Kamu Personel Hukuku

Yanıt Açıklaması: 2018 tarih ve 8 sayılı Yüksek Askerî Şûranın Kuruluş ve Görevleri Hakkın­da Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne göre görev yapan Yüksek Askerî Şûra’nın üyeleri; Cumhurbaşkanı Yardımcıları, Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı, İçişleri Bakanı, Hazine ve Maliye Bakanı, Milli Eğitim Bakanı, Milli Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı ile Kuvvet Komutanlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun temel görevi, hâkim ve savcıların personel rejimini düzenlemek ve yönetmektir. Yasa’da personel rejiminin genel sorumlusunun Kurul olduğu ve genel yetkinin Kurulda olduğu açıkça hüküm altına alınmıştır; “Kanunlarda açıkça Bakanlığa verilenler dışında, hâkim ve savcıların tüm özlük işleri, Kurul tarafından yerine getirilir” (madde 4/2). Kurulun genel olarak görevleri şunlardır (madde 4/1); (1)Adalet Bakanlığının, bir mahkemenin kaldırılması ya da yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki tekliflerini karara bağlamak, (2)Hâkim ve savcılarla ilgili olarak şu işlemlerini yapmak; (a) Mesleğe kabul etme, (b) Atama ve nakletme, (c) Geçici yetki verme, (d) Her türlü yükselme ve birinci sınıfa ayırma, (e) Kadro dağıtma, (f) Meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, (g) Disiplin cezası verme, (h) Görevden uzaklaştırma, (3)Bakanlık merkez, bağlı ve ilgili kuruluşları ile uluslararası mahkemeler veya kuruluşlarda görev yapan hâkim ve savcılar; geçici yetki veya görevlendirme ile başka bir kurum, kurul veya kuruluşta çalışan hâkim ve savcılar; idari görevleri yönünden savcılar; komisyon işlerine yönelik görevleri yönünden adalet komisyonu başkan ve üyeleri hariç olmak üzere, hâkim ve savcıların görevlerini; yasa, tüzük, yönetmelik ve genelgelere (hâkimler için idari nitelikteki genelgelere) uygun olarak yapıp yapmadıklarını denetlemek; görevlerinden dolayı veya görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerini, hâl ve eylemlerinin sıfat ve görevleri icaplarına uyup uymadığını araştırmak ve gerektiğinde haklarında inceleme ve soruşturma işlemlerini yürütmek, (4)Hâkim ve savcılarını mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma ile hâkim ve savcılar hakkında denetim, araştırma, inceleme ve soruşturma yapılması konularına münhasır olmak üzere genelge düzenlemek, (5)Yargıtay ve Danıştaya üye seçmek, (6)Anayasa ve yasalarla verilen diğer görevleri yerine getirmek.

Yanıt Açıklaması: Yükümlüler askeri hizmet rejiminde askeri personelden farklı bir sınıfa aittirler. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Disiplin cezaları belirli koşul ve durumda ortadan kalkabilir. Buna göre, memurun başvurusu, idari yargının disiplin cezasını iptali ve son olarak Yasama Organı tarafından çıkarılacak af yasasıyla. Doğru cevap D seçeneğidir

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası’nın “Hakimlik ve savcılık mesleği” kenar başlıklı 140. maddesinde, hakim ve savcılık mesleği ve personel rejimine ilişkin temel ilkeler kabul edilmiştir. Bu ilkeler şunlardır; • Hâkimler ve savcılar adli ve idari yargı hâkim ve savcıları olarak görev yaparlar; bu görevler meslekten hâkim ve savcılar eliyle yürütülür, • Hâkimler, mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre görev ifa ederler, • Hâkim ve savcıların nitelikleri, atanmaları, hakları ve ödevleri, aylık ve ödenekleri, meslekte ilerlemeleri, görevlerinin ve görev yerlerinin geçici veya sürekli olarak değiştirilmesi, haklarında disiplin kovuşturması açılması ve disiplin cezası verilmesi, görevleriyle ilgili veya görevleri sırasında işledikleri suçlarından dolayı soruşturma yapılması ve yargılanmalarına karar verilmesi, meslekten çıkarmayı gerektiren suçluluk veya yetersizlik halleri ve meslek içi eğitimleri ile diğer özlük işleri mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre kanunla düzenlenir, • Hâkimler ve savcılar 65 yaşını bitirinceye kadar hizmet görürler; askerî hâkimlerin yaş haddi, yükselme ve emeklilikleri kanunda gösterilir, • Hâkimler ve savcılar, yasada belirtilenlerden başka, resmî ve özel hiçbir görev alamazlar, • Hâkimler ve savcılar idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığı’na bağlıdırlar, • Hâkim ve savcı olup da adalet hizmetindeki idari görevlerde çalışanlar, hâkimler ve savcılar hakkındaki hükümlere tabidirler; bunlar, hâkimler ve savcılara ait esaslar dairesinde sınıflandırılır ve derecelendirilirler, hâkimlere ve savcılara tanınan her türlü haklardan yararlanırlar

