Sağlık Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Ameliyathane salonlarının ölü alan oluşturacak girinti, çıkıntı ve bunlardan oluşan boşluklar ile keskin köşeler haricinde kalan net kübik kullanım alanı en az otuz metrekare, kardiyovasküler cerrahi ve organ nakli ile ilgili ameliyathaneler için en az kırkbeş metre kare olur. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Piyasaya arz edilen tıbbi cihazlar için hem üreticilerin hem de yetkili otoritelerin farklı sorumlulukları vardır. Üreticiler piyasada bulunan tıbbi cihazları için “piyasaya arz sonrası klinik takip” sistemi kurmak ve işletmek zorundadırlar. Şöyle ki tıbbi cihazın kullanıldığı kliniklerden gelen şikâyetler, teknik servise en sık yapılan arıza başvuruları, kalibrasyon hataları, etiket veya kullanım kılavuzu yanlış anlaşılmaları gibi tüm geri bildirimleri toplamalı ve analiz etmelidir. Analiz sonucunda bu durumların ne kadarı tıbbi cihazdan kaynaklı ne kadarı değil görülebilmelidir. Eğer gerekiyorsa tasarım veya üretim süreci dâhil tüm zorunlu değişiklikleri tıbbi cihaza ve ona ait dokümanlara yansıtmalıdır. Bu değişiklikler “CE” işareti sürecine dâhil olan onaylanmış kuruluşa da bildirilmelidir. “CE” işareti piyasaya arzdan önce alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: DNA dizi analizleri ilk kez 1977 yılında geliştirilen iki teknik sayesinde yapılmaya başlanmıştır. Bunlar, Sanger dideoksi yöntemi ve Maxam-Gillbert kimyasal degredasyon yöntemidir. Her iki teknik de üç temel basamaktan oluşmaktadır

Yanıt Açıklaması: Avrupa’da HIMSS Stage 7 seviyesine sahip Toplam 5 hastane bulunmakta olup bunların ikisi (İzmir Tire Devlet Hastanesi ve Yozgat Şehir Hastanesi) ülkemizde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sodyum dikloroisosiyonurat (klorsept 87) ameliyathane yer ve yüzey dezenfeksiyonu için kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık bilişimine yönelik ilk çalışmalar 1949 yılında Gustav Wager’in Almanya’da ilk profesyonel organizasyonu kurmasıyla başlamaktadır. Akabinde 1960’lı yıllarda Fransa’da bilişim eğitim programı yürürlüğe girmiş, bütün Avrupa’ya yayılmış ve sonunda 70’lerde ABD’ye ulaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tedarik; ihtiyaç analizine göre hazırlanan planlamanın gereğinin uygulandığı süreci tanımlar.

Yanıt Açıklaması: Onaylanmış kuruluş, tıbbi cihazın piyasaya arz edilebilmesi için gereken testler dahil tasarım sürecinden başlayarak tüm aşamaları inceler ve varsa uygunsuzlukların giderilmesini temin eder. Tüm bu aşamaları geçen tıbbi cihaz üzerine “CE” işareti iliştirilerek artık piyasaya arz edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Kandaki glikoz oranı desilitre başına miligram olarak ölçmeye yarar. Yani kan şekeri ölçümünde kullanılan cihaza glukometre denir.

Yanıt Açıklaması: Etkin bir tedarik süreci ile • Teknik tedarik personeli tarafından uluslararası standartlarda, açık ve hesap verilebilir bir çalışma yürütülmüş olur. • Finansman kurumları tarafından güven duyulan, kredi sağlanabilen, doğru kaynak yönetimi ile teminler gerçekleştirilmiş olur. • Sağlık profesyonelleri kaliteli malzeme ve cihazlar kazanmış olur. • Çalışan ve hasta güvenliği sağlanmış olur. • En önemlisi de hastaların doğru ve etkili bir sağlık hizmeti alması sağlanmış olur. Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hayatı tehdit eden kardiyak ritim bozukluğu, nabızsız ventriküler taşikardi ve ventriküler fibrilasyon tedavisi ile çalışması yeni durmuş kalbin tekrar çalışması için kullanılır. Doğru cevap A'dir.

Yanıt Açıklaması: Klinik KDS’lerin operasyonel bileşenlerini ele aldığımızda, birinci bileşen hastaya özgü kılavuzu sisteme sunan bilgi temelidir, ikinci bileşen bilgiyi kişiye özgü veriyle eşleştiren bir programdır ve üçüncü bileşen ise hastaya ilişkin veriyi Klinik KDS uygulamasına girmek üzere (veya doğrudan ETK’den almak üzere), bu noktadan sonra da ilgili veriyi tekrar klinisyene sunmak üzere kullanılan bir iletişim mekanizmasıdır.

