Sağlık Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin sonuçlarını sağlıklı bir şekilde inceleyebilmek için, söz konusu trendin ortaya çıkmasında rol oynayan temel faktörleri anlamak önem arz etmektedir. Bu doğrultuda, yukarıda da bahsi geçen ilgili dinamikleri 3 ana kategoride sınıflandırmak faydalı olacaktır. IMF (Uluslararası Para Fonu) tarafından 2000 yılında yapılan bir sınıflandırmada, küreselleşmeyi tetikleyen olgular açısından benzer bir çerçeve çizmektedir. Buna göre, küreselleşmenin 3 ayağı aşağıdaki şekilde özetlenebilir: Ticaret, sermaye ve yatırım akımları Göç ve insan mobilitesi Teknolojik gelişim ve bilginin yayılması

Yanıt Açıklaması: Şehirleşme, toplu ulaşım, randevu sistemleri, hizmet arzının artmış olması gibi gelişmeler hastaların başvurusunu daha hızlı ve kolay yapmalarına yol açmış ve şiddeti daha düşük şikâyetler başvuru nedeni hâline gelmesi Toplumsal Algı ve Anlayış Değişikliği maddesi kapsamına girer. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilgi asimetrisi: Sağlık hizmetini sunanlar ile alanlar arasındaki hizmetin miktarı, kapsamı, önceliği ve alternatiferi konusundaki bilgi farklılığı olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: OECD 2013 verilerine OECD ülkelerinde ortalama kişi başı yılda sağlık sisteminden yararlanma, diğer bir deyişle ortalama kişi başı doktora başvuru sayısı 6.7'dir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık programının kazanımlarını kalite boyutuyla kavrayarak ortak ve eş değer bir ölçüt ile değerlendirmeye maliyet yararlanım analizi denir. Bu analiz için geçerli ve kolay uygulanabilen hayat kalitesi ölçümlerine ihtiyaç vardır. Sonuçlar ‘kaliteye ayarlanmış yaşam yılları’ tahmini oluşturabilmek için ‘hayatta kalma ‘ verileri ile birleştirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Tıbbi kötü uygulamadan (tıbbi malpraktis) kaynaklanabilecek sorumluluğun yarattığı endişe ile hekimler, görevlerini yaparken kaçınma davranışları sergileyebilmektedirler. Bu duruma defansif tıp adı verilmektedir. Hekimin muayene etmeden hastanın istediği ilacı yazmaması defansif tıp anlayışına uygun olmamakla birlikte malpraktisi önlemek üzere olması gereken bir prosedürdür.

Yanıt Açıklaması: Turizm küreselleşmenin sağlık üzerine etki yollarından biri değildir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: SARS salgınının patlak vermesi ve ayrıca ölümcül kuş gribinin yayılması üzerine, DSÖ ciddi ölçüde revize edilen Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri’ni (IHR- International Health Regulations) 2005 yılında kabul etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin yaşamına, sağlığına veya vücut bütünlüğüne yönelik bir müdahalenin tıbbi müdahale olarak kabul edilebilmesi ve hukuka uygun sayılabilmesi için aşağıda yer alan şartların var olması gerekir: • yetkili kişiler tarafından gerçekleştirilmesi • hukuken öngörülmüş amaçlara yönelik olması • tıp bilimince genel kabul görmüş ilke ve esaslara uygun olması • hastanın tıbbi müdahaleye rıza göstermesi (aydınlatılmış onamının bulunması)

Yanıt Açıklaması: Maliyet fayda analizinde sağlık programının, tedavinin veya müdahalenin kendi içinde girdileri ve çıktıları parasal olarak karşılaştırılır.Bu analiz iki farklı tedavi yaklaşımını karşılaştırarak, alternatiferin maliyet ve faydalarını ekonomik terimlerle ifade eder. Eğer faydalar maliyetinden fazla ise matematiksel olarak fayda/maliyet oranı 1’den büyüktür ve uygulamaya değerdir.

