Sağlık Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütüne göre sağlık sisteminin üç amacı vardır: 1. Sağlık; yani bireylerin ve toplumun sağlık düzeyini yükseltme 2. Cevap verebilirlik; yani hizmetten yararlanma sürecinde kişilerin sağlık dışı beklentilerinin karşılanması 3. Finansal riske karşı koruma; yani kişinin ağır sağlık harcamaları dolayısıyla yoksullaşmasını engelleme.

Yanıt Açıklaması: GSYİH, bir ülkenin ekonomik büyüklüğünün kabul görmüş birkaç ölçütünden biridir. Bir ülke sınırları içerisinde belli bir zaman içinde, üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin para birimi cinsinden değeridir.

Yanıt Açıklaması: Global bütçe bireysel hizmet sunucular için geçerli ödeme yöntemlerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetleri finansman ve sunumunun tamamen devlet tarafından gerçekleştirildiği durumlarda; Basit ve ucuz olan koruyucu hizmetler yerine, karmaşık ve pahalı olan tedavi edici hizmetlere ağırlık verilebilir. Yoğun bürokrasi nedeniyle acil durumlar için çözüm bulunması, hızlı karar alınması, kararların hızla uygulanması veya yeni düzenlemelere gidilmesi zor olabilir. Sağlık hizmetlerinin genel bütçeden ayrılan paylarla finanse edilmesi planlandığında, özellikle her sektör için kaynak ihtiyacının had safhada olduğu yoksul ya da gelişmekte olan ülkelerde sağlık sektörünün bütçe içerisinde diğer sektörlerle rekabete girerek aslan payını alması pek mümkün olmayabilir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetlerinde verimliliği arttırmak amacıyla devletin rolünün azaltılması,merkeziyetçilik yerine yerinden yönetim ilkelerinin benimsenmesi ve toplumun çıkarları yerine bireyin ihtiyaçlarının ön planda olması neoliberal politikalar kapsamına girmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Protokol / rehber: Tanı, tedavi ve izlemde uyulması gereken, yetkin kişi veya kuruluşlarca hazırlanan kuralları içeren metinlerdir.

Yanıt Açıklaması: Bugüne kadar hayatın parasal bir değer olarak ölçülemediği genel kanısına rağmen çeşitli ölçümlemeler yapılmıştır ve yeni yöntemler de denenmektedir. Bir toplumda bireylerin yaşam sürelerindeki artışın sosyal değeri şartlarda daha da yüksek hâle gelmektedir. Bu şartlar: • Toplumun nüfusu ne kadar çoksa • Toplumda kişi başına yıllık gelir ne kadar yüksekse • Toplumun mevcut sağlık düzeyi ne kadar iyiyse • İncelenen hastalık başlangıç yaşları çoğunlukta olan yaş grubuna ne kadar yakınsa

Yanıt Açıklaması: Kamusal mal ve hizmet: Bir mal ya da hizmetin herkesin kullanımına veya tüketimine açık olması.

