Sağlık Bilimlerinde Ve Yönetiminde Etik

Yanıt Açıklaması: GDO, Genetiği Değiştirilmiş Orga nizmalar kavramının kısaltmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Etik: Ahlak olgusunu ele alan, ahlak görüşlerini, öğretilerini irdeleyip sınıflandıran, aralarındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koyan, bunları karşılaştırıp eleştiren felsefe dalı. Etik, “insanın başka varlıklarla belirli normlara göre gerçekleşen ilişkiler toplamını, insanın söz konusu ilişkileriyle bu varlıklara yönelen eylemlerini düzenleyip anlamlandıran ilke, kural ve değerler bütünü” (Cevizci, 2008) veya “insanın kişisel ve toplumsal yaşamdaki ahlaki sorunlarını ele alıp konu olarak incelemek” (Akarsu, 1998) biçiminde de tanımlanabilir

Yanıt Açıklaması: Sağlık profesyonellerinin yoksulluk, doğal felaketler ve savaş durumlarında sağlık hizmeti sunumunda karşılaştıkları etik problemler ve etik ikilemlerin temelinde; kaynakların sınırlı olması, eşitsizlik, uluslararası yardım kuruluşlarının politikaları ve gündemleri, hekimlerin ve hemşirelerin rolleri ve etkileşimleriyle ilgili algılanan normlar yatmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Mobil Tıp: Tıbbi verinin, danışma veya uzaktan inceleme amacıyla, mobil bilişim ürünleri aracılığıyla internet veya diğer ağlar vasıtasıyla iletildiği klinik uygulamadır.

Yanıt Açıklaması: Bilgi Güvenliği Politikaları Kılavuzu’nda donanım, yazılım ve veri üzerine etki eden gü­venlik açıkları ayrı ayrı ifade edilmiştir. Buna göre donanım, yazılım ve veridir. Gizliligin ihlali (Dinleme, bilgi sızdırma) Veriye ilişkin ihlaldir.

Yanıt Açıklaması: Birleşik Krallık Sağlık Departmanı tanımına benzer şekilde, “sağlığı geliştirmek, hastalığı önlemek, teşhis etmek, tedavi etmek, rehabilite etmek ya da uzun dönem bakım için kullanılan her türlü girişim” olarak tanımlandığında kavramın, herhangi bir sağlık hizmetinin verildiği; basit tahta dil bastırıcısından destekleyici cihazlara, en sofistike implantlara, medikal görüntüleme sistemlerine, ilaçlara, tıbbi ve cerrahi işlemlere ve organizasyonel ve destekleyici sistemlere kadar değişen tüm tıbbi cihazları kapsadığı görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: TV, gazete, dizi ve sinema, haber, sosyal medya ve diğer medyalar aracılığı ile sağlığı estetize eden anlayışlar özellikle kadınlar üzerinde baskı oluşturur. Kendilerini medyadaki kadın sunumları ile özdeşleş tiren kadınlar hem güzellik algılarını yeniden düzenlerler hem de şiddete maruz kalırlar. Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Klonlama çalışmaları sonucunda meydana gelebilecek insan kopyaları endişeye sebep olmuştur. Klonlamanın sistematik bir şekilde yapılması, var olan “genetik çeşitliliğin” yok olacağı ve böylelikle “doğal dengenin bozulacağı” konusundaki endişeler yaratmıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B şıkkıdır. Bireylere karşı herzaman açık sözlü olunmalı, bireylerden gerçekler asla gizlenilmemeli tüm açıklığı ile söylenmelidir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomi

