Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemleri

Yanıt Açıklaması: Günümüz hastanelerinde tüm profesyonellerin hizmet sunumlarında çok çeşitli ve farklı düzeylerde veriler kullanılmaktadır. Bu veriler; • Tıp profesyonellerinin, tanı ve tedavi sürecinde klinik, poliklinik, ameliyathane, yoğun bakımlar vb. birimlerde uzmanlık bilgileri ile oluşan tıbbı verilerin yanı sıra, MR, CT, USG ve görüntüleme cihazlarından elde edilen veriler ile farklı laboratuarlarda oluşan ve “tedavi planlamasında” kullanılan veriler, • “Hasta Bakım Planında” yer alan hemşire, eczacı, diyetisyen, sosyal çalışmacı, vb. meslek gruplarının hizmet sunumunda oluşturduğu veriler, • Hasta dosyası, eczane, tıbbi malzeme vb. birimlerde oluşan veriler, • Bina yönetim sürecinde oluşan veriler, • Geri ödeme kuruluşlarına yapılan faturalarda kullanılan veriler ile hastanenin finansal ve mali düzenlemelerinden oluşan çok farklı verilerden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sınıflandırma sistemlerinin en çok bilineni ve en yaygın olarak kullanılanı ICD-10'dur. Genel bir yapıda olması, klinik uygulamaları içermemesi ve uzmanlık alanına ilişkin detaylı kodlamaya uygun olması tercih seneplerindendir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fizibilite çalışması, kilit noktalardan biridir. Bilgi sistemlerinde fizibilite çalışması  teknik, ekonomik, hukuki, uygulanabilirlik ve iş takviminin değerlendirilmesi aşamalarından oluşur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Teknik fizibilite; yazılım, donanım ve sistemin diğer bileşenlerinin sorunu çözmek için kullanılabileceği veya geliştirilebileceğinin değerlendirmesidir. Ekonomik fizibilite; projenin finansal olarak uygulanabilirliği veya sistemden beklenen yararların maliyet ve kazanç açısından değerlendirilmesidir. Hukuki fizibilite; projenin yasa ve mevzuat çerçevesindeki limitlerinin değerlendirilmesidir. Uygulanabilirlik fizibilite çalışması; sistemin uygulanabilirliğinin değerlendirilmesidir. Bunun lojistik ve motivasyon (değişikliği kabul etmek) olmak üzere iki ana başlığı bulunmaktadır. Motivasyon önemlidir; çünkü yeni sistem insanları ve bilgi akışını etkiler ve istenmeyen durumlara yol açabilir. Bu durumlar hastaneler gibi önemli yerlerde ölümle sonuçlanabilecek hatalar doğurabilir. İş takviminin fizibilitesi; projenin makul bir sürede tamamlanıp tamamlanamayacağını değerlendirir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de tıp etiği eğitimi önceleri “Vezaif-i Etıbba”, sonra “Deontoloji” adıyla uzun yıllardır tıp eğitiminde yer almaktadır. Tıp Tarihi’yle birlikte verilen eğitim, ağırlıklı olarak mesleğin tarihsel gelişimi, mevzuat bilgisi, hekimin görev ve sorumluluklarını içermektedir. Eğitim programlarının yanı sıra tıp etiğine ilişkin ulusal ve uluslararası yasal düzenlemeler de bulunmaktadır. Türkiye’de halen geçerliliğini koruyan 1960 tarihli Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi’nde hasta yararını önceleme, mesleki gizliliği koruma gibi meslek ahlakı kuralları yasal nitelik kazanmış, yaşam ve sağlığa saygı ve özen göstermek, ayrım yapmamak, onam almak, hastaya gerçeği söylemek, haksız rekabete yol açacak uygulamalardan kaçınmak gibi kurallara yer verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: HBS, hasta kabul, tanı ve tedavi, hemşirelik hizmetleri, sunulan hizmetlerin kaydı, finans ve faturalama, kaynak yönetimi, insan kaynakları yönetimi, teknik konular ve yönetim, bilgi, eğitim ve araştırma ile dış çevre ile bilgi alışverişi gibi pek çok işlevi yerine getirmektedir. Tele-cerrahi yoluyla (robotik prosedürlerle) ameliyatların gerçekleştirilmesi bunların arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hastane Bilgi Sistemlerinin sağlık kuruluşlarında kurulması ve işletilmesiyle doktor sayısının arttırılması amaçlanmaz; personel verimliliğinin artması amaçlanır.

Yanıt Açıklaması: Çekirdek Kaynak Yönetimi Sistemi, Ülke sağlık sistemine ait bütün kaynakların kayıp, takip ve planlamalarını yapmak üzere kurulmuştur .

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Kullanılan malzeme maliyetinin azaltılması temelde malzeme yönetim bilgi sistemlerinin kullanım amaçları arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hemşirelik bilgi sistemini tanımlayan genel özellikler hasta bakım karar desteği, yönetim uygulamaları, hemşirelik eğitimi ve araştırmalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilgi; anlamlı biçimde derlenen ve birleştirilen veridir ve şimdiki zamanda ve gelecekte verilecek kararlar için var olan gerçek bir değerdir.

Yanıt Açıklaması: Ortam sıcaklığının ve cihazlardan oluşan sıcaklığın sisteme zarar vermemesi için iklimlendirmenin sağlanması gerekmektedir. Birçok bilgisayar sistemi ve çevresel birimlerin en iyi şekilde çalışması için sıcaklığın 18oC’de korunması uygun olacaktır.

Yanıt Açıklaması: AVG Fonksiyonu, belirtilen sütundaki bütün değerlerin ortalamasını alır. Genel kullanım şekli; Select AVG(sütun_adı) FROM tablo_adı.

Yanıt Açıklaması: Tele-dermatoloji, dermatoloji uzmanlarının bulunmadığı bölgelerde dermatolojik bakımın sağlanmasında yararlılığı kanıtlanmış bir teknolojidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Mahremiyet konusunda esas olan, sağlık hizmeti sunan kişiye, kişisel sağlık bilgisinin kontrollü bir biçimde verilmesi ya da bilginin kullanılabileceği şartları ve kapsamı sınırlayan bir anlaşmayla bilginin koruyucusuna yetki verilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Hastane Bilgi Sistemleri, değişik kaynaklardan elde edilen verileri bütünleyen, bilgisayar, yazıcı, faks, modem, işletim sistemleri, yapısal kablolama, veri tabanları, yazılım gibi donanımları kullanan komplike sistemlerin bir bileşkesi olarak görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Laboratuvar bilgi sistemleri laboratuvarlar arasında karşılıklı iletişimin gerçekleştirilmesini kolaylaştırmaktadır. Hasta sonuçları servislere on-line olarak aktarılabilmekte; esnek, normal ve patolojik değer aralıkları tanımlanabilmekte, büyük bir hasta arşivi oluşturulabilmekte ve kayıtlardan istatistikî raporlar elde edilebilmektedir. Verilen bu özellikler soruda geçen örnekteki hastanede yaşanan gelişmeler ile paralellik göstermektedir. Bu nedenle hastanede laboratuvar bilgi sisteminin kullanılmaya başlanıldığı öngörülebilir. Bu yanıtı içeren E seçeneği doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Sanallaştırma: Hastane Bilgi Sisteminden beklentilerin neler olduğunun belirlenmesi ve uygulamanın nasıl olduğunun ortaya konulmasıdır.