Sağlık Kurumları Mevzuatı

Yanıt Açıklaması: “İçtihadı birleştirme kararı” denilen kararlar, yasama organı veya İdare tarafından değil, yüksek yargı organlarınca oluşturulan ama uygulamada kanun gibi etki doğuran hukuk kaynaklarıdır.

Yanıt Açıklaması: Kamu sektörü sağlık harcamaları içinde, merkezi devlet ve yerel yönetim ile sosyal güvenlik fonları tarafından yapılan harcamalar yer almaktadır. Özel sektör harcamaları çoğunlukla hane halklarının ceplerinden yaptıkları ödemeler, firmaların personel için yaptığı ödemeler, özel sağlık sigortaları ve hane halklarına hizmet eden kâr amacı olmayan kuruluşların harcamalarından oluşmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 20.05.1993 tarih ve 21586 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”nin amacı, tıbbi atıkların üretiminden yok edilmesine kadar; çevreye ve insan sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı bir biçimde alıcı ortama verilmesinin önlenmesine, çevreye ve insan sağlığına zarar vermeden kaynağında ayrı olarak toplanması, ünite içinde taşınması, geçici depolanması ve yok edilmesine yönelik düzenlemeler yapmaktır. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından 1 Kasım 1961 tarihine kadar çıkarılan kanunlar tekrar 1’den numaralandırılmış ve kanunlar 375’e kadar numaralandırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kişi Başına Ödeme: Kişi başına ödeme, genellikle bir hekimin belli bir süre için (sıklıkla bir yıl) belli bir nüfus grubuna birinci basamak sağlık hizmeti verdiği hizmet sunumu sistemlerinin (örneğin aile hekimliği) benimsendiği ülkelerde kullanılmaktadır. Hekim, önceden belirlenmiş tüm hizmetleri sunmayı kabul ettiği kişileri kendi listesine kaydeder ve kaydettiği her bir kişi için belli bir zaman dilimi için (sıklıkla aylık) sabit bir ücret alır. Yani kendisine kayıtlı bir kişide gebelik takibi de yapsa, apse drenajı da yapsa o kişi için sabit aynı ücreti alır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmeti sunucularına verdikleri hizmetin karşılığında yapılan ödeme yöntemleri; hasta başına ödeme, hizmet bazlı ödeme, vaka başına ödeme, Tanıya Dayalı Gruplar (Diagnosis Related Groups-DRGs) ya da diğer adı ile Teşhise Dayalı Ödeme, Sağlık Hizmeti Kaynak Grupları (HealthCare Resource Grups-HRGs) ve karma ödeme modelleri gibi yöntemlerden oluşmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hukukun şekli kaynakları ise, hukuk kurallarının ortaya çıkış şekilleriyle ilgilidir. Hukuk kurallarının ortaya çıkarken aldıkları biçim hukukun şekli kaynağını oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kanuna göre, Sağlık Bakanlığı’nın; kan, kan bileşenleri ve ürünleri konusunda yapacağı çalışmalarda gerekebilecek bilimsel desteği sağlamak üzere Sağlık Bakanlığı ilgili birim amiri başkanlığında kan, kan ürünleri ve kan bankacılığı konusunda yaptığı çalışmalarla alanında tanınmış uzman hekimler veya bu konularda lisansüstü eğitim yapmış kişiler arasından Sağlık Bakanı tarafından iki yıllığına seçilen yedi üyeden oluşan Kan ve Kan Ürünleri Kurulu oluşturulur.

Yanıt Açıklaması: Hukukun asli ya da esas kaynakları da kendi içinde yazılı kaynaklar ve yazısız kaynaklar şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Yazılı kaynaklar anayasa, kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, yönetmelik ve bireysel işlemlerden oluşur.