Yanıt Açıklaması: Monopoli: Bir pazarda belirli bir ürün için üretici ya da dağıtımcı olarak tek bir firmanın bulunması durumudur.Tekelcilik de denir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık alanında sorumluluk üstlenen mesleklerin, başlıca dört grup altında ele alınmaktadır. Bunların başında doktorlar gelmektedir. İkincisi farklı mesleki unvanları kapsayan hemşirelik, üçüncüsü diş hekimliğidir. Dördüncü grupta çok sayıda sağlık çalışanını kapsayan sağlık meslekleri ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Devam eden coğrafi keşifler olmadığı için küreselleşmenin ayakları olarak sayılamaz. Ticaret, sermaye ve yatırım akımları, göç ve insan mobilitesi ve teknolojik gelişim ve bilginin yayılması sözkonusu sınıflandırmaya göre sınıflandırmaya göre küreselleşmenin ayakları olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık mesleklerinin ve sağlık kuruluşlarının akreditasyonu, belgelendirilmesi, çeşitli hizmetler için standartların belirlenmesi, hasta haklarının tanımlanması ve duyurulması, malpraktis yaptırımlarının düzenlenmesi gibi uygulamalar devletin kullandığı düzenleme aracı kapsamına girer. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık turizmi, hastaların kendi yaşadıkları yerden başka bir yere sağlık amacı ile seyahat etmesidir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık sisteminde bütüncül hesap verme ile finansal açıdan, performans açısından ve politik açıdan hesap verme kast edilmektedir. Finansal hesap verme finans kaynaklarının takip ve gözetimiyle, performans açısından hesap verme önceden belirlenen ve üzerinde uzlaşılan sistem hedeflerine ulaşmayla, politik hesap verme ise daha çok yönetenlerin benimsenirliğinin vatandaşlar nezdinde artmasıyla ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Diş hekimliği, çoğu ülkede tıbbın dışında ele alınmakta ve genellikle pratisyen diş hekimliğini kapsamaktadır. Türkiye gibi bazı ülkelerde uzman diş hekimliği de bulunmaktadır. Diğer sağlık meslekleri ise çok geniş bir yelpazede yer alan farklı uzmanlık alanlarını kapsar. Genelde sağlık profesyonelleri tabiri bu grup için kullanılır. Hemşirelik de doktorlardan sonra tüm dünyada en fazla bilinen ve standartları gelişmiş bir meslek grubudur. Hemşirelik, hasta bakımını ve bazı girişimleri üstlenen, ebe, hemşire ve uzman hemşire gibi farklı unvanlar altında da olsa az çok ülkeler arası kıyaslanabilir bir meslek grubunu oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık ekonomisi; • Çeşitli sağlık faaliyetlerine kaynak tahsisi • Sağlık hizmetlerinde kullanılan kaynakların kalitesi • Sağlık kuruluşlarının organizasyonu • Sağlık için kaynakların tahsis ve kullanımının verimliliği • Sağlık hizmetlerinin kişi ve toplum üzerindeki etkileri • Hastalık maliyetleri • Sağlık programlarının yararları • Yatırımların geri dönüşleri / getirileri vb. konular ile ilgilenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Fikrî mülkiyet haklarının ticari yönlerini ele alan TRIPS (e Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property RightsTicaretle Bağlantılı Fikrî Mülkiyet Anlaşması) 1995 yılında, ticaretle bağlantılı fikrî mülkiyet haklarını düzenleyen bir anlaşma olarak uluslararası ticaret sistemine eklenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik değerlendirme yöntemlerinin kullanım alanları toplumsal, sağlık ve sağlık alt-sistem düzeylerinde aşağıdaki gibi özetlenebilir; Toplumsal sistem düzeyinde • Toplam kaynaklardan sağlığa ayrılacak pay • Kamu ve özele ayrılacak pay • Savunma ve eğitime ayrılacak pay Sağlık sistemi düzeyinde • Mevcut kaynakların programlar, uzmanlıklar ve hastalıklar arasındaki dağılımı • Yeni teknolojilerin finansman kararları Alt-sistem düzeyinde • Belirli bir hastalık veya hasta grubu arasındaki kaynak dağılımı • En iyi sonuç veren müdahale veya teknolojinin tayininde