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek A şıkkıdır. Tıp bilimindeki değer çatışmalarını araştıran tıp etiğinin biyoetiğin alt dallarından biri olduğu ve “tıp etiği”, “sağlık etiği”, “tıbbi biyoetik”, “klinik biyoetik” alt boyutlarının biyoetiğin kapsamına girdiği kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İnsan gibi görmeme, insansızlaştırma, insanlıktan uzaklaştırma, canavarlaştırma insandışılaştırma gibi terimlerle tanımlanmaya çalışılan “dehumanization” terimi bazı bilimsel yayınlarda kullanılmıştır. Bu olgu iki taraflıdır; hem tutum hem algı olarak insandışılaştıran ve insandışılaştırılan şekildedir.  Her iki tarafın da kompleks bir durum sonrasında temelde durumdan olumsuz etkilenmesi, ekstrem durumlarda ise etik dışı uygulamalara uzanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kürtaj, Embriyonun veya fetüsün uterus dışında hayatta kalabilmesinden dolayı alınması nedeniyle gebeliğin sona ermesidir, veya uzman endikasyonu ile 10. haftadan önce sona erdirilmesidir. Kendiliğinden olması düşük olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Radyoterapi Sistemleri: Lineer Akseleratör, Co-60 Teleterapi Cihazları, Brakiterapi Sistemleri (intrakaviter), Simulatörler

Yanıt Açıklaması: Tek kullanımlık sarf malzemeleri tümüyle yerli üretim olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık yöneticileri kurumun en verimli şekilde çalışmasını sağlamak için; • Hastane için gerekli mal ve malzemenin alınması, depolanması ve dağıtımının sağlanması, • Hastane binasının, eşyaların ve cihazların tıbbi gerekliliklere göre hazır tutulması, gerekli bakım-onarımlarının zamanında yapılması, • Gerekli güvenlik önlemlerinin alınması, • İdari birimlerin görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi ve buna göre idare edilmesi, • Kurumun periyodik çalışma düzenlerinin vaktinde ve doğru bir şekilde hazırlanarak organisazyonun aksamadan yürümesinin sağlanması, • Hastanenin mevcut durum analizlerinin yapılması ve geleceğe yönelik ihtiyaçların saptanması ve gerekli işlemlerin yapılması, • Bulaşıcı hastalık durumlarının ve ölümlerin, kurumun bağlı bulunduğu sağlık amirine günü gününe ayrıntılı şekilde bildirilmesi, • Bağlı bulunduğu Sağlık ve Sosyal Güvenlik Bakanlığındaki hukuki ve mali zorunluluklarının zamanında yerine getirilmesi gibi sorumluluklarla yükümlüdür.

Yanıt Açıklaması: Ulusal Dürüstlük Sistemi

Yanıt Açıklaması: Biyobankalar ya da diğer adıyla biyolojik kaynak bankaları, kültüre edilebilen organizma­ları (mikroorganizma, bitki, hayvan ve insan hücreleri), bunların çoğaltılabilen ürünlerini ve canlı fakat kültüre edilemeyen organizmaları (genomlar, plazmidler, virüsler, cDNA bankaları), bunların yanısıra bu örneklere ilişkin moleküler, fizyolojik ve yapısal bilgileri kapsamaktadır. Klinik patolojik örnek arşivleri, doku bankaları, kan bankaları, organ ban­kaları ve DNA bankaları biyobankalar arasında sayılabilir. Biyobankalar, biyomedikal araştırmalar için yeterli sayıda örneğin toplanmasına, ye­niden örnek alınmaksızın aynı örnekte çeşitli testlerin uygulanmasına ve yıllar boyunca gerektiğinde analizlerin tekrarlanabilmesine imkân sağlar.

Yanıt Açıklaması: En eski tıp etiği ilkesi yarar sağlama ilkesidir. Hipokratik etiğin merkezinde bulunan yararlılık ilkesi, çağdaş tıp ahlakı anlayışının merkezinde bulunmasına rağmen, en tartışmalı, sınırlarını belirlemenin en zor olduğu ilkedir.

Yanıt Açıklaması: Kurum felsefesi, kurumun amaçlarına ulaşma yolunda kılavuz edindiği en temel ilke, anlayış ve değerleri ifade etmektedir. Kurum felsefesinin varlığı, özellikle birbiriyle rekabet hâlinde olabilen görüş ve yaklaşımlardan kaynaklanan çatışmaların en alt düzeye indirilmesine yardımcı olacaktır. Doğru yanıt B'dir.