Yanıt Açıklaması: Özelleştirme, ile kamu hizmetlerinde ücrete dayalı rekabet anlayışı oluşmakta pazar dinamikleri önem kazanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Zayıflatıcı rol özel sağlık sigortasının sağlık hizmetlerini finanse etmede üstlendiği rollerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Özel sağlık sigortası, prim esaslı ve kâr amaçlı bir mali kaynak toplama yöntemidir. Kişinin sağlık düzeyi ile ödediği prim miktarı arasında doğrudan bir bağ kurulur. Özel sağlık sigortası bir kişinin ne kadar prim ödeyeceğini hesaplarken, bireyin kendisini, bir grubu veya bir toplumu baz alabilir. Bir başka ifadeyle primler bireysel riske göre, grup riskine göre veya toplumsal riske göre hesaplanabilir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık ekonomisi, ekonomi biliminin teori, kavram ve tekniklerinin sağlık sektörüne uygulanması biçiminde tanımlanmaktadır. Bir başka tanıma göre, sağlık sektörüne tahsis edilen kaynakların en verimli şekilde kullanılarak olabilecek en yüksek düzeyde sağlık hizmeti üretmek ve bunu topluma en iyi şekilde dağıtmaktır. Sağlık ekonomisi; • Çeşitli sağlık faaliyetlerine kaynak tahsisi • Sağlık hizmetlerinde kullanılan kaynakların kalitesi • Sağlık kuruluşlarının organizasyonu • Sağlık için kaynakların tahsis ve kullanımının verimliliği • Sağlık hizmetlerinin kişi ve toplum üzerindeki etkileri • Hastalık maliyetleri • Sağlık programlarının yararları • Yatırımların geri dönüşleri / getirileri vb. konular ile ilgilenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Dünyada toplam sağlık harcamaları 5,3 trilyon dolar civarındadır. Genel olarak barınma ve beslenmeden sonra en yüksek harcama sağlık için yapılmaktadır. İlk ikisinin sağlıktan harcama bakımından en önemli farkı herkesin her zaman -yani günlük olarak- ihtiyaç duymasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ekonomi sözcüğü; Yunanca “oikia” (ev) ve «nomos» (kural) köklerinin birleşmesinden oluşmuştur ve «ev yönetimi» anlamındadır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetleri pazarında iletişim sorunları sıkılıkla yaşanmaktadır.  Hastalığını ve tedavisini bilmek bir yana, pek çok kişi şikâyetini ifade etmekte dahi zorlanmaktadır. Özel sektörün yatırım yapmadığı yerlerde kamu sektörü hizmet vermek zorundadır. Bu nedenle kamu tekeli oluşabilir. Gerek ruhsatlandırma gerekse sonraki aşamalarda devletin yaptığı düzenlemelere uymak zorunludur. Bunlar pazara girişi kaçınılmaz olarak kısıtlayan unsurlardır. Pazardan tamamiyle çıkmada genellikle aynı derecede kısıtlama olmaz. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ekonominin dengeli şekilde gelişmesi için tam rekabet şartlarına ihtiyaç olduğu kabul edilir. Alışverişe konu ürün veya hizmetler birbirinin aynı olmalıdır. Alıcı yapacağı alışverişle, ürün veya hizmetle ilgili her türlü bilgiye sahip olmalıdır.  Ne satıcı ne de alıcı tekel olmalıdır. Tekelciliğin olduğu pazarlarda rekabetten söz edilemez. Devlet pazarda satıcı veya alıcı olarak yer alan taraara, fiyatlara veya yukarıda sıralanan şartlara müdahale etmemelidir. Devletin olumlu veya olumsuz müdahalesi tam rekabet şartlarını zedeler. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Belirli bir kaynağın ya da değerin, gelir sağlamak amacıyla kalıcı bir biçimde kullanılmasına yatırım adı verilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Monopol; pazarda sadece bir satıcının olmasıdır. Burada satıcı fiyatı istediği düzeye çıkarma ve indirme gücünü elinde tutar. Oligopol; tüm şartları haiz bir pazarda birden fazla satıcının olması durumudur. Bu da rekabetten dolayı fiyatların düşmesine neden olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Bir toplumda bireylerin yaşam sürelerindeki artışın sosyal değeri aşağıdaki şartlarda daha da yüksek hâle gelmektedir. Bu şartlar: • Toplumun nüfusu ne kadar çoksa • Toplumda kişi başına yıllık gelir ne kadar yüksekse • Toplumun mevcut sağlık düzeyi ne kadar iyiyse • İncelenen hastalık başlangıç yaşları çoğunlukta olan yaş grubuna ne kadar yakınsa

Yanıt Açıklaması: Kültür düzeyine göre grupların birbirini desteklemesi Hakkaniyet Açısından Kritik Önem Taşıyan Sağlık Sistemi Bileşenlerinden biri değildir.