Sağlık Alanında İstatistik

Yanıt Açıklaması: Çıkarımsal istatistik, seçilen bir örnek verisine dayalı olarak araştırma konusu topluluğa ilişkin bilgi sağlamak amacıyla kullanılan yöntemlerdir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bazı durumlarda küçükten büyüğe sıralanmış bir serinin alt ve üst limitlerinde bazı uç değerler yer alabilir. Bu uç değerler aykırı değerler olarak adlandırılır. Aykırı değerler özellikle aritmetik ortalama üzerinde olumsuz etkiler yaratarak, aritmetik ortalamanın seriyi temsiliyet gücünü azaltır. Serinin alt ve üst limitlerinde serinin genel yapısına uymayan aykırı değerlerin bulunması durumunda kullanılabilecek bir ortalama türü de kırpılmış ortalama dır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Ölçme yoluyla elde edilen ve sayısal olarak gösterilebilen veriler nicel veri olarak adlandırılır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İncelenen özellikleri yönünden genellemeler yapılması istenen bir ana kütleden, belli yöntemlerle örneklemin seçilmesi ve bu örneklemin incelenmesi sonucunda hesaplanan istatistiklerin genelleme amacıyla kullanılması işlemlerinden oluşan sürece örnekleme adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Ana kütledeki tüm birimleri incelemenin mümkün olmadığı araştırmalarda ana kütle parametresi hesaplanamadığından, örneklem bilgilerinden yararlanarak ana kütle parametrelerinin içinde yer aldığı aralık değerleri belli olasılık düzeylerinde tahmin edilebilir. Aralık tahminlemesi yöntemi ile ana kütle parametresinin içerisinde yer alabileceği bir aralık belirlenir. Bu değerler aralığına ana kütle parametresinin güven aralığı adı verilir. Dolayısıyla ana kütle parametresinin tahmininde parametrenin hangi aralıkta yer alacağı hesaplanmış olur.

Yanıt Açıklaması: Deney ve araştırma sonucunda elde edilen ve ilgilenilen değişkenin herhangi bir özelliğine göre sıralanmış veri kümesine basit seri adı verilir.

Yanıt Açıklaması: İstatistiksel hipotez testi sürecinde izlenmesi gereken temel adımlar; 1-) Hipotezlerin kurulması 2-) Anlam düzeyinin seçilmesi 3-) Red bölgesinin belirlenmesi 4-) Kritik değerin bulunması 5-) Gerekli test istatistiğinin hesaplanması 6-) İstatistiksel kararın verilmesi şeklindedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İstatistikte birim; canlı bir varlık, bir nesne, bir olay veya olgu olarak karşımıza çıkabilir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye İstatistik Kurumunun yayınlamış olduğu Sağlık Bakanlığı kaynaklı verilere göre, Türkiye’de 1971 yılından 2013 yılına kadar “Hekim Başına Düşen Kişi Sayısı” ve “Hemşire Başına Düşen Kişi Sayısı” değişkenleri arasındaki ilişki saçılım grafiği ile gösterilebilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye İstatistik Kurumu 2012 yılı istatistiklerine göre 15-24 yaş grubunda yer alan genç erkeklerin boy ortalamaları 173.5'tir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Aritmetik ortalama ilgili seride yer alan tüm terim değerlerinin matematiksel toplamının seri terim sayısına bölünmesi ile aritmetik ortalama hesaplanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yükseklik (mm) Frekans Orta Değer Frekans x Sınıf Orta Değeri (f i x i ) 0 - 40                    2           20                 2 x 20 = 40 40 - 80                  5           60                 5 x 60 = 300 80 - 120               12         100              12 x 100 = 1200 120 - 160              6          140               6 x 140 = 840 160 - 200              2          180               2 x 180 = 360 Toplam                 27                             ∑ f i x i = 2740 μ= 2740/27 = 101.481'dir.

