Sağlık Bilimlerinde Ve Yönetiminde Etik

Yanıt Açıklaması: Hastanelerdeki sağlık yöneticileri; hastanedeki işlerin düzenlenip yürütülmesi; gerekli personelin ve araç gereçlerin bölümlere temini; hastane bütçesinin hazırlanması ve hasta bakım hizmet ücretlerinin belirlenmesi gibi yükümlülüklerden sorumlu olan kişilerdir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Tıp etiği ilkeleri ile ilgili olarak Beauchamp ve Childress’in ortaya koyduğu ve hem uluslararası tıp otoritelerince hem de akademik etik çalışmaları yapanlar arasında benimsenmiş olan dört temel ilke: Yarar sağlama, Zarar vermeme, O¨zerklik, ve Adil olma şeklin- de özetlenmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: meydana gelen sorunlar

Yanıt Açıklaması: Mesleki etik, belli bir meslek grubunun, mesleğe ilişkin olarak oluşturup koruduğu, meslek üyelerine emreden, onları belli bir biçimde davranmaya zorlayan, kişisel eğilimlerini sınırlayan; yetersiz ve ilkesiz üyeleri meslekten dışlayan; meslek içi rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini korumayı amaçlayan mesleki ilkeler bütünü (Aydın, 2010: 4) olarak tanımlanabilir. Kolowski, mesleki etiğinin ilk olarak tıp alanında ortaya çıktığını ve bunun nedenin de hekimliğin uzmanlık gerektiren, uygulamalı bir alan olmasından kaynaklandığını belirtmektedir. Tıp alanında başlayan mesleki etik daha sonra ekonomi etiğine ya da mühendislik etiğine ve teknik meslekler etiğine kadar uzanmıştır (Kolowski, 2009: 52). Örneğin, Türkiye’de meslek etiğine aykırı davranan bir hekimi Tabipler Odası geçici ya da sürekli olarak meslekten men edebilmektedir. Yine kamu etiği ilkelerine aykırı davranan bir memur, akademik çalışmalarında intihal yaparak bilim etiği ilkelerine uymayan bir akademisyen meslekten çıkarılabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal medya, siber ortam ve sanal suçlar gibi yukarıda belirtiğimiz birçok kavram ve tanım sağlık bilimleri kapsamında durumun kendi özgünlüğünü anlamak ve açıklamak üzere kavramsal olarak açıklanmaya çalışılmıştır. Ünlü İspanyol sosyal bilimci Manuel Castells içinde bulunduğumuz toplumsallığı açıklarken, ekonomik ve istatistik temeller üzerine kurduğu bu kavramsal seti ‘ağ toplumu’ olarak açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: PACS resim arşivleme ve iletişim sistemi olup, bu yapılarda mamografi, DI, MR, tomografi gibi cihazlardan görüntü alınır. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: PACS: Picture archiving and communication system = Resim arşivleme ve iletişim sistemi

Yanıt Açıklaması: Yanlışı sorgulama

Yanıt Açıklaması: Duygusal zeka

Yanıt Açıklaması: Teoloji ve instrumentalizm süreçlerini kullanarak devamlılık ve tutarlılığını sağlayan bürokratik etiği bir dereceye kadar yumuşatan demokratik etik çok net sınırlara sahip değildir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İlaç sektörüne ilişkin olarak Dünya Sağlık Örgütünün 1988’de kabul ettiği ‘Tıbbi İlaç Promosyonu Etik Kriterleri’ promosyon ile ilgili temel ilkeleri çizmektedir.

Yanıt Açıklaması: Birinci ve İkinci Dünya Savaşı, insanlığa hastalık, ölüm, yoksulluk ve kıtlık getirmiştir. Dahası esir ve masum insanlar, Alman Nazi hekimler tarafından kobay olarak kullanılarak insanlık dışı tıp deneylerine maruz bırakılmışlardır. Hasta hakları ile ilgili ilk resmî bildirge 1947 yılında Nuremberg mahkemelerinde ortaya çıkmış ve hekimlere tıbbi işlemleri uygulamadan önce hastanın bilgilendirilmiş onamının alınması yükümlülüğü getirilmiştir. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Hastanelerde yer alan grüntüleme teknolojileri MR, röntgen gibi cihazlarla elde edilen verilerin hekimler ce yorumlanır. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1. Bu karar doğru mu? 2. Bu karar adil mi? 3. Eğer birisi zarar görecekse bu kim? 4. Vereceğim karar, gazetelerin birinci sayfasında yer alsaydı, kendimi rahat hisseder miydim?” 5. Aileme, çocuğuma veya akrabalarıma kararımı söyleyebilir miyim? 6. Olay nasıl seziliyor? Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İnsanlarda klonlama iki farklı amaç ile yapılmaktadır. Birincisi üreme amaçlı klon - lama, ikincisi tedavi amaçlı klonlamadır. Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilgi asimetrisi: Bir tarafın diğerine göre daha iyi veya daha fazla bilgi sahibi olduğu durumdur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de “çıkar çatışması” ile ilgili özel bir yasal düzenleme bulunmamakla birlikte, bu kavrama doğrudan ve dolaylı atıflar bulunmaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 6. Maddesine göre memurlar: “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve Kanunlarına sadakatle bağlı kalmak ve milletin hizmetinde Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarını Sadakatle uygulamak zorundadırlar.”

Yanıt Açıklaması: Gizlilik ilkesine verilen büyük önem üç temel kaynağa dayanmaktadır. Bunlar, özerklik, diğerlerine saygı ve güvendir. Özerklik, gizlilik ile kişisel bilgilerin bireye ait olması ve onamı olmadan başkaları tarafından bilinmemesi anlamına gelmektedir. Birey şahsi bilgilerini bir başkasına (hekime, hemşireye vb.) açıkladığında ya da kendisi hakkında tıbbi bir bilgi bir test sonucunda ortaya çıktığında, bu bilgiye sahip olanlar kendilerine o birey tarafından izin verilmedikçe bilgileri gizli tutmakla sorumludurlar. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Etik ilke, farklı çevrelere özgü temel yaklaşımlara ve davranışlara yön gösteren ve ölçüt oluşturan en genel, temel ve soyut kuralları ifade eder (Yıldırım ve Kadıoğlu, 2007). Herhangi bir etik yargıya varmak için bireyin birtakım temel ilkelere gereksinimi vardır.

Yanıt Açıklaması: Çiftlerin belli bir cinsiyette ço cuk sahibi olmak için tüp bebek yöntemini kullanarak üremenin doğasına müdahil olması toplumsal cinsiyete dair büyük bir etik sorun olarak düşünülebilir. Erkek çocuk seçmek, erkek istemek gibi normatif sosyal kodlarla düşünen insanların geleceğin demografisini belirleme, erkekliği yüceltme ve kadınların yaşadığı sıkıntı ve sorunları ikinci kez gör mezden gelerek ayrımcılığı körükleme gibi bir tehlikeye düştüklerinden söz edi lebilir. Aynı şekilde kız çocuk saplantısı da oluşabilir. Cevap B'dir.