Ameliyathane sterilizasyon şartlarını taşır. Ameliyathane salonlarında toz ve mik­rop barındıracak girinti çıkıntılar olmaz. Ameliyathanenin duvar, tavan ve zeminleri dezenfeksiyon ve temizlemeye uygun antibakteriyel malzemeler kullanılarak yapılır. Ameliyathane salonlarının ölü alan oluşturacak girinti, çıkıntı ve bunlardan oluşan boşluklar ile keskin köşeler haricinde kalan net kübik kullanım alanı en az otuz metrekare, kardiyovasküler cerrahi ve organ nakli ile ilgili ameliyathaneler için en az kırkbeş metre kare olur. Net kullanım alanı içinde, kolon ve benzeri hareket kısıtlılığına sebep verecek yapılaşma ile ameliyat ekibinin hareket kısıtlılığına ve sirkülasyonuna engel bir durum olmaması gerekir. Ameliyathane salonlarının taban-tavan arası net yüksekliğinin havalandırma kanalları, asma tavan, hepafiltreler hariç ameliyat salonunun her noktasında en az üç metre ve ameliyathane kısmında bulunan koridor genişliğinin en az iki metre olması gerekir. Ameliyathanelerde yarı ve tam steril alanlar oluşturulur. Ameliyathane salonu ve yan hacimlerinin bulunduğu tam steril alanlarında, pencere ve kapılar dış ortama açılmaz ve bu alanlarda tuvalet bulunmaz. Yarı steril alanda, personel dinlenme yeri, kadın ve erkek personel için ayrı ayrı düzenlenmiş giyinme ve soyunma ile tuvalet ve duş mahalleri bulunur. Ameliyathane alanının, hepa filtreli hijyenik klima sistemi veya muadili bir sistem ile iklimlendirilmesi ve havalandırılması gerekir. ”