Yanıt Açıklaması: 1960 yılından sonra Türkiye’de planlı dönem başlamıştır. Hazırlanan Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda sağlık idaresinde temel amacın, halkın sağlık düzeyini yükseltmek olduğu ve bunun için de halk sağlığı hizmetlerine öncelik verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Planın öngördüğü hedefler yönünde, sağlık hizmetleri yeniden örgütlenmiş ve bu amaçla, zamanın Sağlık Bakanlığı müsteşarı Dr. Nusret Fişek önderliğinde hazırlanan 224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun 5 Ocak 1961 tarihinde kabul edilmiştir. Böylece sağlık hizmetleri tarihimizde “Sosyalleştirme Dönemi” olarak adlandırılabilecek dönem başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 5502 sayılı Kanun’un 34. maddesine göre Sosyal Güvenlik Kurumu’nun gelirleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. • Sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası prim gelirleri, idarî para cezaları, gecikme cezaları, gecikme zamları ve katılım payları, • Sosyal sigorta ile genel sağlık sigortasına yapılan devlet katkısı, • Taşınır ve taşınmaz gelirleridir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yazılı hukuk kuralları, “mevzuat” olarak bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık Bakanlığı’nın sağlık sistemi yönetimi ve politika belirleme ile ilgili temel görevlerini yerine getirmek üzere onbir üye ile müsteşar ve yardımcılarından oluşan bir Sağlık Politikaları Kurulu kurulması öngörülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Kanunda, yaşayan kişilerden ve ölülerden organ ve doku alınması ayrı ayrı düzenlenmiştir. Buna göre, yaşayan kişilerden organ ve doku alınması kapsamında kişinin kesinlikle on sekiz yaşını doldurmuş ve mümeyyiz olması gerekmektedir. On sekiz yaşını doldurmuş ve mümeyyiz olan bir kişiden organ ve doku alınabilmesi için vericinin en az iki tanık huzurunda açık, bilinçli ve tesirden uzak olarak önceden verilmiş yazılı ve imzalı veya en az iki tanık önünde sözlü olarak beyan edip imzaladığı tutanağın bir hekim tarafından onaylanması zorunludur. Kanun ile organ ve doku alacak hekimlerin; • Vericiye, organ ve doku alınmasının yaratabileceği tehlikeler ve bunun tıbbi, psikolojik, ailevi ve sosyal sonuçları hakkında uygun bir biçimde ve ayrıntıda bilgi vermesi, • Alıcıya sağlayacağı yararlar hakkında vericiyi aydınlatması, • Akli ve ruhi durumu itibariyle kendiliğinden karar verebilecek durumda olmayan kişilerin organ ve dokuları almayı reddetmesi, • Vericinin evli olması halinde birlikte yaşadığı eşinin, vericinin organ ve doku verme kararından haberi olup olmadığını araştırıp öğrenmesi ve bir tutanakla belirtmesi, • Bedel veya bir başka çıkar karşılığı veya insancıl amaca uymayan bir düşünce ile verilmek istenen organ ve dokuların alınmasını reddetmesi, • Kan veya sıhrî hısımlık (evlilik bağı ile oluşan hısımlık) veya yakın kişisel ilişkilerin mevcut olduğu durumlar ayrık olmak üzere alıcının ve vericinin isimlerini açıklamaması zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde çıkan en önemli yasalardan birisi şüphesiz hekimlik mesleğinin uygulama alanını düzenleyen 1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve S¸uabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun’dur.

Yanıt Açıklaması: Kozmetik Kanunu’nda üreticinin yükümlülükleri aşağıdaki şekilde belirtilmiştir: • Sağlık Bakanlığı’na bildirimde bulunulmaksızın kozmetik ürün üretmek, ambalajlamak, ithalat işletmesini açmak veya işletmek veya ilk bildirimden sonra yapılan değişiklikleri bildirmeksizin bir işletmenin faaliyet alanını genişletmek yasaktır. • Üretici konumundaki işletmeler sorumlu teknik eleman ile hizmetin gerektirdiği nitelikte personel istihdam edilmeden işletilemez. • Herhangi bir kozmetik ürün, ürün güvenlik bilgileri Sağlık Bakanlığı Zehir Araştırma Merkezi’ne bildirilmeden piyasaya sunulamaz. • Kozmetik ürün, normal ve üretici tarafından önerilen şartlar altında uygulandığında veya ürünün sunumu, etiketlenmesi, kullanımına dair açıklamalara veya üretici tarafından sağlanan bilgiler dikkate alınarak öngörülecek kullanım şartlarına göre uygulandığında, insan sağlığına zarar vermeyecek nitelikte olmak zorundadır. • İçeriğinde hiç veya belirli limit ve şartların dışında bulunmaması gereken maddeler içeren kozmetik ürünler piyasaya sunulamaz . • Kozmetik ürünlerin ambalaj ve etiket bilgilerinin Kozmetik Yönetmeliği’nde belirtilen esaslara uygun olması zorunludur. • Kozmetik üretim yerinin Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen esaslara uygun olması zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Vaka Başına veya Teşhise Göre Ödeme: Vaka başına ödeme, vaka teşhisinin ve tedavisinin bir paket olarak fiyatlandırıldığı ödeme modelidir. Vaka başına ödeme yönteminde, sağlık hizmeti sunucusuna hastalık veya vaka başına tüm hizmetler için önceden belirlenmiş miktarlara göre ödeme yapılmaktadır. Vaka ödeme yönteminin basit modelinde aynı tedavi süreçlerini gerektiren ve benzer miktarlarda kaynak kullanımı olan hasta grupları için benzer vaka kategorilerine göre ödemeler yapılmaktadır. Vaka başına ödeme yöntemi, tek tek vaka başına değil de vaka gruplarına göre yapılacaksa, vakalar arasındaki homojenliğin ve eşit kaynak kullanımının sağlanması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kanunların sürekli olması ise, yürürlüğe girdikten sonra alanına giren tüm olaylara, yalnızca bir kere değil, yürürlükte kaldığı süre içinde her yinelenişinde uygulanışını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: “İçtihadı birleştirme kararı” denilen kararlar, yasama organı veya İdare tarafından değil, yüksek yargı organlarınca oluşturulan ama uygulamada kanun gibi etki doğuran hukuk kaynaklarıdır

Yanıt Açıklaması: Normlar hiyerarşisinin tabanda yönetmelikler, onun üzerinde Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, daha üstte kanunlar ve en üstte de anayasa olmak üzere tasarlandığı söylenebilir.