Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: Medline, Web of Science gibi veri tabanları sağlık araştırmalarının "kaynak tarama" aşamasında kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Gözlemsel araştırmalar kategorisinde çok sayıda araştırma tasarımı vardır. Bunlar; Tanımlayıcı araştırmalar Vaka takdimleri (olgu sunumları) Vaka serileri Kesitsel araştırmalar Kohort araştırmaları Vaka-kontrol araştırmaları Ekolojik araştırmalar

Yanıt Açıklaması: Yarı deneysel araştırmalar da deneysel araştırmalar gibi bir müdahalenin etkisinin test edilmesi amacıyla yapılır. Ancak, etkisinin test edileceği müdahale araştırmacının kontrolü dışında gerçekleşir. Bir başka ifadeyle araştırmacı kimlerin hangi grupta yer alacağını belirlerken randomizasyon yöntemini kullanamaz çünkü gruplara ayrılma işlemi başka kişi, örgüt veya otorite tarafından zaten yapılmıştır. Bu tür durumlarda araştırmacının rolü, yapılan müdahalenin etkisinin doğru tespit edilebileceği bir araştırma gerçekleştirmektir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetleri bütündür. Bütünlük özelliğinin anlamı, hastanın başvuru anından iyileşerek sağlık kuruluşundan ayrılma anına kadar her aşamada verilecek hizmetlerin bir bütün olarak anlam taşımasıdır. Hizmetlerin herhangi bir aşamasında ortaya çıkabilecek hatalar veya eksiklikler hizmetin tümünün kalitesinin hatalı algılanmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle de hizmetlerin sadece tanı ve tedavi özellikleri açısından değil, her yönü ile hastanın bireysel özellikleri, bilimsel gerçekler, inanç ve beklentilerine uygun olması gerekir.

Yanıt Açıklaması: İçerik geçerliliği için kullanılan yöntemlerden biri uzman görüşü diğeri ise literatür taramadır.

Yanıt Açıklaması: Klasik olarak sağlık hizmetleri yönetiminde kararlar verilirken etkili olan başlıca unsurlar şunlardır: • Daha önceki deneyimler • Eldeki kaynaklar • Toplumsal değerler

Yanıt Açıklaması: Birey ve toplum sağlığını etkileyen çok sayıda faktör vardır. Bu faktörlere sağlığın belirleyicileri denilmektedir. Uluslararası Epidemiyoloji Birliğinin (IEA) Epidemiyoloji sözlüğüne göre sağlığın belirleyicisi, “sağlık durumunda değişikliğe neden olan olgu, karakteristik veya tanımlanabilen diğer durumlardan oluşan herhangi bir etken” olarak tanımlanmaktadır. Maxcy-Rosenau-Last’in yazdığı “Halk Sağlığı ve Koruyucu Hekimlik” kitabına göre ise “hastalık riskini artıran nedenler ve etkenler”dir. Sağlık belirleyicileri genel olarak aşağıdaki şekilde gösterilmiştir. “Genden yerküreye” kadar çekirdekten çevreye yayılan pek çok faktör sağlığımızı etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Her üç seçenekte vaka sayıları kullanılarak geliştirilen ölçütler aracılığıyla yapılabilecekler arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplum denildiğinde belirli sayıda kişiden oluşan topluluk kastedilmez. Toplum kavramının en yaygın karşılığı “ülke nüfusu, bir ülkede yaşayan herkes”tir. Bu anlamdaki toplum ise alt toplumlardan oluşmaktadır. Epidemiyolojideki anlamıyla toplum, incelenen insanlar topluluğudur. Toplum büyük veya küçük çaplı olabilir. Bir okulun öğrencilerinden ülke nüfusunun tamamına kadar veya daha büyük toplum tanımlamaları yapılabilir. İncelenen toplum sıklıkla (iş yeri, ilçe, bölge vb.) coğrafi sınırlarla tanımlanır. Bu tanımlama genellikle sağlık hizmetlerinin yönetimi bakımından da anlamlı olur. Daha sonra incelenen toplumun içinde yaş, cinsiyet vb. değişkenlere göre belirlenen alt gruplar ele alınır. Epidemiyolojide temel strateji “karşılaştırma”dır. Kadınlarla erkekler, gençlerle yaşlılar, hastalarla sağlamlar vb. karşılaştırılır, analizler yapılır. Böylece daha kullanışlı sonuçlar üretilir.