Yanıt Açıklaması: Tabakalı Örnekleme yönteminin aslı, ana kütlenin araştırmanın konusunu oluşturan bir ya da daha fazla değişken bakımından çeşitli alt gruplara bölünmesi ve her bir alt gruptan ayrı ayrı örneklem çekilmesine dayanır. Buradaki her alt grup, tabaka adını alır.

Yanıt Açıklaması: 3 adet sayma kuralı vardır: Saymanın temel ilkesi, kombinasyon ve permütasyon. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: N sayıda nesne arasından n adet nesnenin seçim sırası önemli olduğunda kaç farklı biçimde seçilebileceği permütasyon yöntemi ile belirlenebilir. Bu nedenle doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İstatistiksel hipotez testi sürecinde izlenmesi gereken temel adımlar; 1-) Hipotezlerin kurulması 2-) Anlam düzeyinin seçilmesi 3-) Red bölgesinin belirlenmesi 4-) Kritik değerin bulunması 5-) Gerekli test istatistiğinin hesaplanması 6-) İstatistiksel kararın verilmesi şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: Sınıflayıcı ölçek, sıralayıcı ölçek, eşi­t aralıklı ölçek ve oransal ölçek olmak üzere dört farklı ölçek türü bulunur. Bu ölçek türleri üç tip veri ölçer. Sınıflayıcı ölçek, isimsel verileri; sıralayıcı ölçek, sıralı verileri; eşit aralıklı veya oransal ölçekler, sürekli verileri ölçer. Bundan ötürü, A şıkkındaki ifade doğrudur. Verilerin içerdiği bilgi miktarı belirlenirken ve eldeki verilere en uygun veri özetleme ya da istatistiksel analiz tekniğine karar verilirken ölçme düzeyinden yararlanılır. Bu nedenle, B şıkkında yer alan ifade de doğrudur. Kullanılan ölçek, ölçülen özelliğin kendisinden daha çok, ölçüm yöntemine ya da bunun kullanımına bağlıdır. Başka bir ifadeyle, aynı değişken farklı ölçeklerle ölçülebilir. Örneğin, “yaş” değişkeni yıl cinsinden ölçüldüğünde kullanılan ölçek oransal ölçektir. Aynı değişken “genç”, “orta yaşlı” ve “yaşlı” kategorilerine ayrıldığında ise, kullanılan ölçek sıralayıcı ölçek olacaktır. Bir de özellikle, demografide sıklıkla kullanılan ekonomik olarak üretkenliğe göre bir sınıflama yapılacaksa üretken yaş (15 – 64 arası) ve bağımlı yaş (15 altı ve 64 üstü) grupları sınıflayıcı ölçek ile ölçülmüş olacaktır. Dolayısıyla, C şıkkındaki ifade yanlıştır. “Yaş” değişkeni örneğinde, oransal bir ölçeğin sıralayıcı ve sınıflayıcı ölçeklere dönüştürülebildiğini gördük. Sonuç olarak, D şıkkındaki ifade doğrudur. Sınıflayıcı ve sıralayıcı ölçekler nitel verileri ölçmek için kullanılırken, eşit aralıklı ve oransal ölçekler nicel verileri ölçmek için kullanılır. E şıkkındaki ifade de doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Eğer incelenmesi gereken iki değişken bulunuyorsa bu iki değişkenin birlikte değişiminin  tek bir tabloda gösterilmesi amacıyla değişkenlerden birinin farklı düzeylerinin tablonun satırlarına, diğerininkilerin de tablonun sütunlarına yerleştirilmesi yoluyla oluşturulan tablo türüne kontenjans tablosu ya da iki-yönlü frekans tablosu adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Medyan sapma değerinin bulunması için öncelikle serinin medyan değerinin bulunması gereklidir. Seri küçükten büyüğe doğru sıralandığında en ortada kalan iki değer 10 ve 12'dir. Bu iki değerin ortalamasını alırsak ((10+12)/2) serinin medyanı 11 olarak elde edilir. Buna göre medyan sapma değeri aşağıdaki gibi hesaplanır: Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hipotez testinin 6. adımı "İstatistiksel Kararın Verilmesi"dir. Dolayısıyla kararsızlık söz konusu değildir.