Sağlık Bilimlerinde Ve Yönetiminde Etik

Yanıt Açıklaması: Karar verme sürecinde dolaylı veya doğrudan yasal mevzuatlar, mesleki prosedürler, grup algıları, kültür, yaş, cinsiyet, meslek, kişilik özellikleri, inanç ve baskı unsurları vb. devreye girmektedir.

Yanıt Açıklaması: Genetik bilgi kişiye ait diğer bilgilere göre oldukça farklı özellikler taşıması bakımın­dan özel bir konuma sahiptir. Genetik verilerin bu özel konumu İnsan Genetik Verileri Uluslararası Bildirgesi’nin dördüncü maddesinin “a” fıkrasında, “… insan genetik verileri özel bir konuma sahiptir çünkü: i. Bireylerin genetik yatkınlıkları hakkında tahminde bulunmayı sağlayabilirler; ii. Bazı durumlarda söz konusu kişinin ait olduğu tüm topluluk üzerinde ve nesiller boyu aile ve çocuk için önemli bir etkiye sahip olabilir; iii. Biyolojik örnekler, toplandığı zaman diliminde önemi anlaşılamayan bilgiler içere­bilir; iv. Bireyler ve topluluklar için kültürel bir öneme sahip olabilir”

Yanıt Açıklaması: Biyomedikal; tıp, hukuk, felsefe, din bilimi, psikoloji,sosyoloji ve politika gibi değişik disiplinler arasında kalan konuları içerdiğinden, belirtilen disiplinlerin uzmanları tartışmalara katkı sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dünya genelinde hem klinisyen hem de akademik etik araştırmaları yapan insanlar arasında “Beauchamp ve Childress” isimli iki Amerikalı biyoetikçinin önerdiği şema olan; özerk olma ve başkalarının özerkliğine saygı gösterme, zarar vermeme, yararlı olma ve adil olma, genel tıp etiği ilkelerini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hastadan anamnez almak tıbbi cihazlar kullanılmaz.

Yanıt Açıklaması: Sağlık yöneticilerinin yaşayacakları ikilemleri en alt düzeye indirecek olan ekip çalışmasında olması gereken yönetsel koşulları ise aşağıdaki maddeler ile belirlemek mümkündür: 1. İş görenlerin düşüncelerine önem veren, onları karar süreçlerine ortak eden ve insana saygılı bir yönetim anlayışına sahip olmak. 2. Ekip üyelerinin görev çakışmaları ve çatışmalarını önleyebilmek için yetki ve sorumluluklarının tanımlanmasını gerçekleştirmek. 3. Ekip üyelerine karar verme ve uygulama yönünden yeterli yetki vererek onların özerklik kazanmasını sağlamak. 4. Bireylerin kendi kendilerini geliştirebilmeleri ve ekip çalışmasının etkinliliğini artırmak için gerekli koşulları sağlamak. 5. Yöneticilerin ve çalışanların değişime açık olmaları fikrini aşılamak. 6. En önemlisi de üst yönetimin, ekip yaklaşımının temel ilkelerini kavrayıp desteklemesidir. Çünkü yönetimin desteği olmadan ekip çalışmasını uygulamak mümkün olmamaktadır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Koşu /Yürüme Bantları fizik tedavi cihazlarından biridir.

Yanıt Açıklaması: Kurumlar, ham madde, stok, insan kaynakları, satın alma, satış, muhasebe ve finansal kaynaklarını “Kurumsal Kaynak Planlama” adıyla anılan programları kullanmaktadırlar. Bu programlar, sürdürülebilir bir veri tabanı sağladığı için geçmişe yönelik veriler analiz edebilmekte ve de bu veriler ışığında gelecek hakkında geçmiş eğilimleri ölçerek yöneticiler daha kolay karar verebilmektedirler. Yöneticilerin karar verme süreçlerini kolaylaştıran bu programlar ise “İş Zekâsı” adı altında tanımlanmaktadır. Kurumlardaki kaydedilen veriler gün geçtikçe artmakta, sunucularda kapladığı alan artmakta ve sonuç itibari ile bu büyük veri yığınından istenilen bilgiyi süzmek, analiz etmek zorlaşmaktadır. Günümüzde “Büyük Veri - Big Data” olarak anılan bu büyük veri tabanlarından istenilen ve gerekli bilgiyi analiz etmek profesyonel bir uzmanlık alanı hâline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Doğadan koparılan insan çareyi tıpta ararken medikalizasyon ile aslında kendine ve özüne yabancılaşır. Bu bağlamda geleceğin de bilim ve tıp ile dirsek temasında ve bilim ve tıbbın gölgesinde var olduğunu hatırladığımızda medikal süreçlerin sosyolojik ve psikolojik olarak insan varlığını daha da şiddetli bir biçimde ele geçireceğini öngörmek mümkündür. Medikal baskının olasılığı da yine medikal alanlardan beklenti içinde olan insanları yaratacağı için gelecekte medikalizasyon etik bir çelişkiye dönüşebilecektir. Bu ikilemin en çok yaşanacağı alanlardan biri ise toplumsal cinsiyet ve cinsiyet alanlardır.