Yanıt Açıklaması: mHIMSS Task Force’un başkanı Rosemary Nelson’a göre kullanımdaki en yaygın m-sağlık teknolojileri arasında cep telefonları/akıllı telefonlar, PDA’lar, tablet PC’ler, giyilebilir kablosuz biyo-alıcılar ve kablosuz kronik hastalık takip cihazları ve bu cihazların herhangi birine yüklenmiş ve kurulmuş; dahası toplumsal ve klinik sağlık verisi toplamaya, sağlık bilgilerinin sağlık çalışanlarına, araştırmacı ve hastalara iletimine yardımcı olan, hastalara ait vital bulguların gerçek-zamanlı izlenmesini sağlayan ve doğrudan tedavi provizyonuna imkân veren m-sağlık uygulamaları yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Perfüzör cihazı; verilecek ilacı kullanıcının ayarladığı doz miktarı ve ayarlanan saat içerisinde hastaya ulaştıran cihazdır.

Yanıt Açıklaması: Defibrilatör elektirik akımı ile kontrollü olarak Kalp üzerine etki ederek elektroşok yapılmasını sağlayan bir cihazdır. Laringoskop, dili bastıran bleyti ile ucunda ışığı olan doğrudan larinksin gözle görülmesi için kullanılan bir cihazdır. Elektrokardiyograf cihazı, kalpte meydana gelen elektriksel faaliyetin dolayısıyla kalp kası ile ileti sisteminin durumunu kaydetmeye yarayan cihazdır. Ventilator; respiratör ve denen ventilatör solunum desteği için kullanılan cihazlara verilen addır.

Yanıt Açıklaması: Kurulum adımında gerçekleştirilecek faaliyetler yedi adımda özetlenebilir. • Kurulum/hizmeti ifa/teslimat alanının hazırlanması, • Sevk öncesi değerlendirmelerin tamamlanması, • Sevkiyat ve gümrük işlemleri, • Depolama, nakliye ve dağıtım işlemleri, • Bir kontrol listesi ile belgelerin, makbuzların kontrol edilmesi, • Montaj, kurulum, teslimat, hizmetin ifası, • Tüketim malzemelerinin stok yönetimi, güncellenmesi ve kontrollerinin yapılması Buna göre doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bilgisayarlı Klinik Order Girişi (CPOE) genel manada hasta hizmetlerini ve reçeteleme süreçlerini oluşturma ve yönetme hususunda klinik çalışanlara yardımcı olmak üzere özel olarak dizayn edilen order giriş uygulamasıdır. Tıbbi orderların bilgisayar destekli olarak girilmesiyle birlikte, orderlar elektronik ortamda görülebilmekte, mükerrer order sorunlarının önüne geçilebilmekte ve dolayısıyla etkin tedavi uygulamasına katkı sağlanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu alımlarının temel ilkeleri Bailey“5 Doğru” olarak tanımlanmış; doğru kalitede, doğru miktarda, doğru ürün veya hizmetin doğru ücret ile doğru yer ve zamanda tedarik edilmesidir. Bunlardan doğru miktar tüm depoları göz önüne alarak mevcut stokların ve stok devir hızlarını değerlendirerek stok düzeyinin belirlenmesi, her ürün için stok ve lojistik gereksinimlerinin belirlenmesini (raf ömrü/miad, sipariş süresi, teslimat süresi gibi) ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Ameliyat lambası ışık tayfının görünen kısmını geçirir. Bu nedenle ortaya çıkan ışık, tamamen beyaz, soğuk olup ameliyat personelinin gerçek doku rengini ayırt edebilmesini sağlar. Lambanın renk ısısı doğru doku renginin görülebilmesi için 4000 K – 4500 K (kelvin) arasında olmalıdır

Yanıt Açıklaması: Tıbbi cihazların temin edilirken ihtiyaç planlamasının yapılması da dikkate alınması gereken bir diğer unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkenin yapısı, hizmet verilen nüfusun dağılımı, bölgedeki özel, üniversite, askerî ve kamu bünyelerindeki sağlık tesislerinin yapısı ve kapasiteleri, uzman sağlık personelinin istihdam sayıları vb. gibi unsurlar özellikli tıbbi cihazların alımlarının planlanmasında göz önünde bulundurulması gereken unsurlardır. Bu unsurların arasında ise bölgenin coğrafi özellikleri bulunmamaktadır. Bu nedenle doğru cevap E’dir.