Kamu Personel Hukuku

Yanıt Açıklaması: O¨ncelikle belirtmek gerekir ki, diğer kamu görevlileri kavramı ilk olarak 1982 Anayasası tarafından kullanılmakta birlikte, esas olarak, 1961 Anayasası döneminde fiili olarak memurlardan ayrılmış olan kümelere anayasal temel oluşturmak üzere ihdas edilmiştir. Buna göre, 1961 öncesinde ve sonrasında memurlardan ayrılmış olan üç “memur” kümesi bu kavramın içeriğini doldurmaktadır. Bu üç küme, ha^kim - savcılar, askeri^ personel ve akademik personeldir.

Yanıt Açıklaması: Sınıflandırma/ statü/ liyakat

Yanıt Açıklaması: Türk kamu personel hukukunda memurlar kategorisi içerisine memur ve diğer kamu görevlileri girmektedir. Bu doğrultuda memur kümesini 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na bağlı personel oluştururken, “diğer memurları” ise hâkim - savcılar, askerî personel ve akademik personel oluşturmaktadır. Her iki kümenin ortak niteliği, statü hukukuna bağlı olarak istihdam edilmeleridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Devlet memuru Belediye memuru ayrımı 1970 yılında fiilen ortadan kalkmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 1876 Kanun-ı Esasîsi’nde devlette istihdam olunmanın koşulu devletin resmî dili olan Türkçeyi bilmek olarak kabul edilmiştir; “Tebaai Osmaniyenin hidematı Devlette istihdam olunmak için devletin lisan-ı resmisi olan Türkçeyi bilmeleri şarttır”.

Yanıt Açıklaması: Yasa’nın temel ilkeleri, aynı zamanda memurluğun temel niteliklerine denk gelmektedir. Yasa’da memurluğun üç temel niteliği sayılmıştır (madde 3); sınıflandırma, kariyer, liyakat. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Aylıksız izin, memura belirli koşul ve sürelerde aylık ve diğer mali hakları ödenmeksizin, ancak kadrosu ile ilişkisi devam ederek izin verilmesidir. Aylıksız izin memura belirli koşul ve sürelerle verilir. Bu koşullardan, muvazzaf askerlik, analık izni sonrası, eşi doğum yapan memur ve evlat edinme nedenleriyle istenen aylıksız izinde, idarenin bağlı yetkisi vardır, ancak diğer durumlarda takdiri söz konusudur. Aylıksız izin süresinin bitiminden önce, izin verilen durumun ortadan kalkması ha^linde, memurun on gün içinde göreve dönmesi zorunludur. Aylıksız izin süresinin bitiminde veya mazeret sebebinin kalkmasını izleyen on gün içinde görevine dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş sayılır. ‘’Aylıksız izin süre kıstası olmadan memurun talep ettiği kadar verilir’’ ifadesi yukarıdaki açıklamalar ışığında yanlış olduğundan doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Usulsüz müracaat ve şika^yette bulunan memurlara uyarma cezası verilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 1965 yılında kabul edilmiştir. Yasa, 1961 Anayasası’nın kabul ettiği ilkeler doğrultusunda kamu personel rejimini düzenlemiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Statü hukukunun ikinci temel niteliği, çalışma rejiminin devlet tarafından tek taraflı olarak belirlenmesidir. Sözleşme ilişkisindeki karşılıklı irade serbestisine dayalı olarak çalışma ilişkisinin kurulmasının tersine, statü hukukunda tek yanlı iradenin belirleyiciliği esastır.

Yanıt Açıklaması: İdare makamlarından önceden izin alınmadan sendika kurma, üye olma, çekilme hakkı vardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası içerisinde kamu personel hukukunun ilkeleri farklı hükümler içerisinde yer almaktadır. Bu hükümler son derece geniş bir yelpazededir. Ancak, temel ilkeler, üç maddede düzenlenmiştir. Bu üç maddenin birincisi 70. maddedir. “Kamu Hizmetlerine Girme Hakkı” kenar başlıklı 70. maddede, kamu hizmetine girmenin temel ilkeleri hüküm altına alınmıştır. İkincisi ise “Kamu Hizmetleri Görevlileriyle İlgili Hükümler - Genel İlkeler” kenar başlığı altında, kamu personel hukukunun özüne ilişkin üç ilke yer almaktadır (madde 128). Son olarak, “Görev ve Sorumluluklar, Disiplin Kovuşturmasında Güvence” kenar başlıklı 129. maddede altı fıkrada kamu personel hukukunun görev, disiplin, tazminat ve yargılanmaya ilişkin anayasal ilkeleri yer alır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Genel idare hizmetleri sınıfı torba sınıftır. Devlet Memurları Kanunu kapsamına dâhil kurumlarda yönetim, icra, büro ve benzeri hizmetleri gören ve Yasa ile tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar Genel İdare Hizmetleri sınıfını oluşturur. Bu sınıfa dâhil unvanlardan, bazıları; Müsteşar, Daire Başkanı, Teftiş Kurulu Başkanı, Hukuk Müşaviri, Şube Müdürü, Şef, Bilgisayar İşletmeni, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Memur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerin tamamı 1881 tarihli Memûrîni Mülkiyye Terakkî ve Tekâüd Kararnamesi gereğince hizmetle ilişkisinin kesilmesine sebep olabilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Mazeret izni

Yanıt Açıklaması: Memurîn Kanunu’na göre müstahdem “devlet işlerinde ücretle kullanılan ve memurîn sicilinde mukayyet bulunmayan ve memurîn hukuk ve selâhiyetinden müstefit olmayan kimse”dir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Esneklik uygulamaları aynı zamanda bürokrasinin zihniyetinde değişikliği de kamu personel rejimindeki değişikliğe koşut ve bu değişikliği destekleyici yönde ortaya çıkarmıştır. Bürokratik zihniyette, dayanışma, yasaları uygulamak ve kamu yararını savunmak yerine; kâr, rekabet, işleri en kısa yoldan tamamlamak öne çıkmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 1856 Islâhat Fermanı ile Batı tipi modern memurluğun ikinci olmazsa olmaz öğesi olan yurttaşların (Osmanlı milletlerinin) eşit ve özgür biçimde; erdem ve yetenekleri doğrultusunda memurluğa girebilmesi ilkesi kabul edilmiştir. Ferman’da yurttaşlık-kamu hizmetine girme; Osmanlı milletlerinin eşit ve özgür biçimde hizmete girme esasına bağlanmıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: 1880 Maâşat Kararnamesi, adından da anlaşılacağı gibi bir maaş, ancak aynı zamanda da bir kadro yasası hüviyetine sahip olmuştur. Yasa ile Osmanlı sivil ve askerî bürokrasinin maaşları belirlenmiştir. Buna göre maaşların doğrudan yasa ile saptanması esastır, ancak acil durumlarda ve muvakkat memurlukların maaşları Meclis-i Vükela tarafından belirlenir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 20 yaşını tamamlamak yeterlidir. Doğru cevap A'dır.