Sağlık Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Hazırlanan preparatın tabla üzerine zarar görmeden konulabilmesi için objektif ve tabla arasında yeterli uzunluğa ihtiyaç duyulmaktadır. En küçük büyütme yeteneğine sahip objektif optik sistemi daha kısa olduğundan daha geniş bir çalışma ortamı sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: 2

Yanıt Açıklaması: Farklı amaçlara uygun olarak laboratuvarlarda çok çeşitli mikroskoplar kullanılmaktadır. Stereomikroskop (Binoküler), Faz Kontrast Mikroskobu, İnterferens Mikroskobu, Karanlık Alan Mikroskobu (Ultramikroskop), Polarizasyon Mikroskobu, Ultraviyole Mikroskobu, Cerrahi Mikroskop, Elektron Mikroskopları, Transmisyon (Geçirme) Elektron Mikroskobu (TEM), Scanning (Tarama) Elektron Mikroskobu (SEM).

Yanıt Açıklaması: Biyogüvenlik Kabinleri: Biyogüvenlik kabinleri (BGK), özellikle çalışan personel ve çevreyi enfeksiyöz aerosol ve sıçramalardan korumaya yönelik tasarlanan hava akımı düzenlenmiş cihazlardır. Bu cihazların en önemli iki özelliği amaca yönelik kontrollü hava akımı sağlaması ve hava içindeki mikroskobik partikülleri elimine etmesidir. Eliminasyon BGK içindeki ventilasyon ya da mekanik hava yolu üzerine yerleştirilmiş HEPA(High Efficiency Particulate Air) ya da ULPA (Ultra Low Penetration Air) filltre sistemi ile gerçekleştirilir. HEPA filtreler 0,3 mikron çapındaki partiküllerin %99,97’sini; ULPA filtreler ise 0,12 mikron çapındaki partikülllerin %99,99’unu elimine etme kapasitesindedir. BGK’ların çoğunda toz filtresi denen kaba parçacıkları tutan ve 3-6 ayda bir kullanıma bağlı olarak temizlenen bir ön filtre bulunur. Filtre edilmiş hava fan aracılığıyla basınçlı olarak HEPA ya da ULPA filtreden geçirilir. Filtreler parçacıkları süzerek, elektrostatik etkileşimlerle tutarak ya da çok küçük parçacıkları filtre materyaline difüzyon ile yapıştırarak etkili olur.

Yanıt Açıklaması: Saat camı: Katı maddeleri tartmak için kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Pens: Maşa veya cımbız gibi metalden yapılmış, uçlarının iç kısımları dişli olan gereçtir. Elle tutulması mümkün olmayan veya steril çalışılması gereken bazı durumlarda materyalleri tutmak için kullanılır. Petri kabı: Farklı büyüklüklerde olan cam veya özel plastikten yapılmış malzemelerdir. İçlerine besiyeri dökülerek bakteri vb. organizmaların kültürleri yapılır. Bir tabak ve üzerine kapanan bir kapaktan oluşur. Pipet: Sıvı hâldeki maddeleri belli hacimlerde çekmeye yarayan cam borulardır. Cam pipetler (büllü pipet, mohr pipeti, serolojik pipetler, sulandırma pipetleri), mikropipet, semiotomatik pipetler ve dispensırlar (sıvının eşit hacimlerde dağıtımını sağlayan aletler) olmak üzere farklı tipleri vardır. Pipet kutusu: Normal cam pipetleri sterilizasyona göndermek ve kırılmasını önlemek için kullanılan pipetlerin sığabileceği uzunlukta silindir şeklinde, ağzı kapaklı metal kutudur. Kutunun tabanında gazlı beze sarılmış pamuk bulunur. Piset: Distile su yada yıkanma çözeltisi kullanımı için gerekli olan ve plastikten yapılmış kaplardır. İstenilen hacme ulaşmak için sıkılarak kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Eş zamanlı PCR sistemi klasik PCR kullanımına göre avantajları şunlardır: Hassas, verimli, hızlı ve kontaminasyon riski düşüktür. Klasik PCR belirli sayıda çevrimden sonra ölçüme izin verirken eş zamanlı PCR veriyi eksponansiyel büyüme fazında elde eder. Raportör floresan sinyalindeki artış doğrudan üretilen PCR ürün miktarıyla orantılıdır. Hedef sekansı tespit eden dinamik aralık oldukça geniştir. PCR sonrası ek işlemlere ihtiyaç duymaz. Duyarlılık başlangıç materyalindeki sadece 2 katlık bir değişime kadar düşürülebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Termometre kırıklarının civalı kısımları ya da civa artıkları asla çöpe ya da lavaboya atılmamalı, toprağa gömülmelidir.