Yanıt Açıklaması: Mecburiyetten ziyade keyfi olarak uygulamaların artması, ikiz çocuk sahibi olmak için tüp bebek yöntemini seçen çiftlerde üremeye olan müdahale, yine eşlerin ve çiftlerin erkek çocuk sahibi olmak için tüp bebek yöntemini kullanarak üremenin doğasına müdahil olması, patolojik durumların haricinde, son zamanlarda cinsiyet kromozomlarının haricinde genetik manipülasyonlarda embriyo ve fetüste yapılması etik bir ihlal olarak konuşulabilir.

Yanıt Açıklaması: Güvene dayanan kavramı, Roma hukuk sisteminden gelen etik ve yasal bir kavramdır. Ha kkaniyete ya da yasalara en yüksek düzeydeki sadakattir. Bir güvene dayanan görev konumundaki kişiden görev kime karşı ise ona yüksek düzeyde bağlılık beklenir. Kısaca yasal ve etik olarak görevin gerektirdiği biçimde davranmaktır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bütünlük, bilginin yetkisiz kişilerce değiştirilmesi, silinmesi ya da herhangi bir şekilde tahrip edilmesi tehditlerine karşı içeriğinin korunmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ortak değerlere sahip olanları ayrıştırırlar

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek C şıkkıdır. Hasta yasaların elverdiği oranda tedaviyi reddetme hakkına sahiptir. Bütün haklarını onuna kadar kullanabilir. Bu belgeyle hastaların bilgilendirilme, saygı görme, mahremiyet hakları ile sahip olduklarıhaklar konusunda aydınlatılmaları güvence altına alınmıştır

Yanıt Açıklaması: Yakın zaman içinde 3-boyutlu yazıcılarla sağlık açısından çok önemli kişiselleştirilmiş tıbbi cihazlar, ilaçlar, dokular ve hatta organlar üretilecektir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yönetsel

Yanıt Açıklaması: Teorik değerleri önemseyenler, düşünmek, öğrenmek, analiz etmek, sonuç çıkarmak, açıklamak, kanıtlamak, bilgi ve gerçeğe ulaşmak için bilgiyi sistematik bir şekilde düzenleyerek biriktirme eğilimindedirler. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tübitak Vizyon 2023, Teknoloji Öngörü Projesi Sağlık ve İlaç Paneli Sonuç Raporun­da, Türkiye’nin sağlık teknolojisi alanında iyi bir düzeye gelmesi için yapılması gerekenler şöyle sıralanmıştır: Sağlık sektöründeki yapısal aksaklıklar giderilmeli ve bilgi iletişim alt yapısı ta­mamlanmalıdır. Tek kullanımlık sarf malzemeleri tümüyle yerli üretim olmalıdır. İleri teknoloji cihazlar için yazılım programları hazırlanmasına ağırlık verilmelidir. Biyoteknoloji alt başlıklarına yönelik merkezler açılmalı, teşvik edilmeli ve destek­lenmelidir. Tıbbi sarf ürünlerin üretimi, yazılım programları ve biyoteknolojik çalışmalar ko­nusunda bölgesel

Yanıt Açıklaması: DI: Digital imaging= Dijital görüntüleme HBYS: H astane Bilgi Yönetim Sistemi MR: Magnetic resonance= Magnetik rezonans görüntülmesi PACS: Picture archiving and communication system = Resim arşivleme ve iletişim sistemi RFID: Radio-frequency identification = Radyo frekansı tanımlaması Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İlaç sektörüne ilişkin olarak Dünya Sağlık Örgütünün 1988’de kabul ettiği ‘Tıbbi İlaç Promosyonu Etik Kriterleri’ bu konudaki temel ilkeleri çizmektedir. Doğru cevap B'dir.