Kamu Personel Hukuku

Yanıt Açıklaması: Devlet Memurları Kanunu’nda memurluğa girmenin bir diğer koşulu, “Türk Ceza Kanunu’nun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, ... zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak” olarak belirtilmiştir. Cevabımız A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Adaylık süresi içinde aday memurun kimi hak ve yükümlülükleri aslî memurdan farklı ve sınırlıdır. Örnek olarak, adaylık süresi içerisinde aday memurun yıllık izin hakkı yoktur. Aday memur aynı zamanda, aşağıda inceleyeceğimiz, özel yetiştirilme sürecine tabi tutulur. Adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan fazla olamaz. Aday memurlar öncelikle memurların ortak nitelikleri ile ilgili konuları kapsayan temel eğitime tabi tutulurlar. Aday memur, temel eğitim sonrası hazırlayıcı eğitime tabi tutulur. Hazırlayıcı eğitim, memurların aday olarak atandığı kurum veya kuruluşu, sınıfı ve görevine ilişkin eğitimdir. Aday memurun yetiştirilmesinin üçüncü aşaması, staj programına ilişkindir. Staj programı ilgili kurum ve kuruluşlarca düzenlenir. Aday memurların yetiştirilme sürecinde eğitim ve stajda başarılı olmaları şarttır. Aday memurların adaylık süresi içerisinde görevlerine son verilmesi aslî memurlardan farklı koşullara bağlıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Memurların ödev ve sorumlulukları: Anayasa ve Yasalara Sadakat; Tarafsızlık ve Devlete Bağlılık; Genel Davranış ve Yurt Dışında Davranış; İşbirliği ve Kanunsuz Emir; Amir Durumundaki Memurların Ödev ve Sorumlukları; Mal Bildiriminde Bulunmak; Resmi^ Belge, Araç ve Gereçlerin Yetki Verilen Mahaller Dışına Çıkarılmaması ve İadesi; Kıyafet Mecburiyeti; Mesai Saatleri İçerisinde İşbaşında Bulunmak. Araç ve Gereçlerin Yetki Verilen Mahaller Dışına Çıkarılması esasen kanuna aykırı bir davranış olduğundan yanlıştır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanının özlük işlerini yürütmek, Cumhurbaşkanlığı merkez teşkilatının personel politikasına yönelik önerilerde bulunmak ve tespit edilen politikaları uygulamak, personelin tayin, nakil, özlük ve emeklilikleriyle ilgili işleri yapmak ve personelin yetiştirilmesi için gerekli çalışmaları yapmak, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün görev alnında yer alır.

Yanıt Açıklaması: Türk kamu personel hukukunda memurlar kategorisi içerisine memur ve diğer kamu görevlileri girmektedir. Bu doğrultuda memur kümesini 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na bağlı personel oluştururken, “diğer memurları” ise hâkim - savcılar, askerî personel ve akademik personel oluşturmaktadır. Her iki kümenin ortak niteliği, statü hukukuna bağlı olarak istihdam edilmeleridir. Yardımcılar kategorisi, statü değil, akdi (sözleşme) ilişki ile çalışan kümelerden oluşur.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası, zorunlu olarak memurlar ve diğer kamu görevlilerince yürütecek hizmetlerin aslî ve sürekli olması koşulunu kabul etmiştir. Ancak, Anayasa, ilkenin uygulama yeri olarak devlet teşkilatının bütününü öngörmüş ve devlet tarafından yürütülen bütün kamu hizmetlerini genel idare esasları kavramı içerisinde konumlandırmıştır. Bu çerçevede, ilkenin temel uygulama koşulu, hizmetin aslî ve sürekli olup olmadığında düğümlenmektedir. Anayasal ilke doğrultusunda, hizmetler yasa koyucu ve idarenin takdirine bırakılmayacak biçimde aslî ve sürekli olan görevler memurlar ve diğer kamu görevlileri tarafından yürütülecektir. Aslî ve sürekli olmayan görevlerin memurlar ve diğer kamu görevlileri tarafından yürütülmesi mümkündür, ancak tersi anayasal ilkeye aykırılık taşıyacaktır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyetin döneminde Osmanlı bürokratik mirası ve bunun bir öğesi olarak kamu personel rejimi aynen devralınmış, ancak personel rejimi Cumhuriyetin ilkeleri doğrultusunda 1920 ve 1930’larda yeniden biçimlendirilmiştir. Cumhuriyet döneminde kamu personel rejimini, personel yasalarını temel alarak iki alt bölümde incelemek mümkündür. Birinci bölüm, 1926-1965 yıllarını kapsayan Memurîn Kanunu Dönemidir.

Yanıt Açıklaması: Yer değiştirmek suretiyle atanma, aynı kurumda çalışan memurların tespit edilen hizmet bölgelerine belirli süreler dahilinde Devlet Memurları Kanunundaki esaslar çerçevesinde atanmasıdır. Buradaki amaç, memurların Türkiye’nin gelişmiş ve az gelişmiş yörelerine dengeli ve adil dağılımını sağlamaktır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Diğer kamu görevlileri kavramı içerisine giren üç kesimin üç ayrı personel yasası bulunmaktadır. Bunlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ayrılmaz parçalarıdır. Bu üç yasa, 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu, 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu’dur.