Yanıt Açıklaması: İyi bir ışık mikroskobu bir objeyi sadece yaklaşık 1500 kez ayrıntı kaybı olmaksızın büyütebilir. EM ise 500000 üzerinde büyütme yapabilir.

Yanıt Açıklaması: Piset: Distile su yada yıkanma çözeltisi kullanımı için gerekli olan ve plastikten yapılmış kaplardır. İstenilen hacme ulaşmak için sıkılarak kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Radyasyonun canlılar üzerinde oluşturduğu etki iki farklı şekildedir: Sitokastik etki ve deterministik etki. Sitokastik etki lösemi ve kanser oluşumu, genetik etki ve mutasyonlardan sorumludur. Deterministik etkiler erken dönemde (ciltte kızarıklık, saç-kıl dökülmesi) ve/veya geç dönemde (katarakt, kısırlık, konjenital anomaliler) ortaya çıkabilir. Mutasyon sitokastik etki sonuçlarındandır.

Yanıt Açıklaması: Desikatör: Kurutma, ısınmış materyalin nem çekmeden soğutulması ve olduğu gibi saklanması için kullanılan büyük veya küçük hacimli olan cam kaplardır.

Yanıt Açıklaması: Çoklu (multipleks) PCR, aynı DNA kalıbı kullanılarak çok sayıda gen veya ürününün birden fazla primer seti kullanılarak çoğaltılması işlemidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bunzen beki: Gazı (doğal veya bütan) aleve çeviren, tabanında metal disk bulunan, metal boru şeklindeki yapıdır. Isıtma amaçlı kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Bir obje üzerine mor ötesi ışık (UV) düşürülür ya da objenin içinden geçirilirse obje onu absorblar ve görünür bir ışık enerjisi (mavi, mor, yeşil, sarı, turuncu, kırmızı) saçarsa o madde fluoresanstır. UV ışınları kaynağı olarak hidrojen kuvarz lambaları, yüksek basınçlı civa arkları ve ksenon arkları kullanılır. Bazı biyolojik maddelere fluoresans veren boya ya da kimyasallar uygulanması ile yapay fluoresans oluşturulabilir. Mor ötesi ışık camdan geçmediği için bu yöntemde, mikroskobun aydınlatma sisteminde kuvars mercekler ve alüminyum aynalar kullanılması gereklidir. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: DNA ve RNA izolasyonu üç temel basamak içerir: 1- Hücrenin paralanması ve DNA ya da RNA molekülünün açığa çıkartılması 2- DNA’nın protein kompleksinden ayrılması ve çözünür hale getirilmesi 3-Çeşitli fiziksel ya da kimyasal yöntemler ile DNA ya da RNA’nın proteinler ve diğer makro moleküllerden ayrılması.

Yanıt Açıklaması: Pirodizileme sisteminin diğer dizi analizi yöntemlerine göre avantajları: Metot çok örnekli işlemler için kolaylıkla adapte edilebilir. Geleneksel metotlarla kıyaslandığında maliyet daha efektiftir. Sekanslama reaksiyonları oda sıcaklığında ve fizyolojik pH’ta gerçekleşir. Sinyal yakalanması yaklaşık 2 dakikalık çevrimlerledir. Etiketlenmiş primerlere, nükleotidlere ve jel elektroforezine olan ihtiyacı kaldırır. Kısa zincirler oldukça verimli sekanslanabilir: Sinyal-gürültü oranı 40 çevrimden sonra bile oldukça yüksek kalabilmektedir. Düşük frekanslarda bulunsa bile allel kantifikasyonu yapılabilir. Bilinmeyen sekans varyantlarını tespit edebilir.

Yanıt Açıklaması: Yeni nesil PCR yöntemi yanlış bilgi içeren bir seçenektir ve PCR yöntemleri arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Thermal Cycler cihazı DNA'yı çoğaltmak için kullanılır. Çoğaltılmış ürünlerin saptanması ve doğrulanması için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemler arasında en basit ve genel olanı elektroforezdir. Agaroz ya da poliakrilamid jellerde, bir floresan boya olan ve DNA ipliklerinin arasına giren, etidyum bromür (EtBr) boyaması ile ürünler görülür. Boyamadan sonra DNA, jelde bir UV transillüminatörden yararlanılarak görülebilir hâle gelir. Boyutu bilinen marker DNA’lar ve kontrol PCR ürünleri de aynı elektroforez jeline uygulanır, böylece amplifikasyon ürününün boyutu hakkında bilgi edinilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Dokuların mikroskobik incelemeye hazır hâle getirilmesi amacı ile yapılan işlemler dizisine doku takibi denir. Doku takibinde fikse (tespit edici ile muamele edilmiş) olmuş dokunun mikrotomda 3-6µ kalınlığında kesitler yapılacak sertliğe (dirence) getirilmesi gerekir. Doğru cevap B' dir.