Yanıt Açıklaması: Devlet Memurları Kanunu’nun ilk biçiminde derecenin tanımı yapılmakla birlikte, günümüzde derecenin tanımı Yasa’da bulunmamaktadır. Mülga tanıma göre derece, memurun hak ve yetkilerinde artış anlamına gelmekteydi. Derece yükselmesi, doğrudan memurların hiyerarşik atamasına yol açmamakta, hiyerarşik atama için bir ön koşul niteliğini taşımaktadır. Yasa’ya göre, memurun derece yükselmesinin üç koşulu vardır (madde 68/A). Buna göre, üst derecelerden boş bir kadronun bulunması; memurun derecesi içinde en az 3 yıl ve bu derecenin 3. kademesinde 1 yıl bulunması ve kadronun tahsis edildiği görev için öngörülen nitelikleri elde etmiş olması şarttır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Memurlara yapılacak tedavi yardımı, 2006 yılına kadar Devlet Memurları Kanunu ile düzenlenirken, bu yardım, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Disiplin rejimi, memurlara belirli edimleri yerine getirme ve yasaklara uyma, bunun sonucu olarak kamu hizmetlerinin sürekli, düzenli ve gereği gibi vatandaşlara sunulmasını sağlamayı amaçlayan kurallar ve süreçler bütünüdür. Memurların konulan kural ve yasaklara karşı fiil ve hâllerinde uygulanan yaptırımlar disiplin düzenini oluşturur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Memurlara emeklilik hakkı, önceki ünitelerde açıkladığımız gibi ilk kez 1881 tarihli Memûrîni Mülkiyye Terakkî ve Tekâüd Kararnamesi ile tanınmıştır. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: I ve II doğrudur. Hâkimler ve savcılar, yasada belirtilenlerden başka, resmî ve özel hiçbir görev alamazlar ve Adalet Bakanlığı'na bağlıdırlar. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Memurların görevden uzaklaştırılması, devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hâllerde, görevi başında kalmasında sakınca görülecek devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sözlü sınavda ilgili aday, sınav kurulunun her bir üyesi tarafından a) sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi b) bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü c) liyakati, temsil kabiliyeti, tutum ve davranışlarının göreve uygunluğu d) özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı e) genel kültürü ve genel yeteneği f) bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı esas alınarak yüz tam puan üzerinden değerlendirilir.

Yanıt Açıklaması: 2018 yılı itibariyle, sözleşmeli personelin toplam sayısı 292.993 ve toplam kamu personeli içerisindeki oranı ise %7,3’dür. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kamu personeli için uygulanan maaş katsayısının mali yılın ikinci yarısı için değiştirilmesi veya mali yıl içinde Devlet Memurları Kanunu’nun mali ve sosyal haklara ilişkin hükümlerinde değişiklik yapılması halinde sözleşmeli personel ücretlerinin tavanını değiştirmeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası’nın “Hakimlik ve savcılık teminatı” kenar başlıklı 139. maddesinde hakimlerin ve savcıların azledilemeyeceği, yasa ile belirlenen yaştan önce emekli edilemeyeceği, mahkemenin ya da kadrosunun kaldırılması durumunda hiçbir özlük hakkından yoksun bırakılamayacağı hüküm altına alınarak güçlü bir statü güvencesine sahip kılınmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Devlet Memurları Kanunu’nda yer alan disiplin cezaları en hafifinden ağırına şunlardır; uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması, devlet memurluğundan çıkarma. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Memurlar, aynı zamanda yukarıdaki ünitelerde açıkladığımız gibi, istihdam biçimi olarak sürekli nitelikte, statü hukuku çerçevesinde istihdam edilirler.

Yanıt Açıklaması: Memurların sadakat ödevi, 1982 Anayasası’nın “Görev ve Sorumlulukları ...” kenar başlıklı 129. maddesinde de vurgulanmıştır. Buna göre “memurlar ve diğer kamu görevlileri Anayasa ve kanunlara sadık kalarak faaliyette bulunmakla yükümlüdürler.” Vurgulamak gerekir ki, Anayasa ve Devlet Memurları Kanunu, memurun sadakatinin “Anayasa ve kanunlara” karşı olacağını belirtmiştir. Memurun amirine ya da başka bir yöneticisine sadakati kastedilmemiştir. Diğer yandan hüküm, memurların milletin hizmetinde olduğunu ve bunun göstergesinin Anayasa ve yasalara sadakat olduğunu vurgulamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İlk 4 durumda memurun ailesine verilen yardım ödeneği kesilir. Ancak son durumda verilmeye devam eder. Doğru yanıt 'E'.

Yanıt Açıklaması: Türk kamu personel rejiminde, Hazine ve Maliye Bakanlığının rakamlarına göre, 2018 yılı Haziran ayı itibariyle toplam 4.030.002 kamu personeli görev yapmaktadır. Bu rakam, 2007-2010 yılları arasında, çok az dalgalanmış, neredeyse sabit kalmıştır. Kamu personeli sayısı, 2010 yılında sonra ise her yıl düzenli olarak artmış, 2007-2018 yılları arasındaki artış %30’dur. Doğru cevap D seçeneğidir.