Yanıt Açıklaması: Askerlik hizmetini yerine getiren vatandaşlar yükümlüler, muhtarlar ve belediye başkanları seçilmişler, öğretmenler memur, fahri trafik müfettişleri ise gönüllü kamu görevlileridir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Memur sendika ve konfederasyonlarına getirilen yasaklar şunlardır: Yönetim ve işleyişleri Anayasa’da belirtilen Cumhuriyetin niteliklerine ve demokratik esaslara aykırı olamaz, Kamu makamlarından maddi yardım kabul edemez, siyasal partilerden maddi yardım alamaz ve onlara maddi yardımda bulunamazlar, Siyasal partilerin kuruluşu içinde yer alamazlar; siyasal partilerin ad, amblem, rumuz veya işaretlerini kullanamazlar, Ticaretle uğraşamazlar. ‘’Maaşlarının bir bölümü ile herhangi bir hayır kurumuna bağışta bulunamazlar’’ ifadesi memur sendika ve konfederasyonlarına getirilen yasaklar arasında yer almaz ve yanlıştır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü'nün görevlerindendir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetlerine gönüllü katılım farklı alanlarda uygulanmaktadır. Buna göre, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile düzenlenen fahri trafik müfettişleri kamu hizmetlerini gönüllü olarak yürüten gerçek kişilere verilebilecek örnektir. İlgili yasada “Bu hizmet fahri ve ücretsizdir” hükmü ile kamu hizmetlerine gönüllü katılımın temel niteliği vurgulanmıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yasa ile düzenlenme ilkesi, yukarıda açıklandığı üzere, 1980’den sonra daha çok KHK’larla düzenleme ilkesine dönüşmüştür. Ancak, Anayasaya göre, KHK’larla düzenleme yasağı bulunan alanlar bulunmaktadır. Buna göre, Anayasa’nın siyasi haklar ve ödevler bölümü olağan durumlarda KHK’larla düzenlenemez. Bu alanda, kamu personel rejimin ile ilişkili olarak, kamu hizmetine girme hakkı, kamu görevlilerinin mal bildiriminde bulunması ve dilekçe hakkı yer almaktadır. Diğer yandan Anayasa, temel haklar ve kişinin hakları ve ödevleri bölümlerinin de olağan durumlarda KHK ile düzenlenmesini yasaklamıştır. Bu konuda, disiplin suç ve cezaları da kamu personel hukuku alanında mutlak olarak yasa ile düzenlenmesi gereken alanlar arasına girmektedir. Öte yandan  memurlar ve diğer kamu görevlilerinin özlük işlerinin yasa ile düzenlenmesi anayasal ilkesine göre, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin statülerinin bütün öğeleri yasama organı tarafından yasa formunda düzenlenebilir. Anayasa bu konuda tek istisnayı, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşmelere tanımıştır.

Yanıt Açıklaması: Kültür/ Sanat Hizmetleri Sınıfı

Yanıt Açıklaması: Kamu personel rejiminde sözleşmeli personel istihdamının genel rejimi Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesidir. Genel rejim 4/B olmakla birlikte, 1980 sonrası esneklik politikaları çerçevesinde, kamu idarelerinde, 4/B statüsünden farklı sözleşmeli personel rejimleri ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda, genel sözleşmeli personel rejiminden kopmalar yaşanmıştır. Sözleşmeli personel istihdamına ilişkin bir diğer olgu, 1980 öncesinde istisnai olan bu istihdamın, 1980 sonrasında neredeyse kimi kamu idareleri için kural istihdam biçimine gelmesidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası’nda memurluğa girmeye ilişkin anayasal ilkenin dört unsuru bulunmaktadır. Birinci olarak, memurluğa girmek yalnızca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına özgü bir ödev ve haktır. İkinci olarak, vatandaşların özgür ve serbestçe kullanacağı bir haktır. Üçüncü olarak, vatandaşların eşit biçimde kullanacağı haktır. Dördüncü olarak vatandaşların hizmete alınmasında görevin gerektirdiği niteliklerinden başka hiçbir ayrım gözetilemez.

Yanıt Açıklaması: Yardımcılar kategorisi, statü değil, akdi (sözleşme) ilişki ile çalışan kümelerden oluşur. Yardımcıların, iki temel niteliği bulunmaktadır. Birincisi zamansal; ikinci- si ise işin niteliğine ilişkindir. istihdam biçimleri, işin asli^ değil,tali parçalarını yürütürler. Yardımcılar, istihdam biçimi açısından “geçicilik”, yap- tıkları işini niteliği itibarıyle “ta^li^” görevleri yürütmek özelliklerini barındırırlar.

Yanıt Açıklaması: Kamu görevlileri kuramsal olarak aşağıdaki dört ana kümeye ayrılabilir: • Kamu Personeli • Seçilmişler • Yükümlüler • Gönüllüler

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası’nda yer alan, kamu personel rejimine ilişkin bir diğer yeni anayasal ilke memurların sendika hakkına ilişkindir. 1961 Anayasası, sendika hakkını, genel olarak “çalışanlara” tanımıştır. Bu çerçevede, işçiler yanında memurların sendika hakkı anayasal güvence altına alınmıştır. 1961 yılında kabul edilen bu ilke, 1965 yılında hüküm altına alınan, 624 sayılı Devlet Personeli Sendikaları Kanunu ile yaşama geçirilmiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.