Yanıt Açıklaması: Aynı kişilere aynı soruların farklı zamanlarda sorulması halinde alınacak yanıtların ne ölçüde tutarlı olduğunu gösteren güvenilirlik ölçütüne test-yeniden test tutarlılığı denilir. Bu nedenle doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüt sayıdır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık sektörü, her şeyden önce bir hizmet sektörüdür ve hizmetler için geçerli olan soyutluk, heterojenlik ve bütünlük gibi özellikler sağlık hizmetleri için de geçerlidir.

Yanıt Açıklaması: Kanıta dayalı yönetim sayesinde, bazı işlerin ve süreçlerin standardize edilerek herkes tarafından aynı şekilde yürütülmesi sağlanabilmektedir. Yapılan işlerin, uygulamaya konulan kararların sonuçları ölçümlenerek başarılı olup olmadıkları net olarak değerlendirilmektedir. Kanıtlar, genellikle bilimsel yöntemlerle yapılan araştırmalardan elde edilen bilgilerdir.Çağdaş yönetim anlayışında ise yönetim kararlarında başrol kanıtlara aittir.

Yanıt Açıklaması: Toplumun sağlık durumunu değerlendirmede temel yaklaşım hastalıklar/sağlık sorunları ile ilgili ölçümler yapılmasıdır. Epidemiyolojide “vaka/olgu” kavramı hastalık görülmesini ifade eder. Yalnızca hastalık değil, sağlıkla ilgili herhangi bir durum ve ölüm de vaka kavramıyla ifade edilir Ölçüm yapabilmek için aşağıdaki ögeler tanımlanmış olmalıdır: a) Vaka: Vaka tanımının yapılması çok önemlidir. Bilimsel açıdan doğru, kriterleri net olarak belirlenmiş, farklı yerlerde farklı kişilerce uygulanması kolay, standart bir vaka tanımı yapılmalıdır. b) Toplum: İncelenen toplum veya alt birimleri net olarak belirlenmiş olmalıdır. c) Zaman: Verinin toplandığı zaman dilimi belirlenmiş olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Niteliklere ilişkin değerlerin birbirinden bağımsız ve ayrı kategorilerden oluştuğu, değerler arasında bir sıranın da sürekliliğin de söz konusu olmadığı veri türüdür. O¨rneğin; cinsiyet, hastane türleri, kan grupları gibi.

Yanıt Açıklaması: Tutum, eğilim, algı gibi nitelikle ilgili konularda kişilerin subjektif değerlendirmelerini saptamak amacıyla kullanılan ölçeklerdir. Araştırılan konu ile ilgili olarak ifade edilen birgörüşe katılma ya da katılmama durumunun saptanması esasına dayanır.

Yanıt Açıklaması: Telefonla görüşme yöntemi; veri toplayan ile araştırmaya katılan her kişinin telefonla iletişime geçerek görüş alışverişinde bulunması şeklinde gerçekleşir. Bu yöntemde de görüşmeci eğitimi yapılarak görüşmeler standardize edilmelidir. Bu yöntemin güçlü yanları şunlardır: • Zaman ve her türlü maliyet açısından ucuzdur. • Görüşmecinin beden dilinden kaynaklanabilecek iletişim hatalarını engeller. • Okuma yazması olmayanlardan da veri toplanmasına olanak sağlar. • Anlaşılmayan soruları açıklama olanağı sağlar. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Belirli bir sürede (1 yıl) görülen yeni vaka sayısıdır veya yeni hastalık görülme hızı insidans olarak tanımlanmaktadır. Yeni vaka sayısının risk altındaki topluma bölünmesiyle hesaplanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çağdaş yönetici, eldeki kaynakları kullanırken, tabii ki toplumun değerlerini, hastaların beklentilerini de dikkate alarak, ama mutlaka kanıtlara dayanarak kararlar vermek durumundadır.