Sağlık Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Günümüzde teknolojinin gelişmesi ile birlikte bilgi akışı tek merkezde toplanmakta ve ameliyathanelerindeki bilgisayarlardan bu verilere ulaşılabilmektedir. Eskiden ameliyathane salonlarında bulunan negatoskoplar yerine dokunmatik monitorler yerleştirilmiştir. Yarı steril alan (Yarı kısıtlanmış alan) ameliyathanenin çevresindeki destek alanları ve kısıtlanmış alana giden koridorları kapsar. Buralarda günlük giysilerinizi çıkararak ameliyathane kıyafetiyle dolaşmak zorunluluğu vardır. Ameliyatlar esnasında ameliyathanede insan hareketi ve sayısı en aza indirilmelidir. Havadaki bakteri yoğunluğu odada hareket eden insan sayısı ile doğru orantılı olarak artar. Cerrahi ekibin üyeleri genelde ameliyathane giysisi adı verilen bir gömlek ve bir pantolon giyer. Kanla veya herhangi bir infeksiyon ihtimali taşıyan madde ile temas etmiş giysiler hemen ya da mümkün olduğunca çabuk değiştirilmelidir. Kirli malzemelerin taşınması steril veya temiz malzemelerin taşındığı koridorlardan yapılmamalıdır. Galoşlar ameliyathane ayakkabılarıyla dış ortamın kirinin içeriye taşınmasını engellemek amacıyla kullanılır. Cerrahi ekip, steril eldivenler giymeden önce el ve kollarını antiseptikli solüsyonlar ile yıkar ve fırçalar. Bunun amacı cerrahi alanla doğrudan veya dolaylı olarak karşılaşılabilecek olan ellerin ve kolların uygun bir antiseptikli bir solüsyon ile yıkanarak yüzeyel floranın azaltılmasıdır. Bu amaçla günümüzde daha çok %4 klorheksidin glukonat veya %7.5’lik köpüren povidon-iyodür kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bifazik defibrilatörlerde şoklamaya 120 Joule ile başlanır, sonuç alınamaz ise 200, bir sonraki aşamada ise 270 Joule verilir. Cihazdan cihaza farklılık göstermek ile beraber mo­nofazik cihazlarda 360 Joule baz alınırken bifazik cihazlarda verilmesi gereken Joule ge­nellikle 120-200 Joule civarındadır.

Yanıt Açıklaması: Ameliyathanede tekrar kullanılan malzemeler; ameliyat örtüleri, hasta altı ısıtma sistemleri ve ameliyat cerrahi setleridir.

Yanıt Açıklaması: Konvansiyonel yöntemlerin toz ve aerosol partiküllerini ortamdan uzaklaştırarak havadaki bakteri sayısını etkili bir şekilde azalttıkları kanıtlanmıştır. Havalandırma sisteminde etkinlikleri standardize edilmiş ardışık iki filtre sistemi bulunmalıdır. Konvansiyonel ameliyathane havalandırma sistemleri, saatte en az 15 filtre edilmiş hava değişimi yapmalı ve bunlardan en az 3’ü (% 20) temiz hava ile olmalıdır. Hava tavandan verilmeli ve tabandan dışarı alınmalıdır. Ameliyathane odasına havalandırma sisteminden gelen hava odadan çıkan havadan bir miktar daha fazla olmalıdır. Böylece ameliyathane içerisindeki pozitif basınç dış alandaki potansiyel kontamine havanın ameliyathane odası içerisine girişini engeller. Ameliyathane kapılarının kapalı tutulmalarının bir nedeni de budur.

Yanıt Açıklaması: X-ışının görüntülemede kullanılabilmesini sağlayan en önemli özelliği penetrasyondur.

Yanıt Açıklaması: Tansiyon aleti, kan basıncını ölçmeye yarayan cihaza tansiyon aleti ya da kan basıncı ölçer denir. Ölçmede kullandığı sisteme göre civa kullanan, hava sistemi ile çalışan ve elektronik olmak üzere üç tipi vardır. Hava sistemi ile çalışan tipleri bir stetoskop ile birlikte kullanılır. Genellikle hava sistemi tansiyon aletlerinde ölçüm yapılacak yere sarılan manşon, basıncın ölçüldü- ğü ve gösterildiği manometre bulunur. Elle sıkınca havayı manşona gönderen puar, puara dayanak olan puar kaşığı, hava valfi gibi parçaları vardır. Ölçüm skalası genellikle 0-300 mmHg dır.

Yanıt Açıklaması: Cihazların Etiketlenmesi: -Barkod veya QR (Kare Kod) Kod Etiketleme Yöntemi -RFID Etiketleme Yöntemi -Aktif RFID -Pasif RFID

