Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme

Yanıt Açıklaması: Bağımlı ve bağımsız değişken arasındaki ilişkiyi etkileyen değişkene karıştırıcı değişken denir.

Yanıt Açıklaması: Verilerin işlenmesi, yorumlanması ve bilgiye dönüştürülmeye hazır hâle getirilmesi ile enformasyon oluşmaktadır. Başka bir deyişle enformasyon verilerin işlenmiş, anlamlandırılmış hâlidir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: A, B, C, D şıklarının hepsi Görüşme Yöntemlerinden olan "odak grup görüşmeleri veya grup tartışmaları" nın zayıf yanlarındandır. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kavram olarak belli bir konuyla ilgili verinin bir sistem dahilinde toplanması, analiz edilmesi ve yorumlanmasına araştırma denir.

Yanıt Açıklaması: Deneysel araştırmalarda gruplara atanacak kişiler randomizasyon yöntemi ile seçilir. Randomizasyon, gruplara atanmada herkese eşit şansın verildiği bir yöntemdir. Bunun için araştırmaya alınacak tüm kişilere tesadüfi sayılar tablosu kullanılarak veya doğrudan bilgisayar kullanılarak birer numara verilir. Herkese eşit şans verilmesi, araştırma evrenindeki hiç kimseye herhangi bir sebeple ayrıcalık tanınmaması, bir başka ifadeyle seçim yanlılığı yapılmaması demektir. Örneğin, deney grubuna, daha genç kontrol grubuna daha yaşlı kişilerin seçilmesi durumunda, bir seçim yanlılığı yapılmış olur. Bu da, yaş faktörünün önemli olduğu bir araştırmada bulguları etkileyebilir

Yanıt Açıklaması: Sağlık sektörü, her şeyden önce bir hizmet sektörüdür ve hizmetler için geçerli olan soyutluk, heterojenlik ve bütünlük gibi özellikler sağlık hizmetleri için de geçerlidir.

Yanıt Açıklaması: Ekolojik araştırmaların dezavantajlarından biri karıştırıcı değişkenlerin etkisinin kontrol edilememesidir. Örneğin, Çin’deki SARS hastalığından ölümler ile hava kirliliği arasında bulunan ilişkide, bölgelerin sosyoekonomik durum, sigara kullanımı, yaş ve cinsiyet gibi karıştırıcı değişkenler açısından birbirinden farklı olması rol oynamış olabilir. Bir başka ifadeyle eğer araştırmacılar bu karıştırıcı değişkenleri de dikkate alarak analizleri yapmış olsaydı, aynı bulguyu elde edemeyebilirdi. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilimsel yöntem; herkes tarafından test edilebilecek objektif gözlemlere, yöntemlere ve olasılık hesaplarına dayanarak bilgiye ulaşma yoludur.

Yanıt Açıklaması: İki veya daha çok grubu karşılaştırmada kullanılacak ölçütlerin hayali özet versiyonunu üretme işlemine standardizasyon denilmektedir. Bu işlemle karşılaştırılacak gruplar arasında yaş, cinsiyet vb. potansiyel karıştırıcı değişkenler bakımından olabilecek farklılıklar ortadan kaldırılmaktadır. Doğrudan ve dolaylı olmak üzere iki tür standardizasyon işlemi vardır.

Yanıt Açıklaması: Anket soruları hazırlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır: 1-Yönlendirici sorulardan kaçınılmalıdır 2-Kişileri suçlayıcı veya güç durumda bırakacak ifadeler kullanılmamalıdır 3-İmalı ifadelere, herkesin bilemeyeceği mecazi anlamlı sözcüklere, deyimlere yer verilmemelidir 4-Çifte olumsuz mesaj içeren sorulara yer verilmemelidir 5-Net ifadeler kullanılmalıdır 6-İki, üç veya daha fazla sorudan oluşan bileşik sorular sorulmamalıdır. Bu nedenle doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Prevelans, belirli bir anda veya süre içindeki toplam vaka sayısıdır veya toplam hastalık görülme hızıdır.

Yanıt Açıklaması: Örneğin, bir kuruluşta görev alma koşulları arasında “mevcut çalışanlardan birisinin birinci derecede akrabası olmamak” gibi bir gelenek olabilir ve bunun pratik bazı yararları da bulunabilir. (sayfa 15)

Yanıt Açıklaması: Her doğumun sezeryan ile yapılması, koruyucu amaçla tüm hastalara tonsillektomi yapılması, soğuk algınlığı olan tüm hastalara antibiyotik yazılması, kalp rahatsızlıklarında ilk olarak koroner by pass yöntemine başvurulması, sağlık hizmeti sunucularının iyi kullanılmayan takdir yetkilerinin sonucu olan “aşırı” olarak nitelenebilecek türdeki hizmetleri için birer örnektir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Cevap A şıkkıdır. Sayfa 4 deki tanım  incelendiğinde hastanın başvuru anından iyileşerek sağlık kuruluşundan ayrılma anına kadar her aşamada verilecek hizmetler bütünlük ilkesi olarak karşımıza çıkar.

Yanıt Açıklaması: 100.000 nüfuslu bir şehirde 2017 yılı içerisinde 110 yeni AIDS görülürse AIDS insidansı yüzbinde 110 olarak hesaplanır.

Yanıt Açıklaması: Bir hastalığın ne kadar öldürücü olduğunu gösterir. Bir toplumda tedavi edici hizmetlerin durumuna ve sağlık hizmetlerinin ulaşılabilirliğine dair fikir verir. Genellikle akut enfeksiyonlar ve salgın hastalıklar için kullanılır. Cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aynı şekilde, eğer bir kişi tedavi grubuna atandığını bilirse tedaviye farklı yanıt verebilir ve bu da araştırma bulgularını değiştirebilir. Kişiler olduklarından farklı davranacakları veya tepki verecekleri için müdahalenin etkisini tespit etmek zorlaşır. Bu durum, yönetim literatüründe de bilinen Hawthorne etkisi ile açıklanır.

Yanıt Açıklaması: Aşılama sonrasında çocuklarda aşıya bağlı reaksiyonların görülme durumunun belirlenmesi amacıyla, aşılanan çocuklarda belirli süre ile reaksiyonların gelişip gelişmediğinin izlenmesi vaka serileri türü araştırmalardır.

Yanıt Açıklaması: II, Seçenekte verilen örnek  doğal ortamda yapılan bir gözlemdir ve çeldirici olarak verilmiştir.  Diğer seçeneklerde verilen ise yapay ortamlarda yapılan gözlemler ile toplanabilen verilerdir. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gruplara atanmada herkese “eşit şansın” verildiği yönteme randomizasyon denir. Doğru cevap B'dir.