Yanıt Açıklaması: BT 1963 yılında Cormack tarafından teorize edilmiş, 1967’de Hounsfield tarafından gerçekleştirilmiştir. BT, kesitsel görüntüleme yöntemlerinin başında gelmektedir. Hasta vücudundan tıpkı bir ekmeğin dilimleri gibi eşit ve istenen milimetrik kalınlıkta sanal kesitler alarak üç boyutlu görüntüleme sağlar. BT, tüm organ sistemleri görüntülemesinde kullanılabilir. Kontrast madde uygulamaları ile patolojilerin saptanması ve karakterizasyonu kolaylaşır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde Sağlık-NET, Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS), Tele-Tıp, Ulusal Sağlık Veri Standartları Sözlüğü (USVS), Sağlık Kodlama Referans Sunucusu (SKRS) ve web tabanlı çok sayıda servis, Türkiye’deki e-sağlık uygulamalarının temel bileşenlerini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: RFID, radyo frekans dalgaları ile tanılamayı ifade eder. Bu yöntemde etiketler ile kullanılan terminal veya okuyucu cihazlar arasında iletişim kurularak bilgi aktarımı sağlanır. Aktif RFID etiketleri bir verici ve güç kaynağına sahiptir. Bu sayede cep telefonlarının baz istasyonlarıyla iletişimi gibi aktif olarak okuyucu kaynakla iletişim hâlinde kalabilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: A, C, D ve E şıklarındaki bilgiler doğrudur. Diyafram manşonun altına sıkıştırılırsa ölçümler hatalı sonuç verir. B şıkkında yer alan bilgi yanlıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Soruda bahsi geçen kanun Dış Ticaret Müsteşarlığınca (Ekonomi Bakanlığı) hazırlanmış olup 11.01.2002 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yaralının Sedyeden İndirilmesi: • Yaralı 4 ilk yardımcı tarafından sedyeden indirilir. • 3 ilk yardımcı sedyenin sol tarafına geçerler. • İlk yardımcılardan birisi baş-omuz, diğeri bel-kalça ve üçüncüsü dizler hizasında yer alırlar. • 1 no’lu ilk yardımcı yaralının (sedyenin) sağ tarafında ve bel-kalça yanında yer alır. • Hep birlikte yere çökerler. • Sol taraftaki 3 ilk yardımcı kollarını sedye ile yaralı arasına sokarlar. • Sağ taraftaki 1 ilk yardımcı ile birlikte yaralıyı kaldırırlar. • Sol taraftaki 3 ilk yardımcı, yaralıyı dizleri üzerine alırlar. • Sağ taraftaki 1 no’lu ilk yardımcı sedyeyi yaralının altından alır. Hep birlikte yaralı yere veya yatağa konur. Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (OECD) iyi bir tedarik sisteminin dört bileşenini şu şekilde tanımlamaktadır. • Mevzuat / Yasal Çerçeve • Şeffaflık ve Bütünlük • Kurumsal Kapasite • İşletme ve Pazarlar

Yanıt Açıklaması: Medikal Gaz Bağlantısı: Ameliyathanede kullanılmak üzere üretilmiş ve paketlen­miş gazlara Medikal Gaz denir. Yasal olarak ilaç kabul edilen bu gazlar oksijen, azot protoksit, nitrojen ve medikal havadır. Ameliyathanede silindirik tüplerde bulun­durulur veya merkezi gaz santralinden boru hattı ile transfer edilirler. Bilgi işlem bağlantıları: Günümüzde teknolojinin gelişmesi ile birlikte bilgi akışı tek merkezde toplanmakta ve ameliyathanelerindeki bilgisayarlardan bu verile­re ulaşılabilmektedir. Eskiden ameliyathane salonlarında bulunan negatoskoplar yerine dokunmatik monitorler yerleştirilmiştir. Hastaya ait direk grafi, tomografi, MR görüntüleri ve tıbbi laboratuvar sonuçları bu monitorlerden ameliyat sırasında izlenebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Piyasaya arz, yeni veya tamamen yenilenmiş bir tıbbi cihazın imalat süreci tamamlandıktan sonra ilk defa dağıtım ve/veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyeti olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Koruyucu bakım sistemlerde meydana gelebilecek olası büyük arızaların, kontrol metotları ve hazırlanan bakım prosedürleriyle takip edilmesi ve erken fark edilmesi için uygulanan, parçaları korumaya yönelik bakım türüdür. Periyodik bakımda ise ana parçalar detaylı incelenip ve bakımları yapılır. Periyodik bakım düzenli olarak yapılırsa; sağlık işletmesinde hizmet aksamaz, çalışma güvenliği sağlanır, arızanın sebep olacağı kayıp en aza iner ve de muhtemel arıza kaynakları önceden tespit edilerek çalışılabilirlik sağlanır. Kalibrasyon referans değer ile ölçülmek istenilen parametrenin karşılaştırılarak ölçüm doğruluğunun tespit edilmesidir. Kalibrasyon faaliyetleri hizmet öncesi kalibrasyon faaliyetleri, periyodik kalibrasyon faaliyetleri ve arıza sonrası kalibrasyon faaliyetleridir. Tıbbi cihazlarda uygulanan temel teknik hizmetleri ise bakım, onarım, ölçümleme/ kalibrasyon, söküm/montaj ve yükseltmekdir. Temizlik bu teknik hizmetlerden değildir. Bu nedenle doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Temel olarak kalp aktivitesini yani kalp ritmini ve ST segmentini takip etmek gerektiğinde kaydetmek amacıyla kullanılan bir cihazdır. Kalp aktivitesinin olup olmadığının tespiti ile kalp ritminde değişiklikler olup olmadığının ve fibrilasyon teşhisinde kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Blanket ana gövdesi doğrudan dezenfekte edilebilir, alkole ve diğer dezenfektanlara dayanıklıdır, su geçirmez. Kontrol ünitesine bağlanacak hasta altı blanketleri 50x100cm-50x150cm ebatlarında, ortalama 1cm kalınlığında, X-ray geçirgen ve reusable (tekrar kullanılabilir) özelliktedirler.

Yanıt Açıklaması: Yaralı, standart sedye ve battaniye ile getirilmiş ise ilk yardımcılara boş sedye ve battaniye verilir. Yaralı doğrudan doğruya sedye ile ambulansa yüklenir. Uygun olmayan sedye ile getirilmiş ise yaralı önce standart ambulans sedyesine alınır, sonra ambulansa yüklenir. Yaralının başı ambulansın ön tarafına doğrudur. Yani önce baş taraf yüklenir. Sedyeler ambulansa, yaralılar da sedyeye bağlanarak tespit edilir.