Sağlık Hukuku

Yanıt Açıklaması: Tıp mevzuatına baktığımızda ise Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda kolera, veba, humma gibi hastalıkların yanında kuduz, verem, sıtma ve zührevi hastalıkları bildirme yükümlülüğü öngörülmüştür. AİDS hastalığı da ihbarı zorunlu hastalıklar arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Türk Ceza Kanunu’nun 86. maddesinde düzenlenmiş olan yaralama suçunda da “Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” düzenlemesine yer verilmiştir. Ancak sağlık çalışanları gerçekleştirdikleri her tıbbi müdahale için cezalandırılmamaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Hastanın sağlık durumu ile ilgili bilgileri bizzat hasta veya hastanın küçük, temyiz kudretinden yoksun veya kısıtlı olması hâlinde velisi veya vasisi isteyebilir.

Yanıt Açıklaması: İdarenin sağlık hizmetleri alanındaki belli başlı görevleri sağlık hizmetlerinin düzenlenmesi, koruyucu sağlık hizmetleri, sağlık hizmeti veren özel tedavi kuruluşlarının denetimi, tıbbî yardımlar ve serbest çalışan doktor veya diğer sağlık görevlilerinin eylemlerinin denetimi olarak ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Fedakârlığın denkleştirilmesi ilkesi gereğince, idarenin kamu yararı düşüncesi ile giriştiği bir faaliyet sonucunda belli bazı kişiler zarara uğrar ise, bu zararın, herhangi bir kusuru olmasa dahi, idare tarafından tazmin edilmesi gerekir. Bu ilke, özel çıkar sahiplerinin kamu yararı sebebiyle yapılan faaliyetten dolayı özel çıkarlarında meydana gelen azalmaların, bir başka deyişle belirtilen faaliyet nedeniyle yapmak zorunda kaldıkları fedakârlıkların tazmin edilmek suretiyle denkleştirilmesini amaçlar. Bu ilkeye Kamu Külfetleri Karsısında Eşitlik İlkesi de denilir.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası’nın 129.maddesinin 5.fıkrasına göre, “Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davaları, kendilerine rucû edilmek kaydıyla ve kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak, ancak idare aleyhine açılabilir”. Bu Anayasa kuralında memur ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan söz edildiğine göre, kamu görevlilerinin yetkilerini kullanmaları esnasındaki kusurlu davranışları nedeniyle verdikleri zararların tazmini için ancak idare aleyhine dava açılabileceği ve ilgili kamu görevlisi aleyhine dava açılamayacağı sonucuna varmak gerekecektir. Kısaca belirtmek gerekirse, kamu görevlilerinin salt kişisel kusurları dışında kalan kişisel kusurları bakımından aynı hizmet kusurunda olduğu gibi, ancak idare aleyhine tazminat davası açılabilecektir. İdare ise, böyle bir dava sonunda tazminat ödemeye mahkûm edilirse ilgili kamu görevlisine rücu edebilecektir Belirtmek gerekir ki idare, ödediği zararın tazmini için, kast veya ağır ihmâl gibi hizmet içinde kişisel kusur sayılabilecek durumların varlığı hâlinde faaliyetiyle zarara sebep olan kamu görevlisine rucû etmelidir.

Yanıt Açıklaması: Hizmet içinde veya hizmetle ilgili olarak kamu görevlisinin, tutum ve davranışının suç teşkil etmesi, açık mevzuat hükmünü kasten uygulamaması ya da kasten yanlış uygulaması yahut hizmeti yürütürken ağır bir kusur işlemesi veya düşmanlık, siyasi hınç gibi kötü niyetle kişilere zarar vermesi ise genel olarak hizmet içinde kişisel kusur sayılmaktadır

Yanıt Açıklaması: TCK’nın “İnsan üzerinde deney” başlıklı 90. maddesine göre, “İnsan üzerinde bilimsel bir deney yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."

Yanıt Açıklaması: Zarar görenin kusuru illiyet bağını kesmesi durumunda zarar veren sorumluluktan kurtulmaktadır.  Bu durumda zarar görenin tam kusurundan bahsedilmektedir. Eğer zarar görenin kusuru illiyet bağını kesmemiş, sadece zararlı sonucun doğumuna diğer sebeplerle birlikte katkıda bulunmuşsa ortak illiyetten bahsedilmektedir. Dolayısıyla doğru yanıt A seçeneğidir

Yanıt Açıklaması: Hastaneye kabul sözleşmesinin hukuki niteliği doktrin ve uygulamada tartışmalıdır. Bununla birlikte hastaneye kabul sözleşmesindeki edimlerin kanunda tanımlanan sözleşmelerden yalnız birine girmediği ve isimsiz sözleşme türlerinden karma bir sözleşme olduğu çoğunluk tarafından kabul edilmektedir. Gerçekten de hastaneye kabul sözleşmesi; kira (hastaya oda verilmesi), satış (yemek verilmesi), hizmet (günlük bakım, temizlik, güvenlik), vekâlet (tedavi ve ameliyat) sözleşmesine ilişkin edimlerin bir arada bulunduğu karma bir sözleşmedir. Bu nedenle hastaneye kabul sözleşmesi karma sözleşme türlerinden “kombine sözleşme” olarak nitelenir.

Yanıt Açıklaması: Tıp merkezi, faaliyetine esas uzmanlık dallarında yönetmelikte belirtilen asgari şartları taşıyan ve klinik uzmanlık dallarında en az dört hekimin çalıştığı sağlık kuruluşudur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Haksız fiiller, kişinin hukuk düzeni tarafından kabul görmeyen davranışları olarak nitelendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Suç teşkil eden haksızlığı gerçekleştiren kişilere ceza ve güvenlik tedbiri olmak üzere iki tür yaptırım uygulanmaktadır. Ceza, işlediği haksızlıktan dolayı kusurlu bulunan kişiye uygulanabilir. Bazı hâllerde suç teşkil eden haksızlığı gerçekleştiren kişiye, gerek kendisini gerek toplumu belli tehlikelerden korumak amacına yönelik olarak güvenlik tedbiri yaptırımı uygulanabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetlerinin Devlet eliyle sunulması hususu Anayasa m. 56/3’de açıkça düzenlenmiştir. Anılan hükme göre, “Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve madde gücünde tasarruf ve verimi artırarak, işbirliğini gerçeklestirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenler.”

Yanıt Açıklaması: Hekimin haksız fiilden doğan sorumluluğunda bir sonraki unsur ise hekimin kast ya da ihmal yoluyla bir kusurunun bulunmasıdır. Bu noktada kusurun kast ya da ihmal yoluyla gerçekleşmesi belirlenecek tazminatın miktarı açısından önem taşımaktadır. Hekimin sorumluluğu, kimi zaman “meslek kusuru” ya da “meslek hatası” şeklinde ifade edilmektedir. Meslek kusuru; tıp biliminin ve uygulamasının genellikle kabul edilen prensip ve ilkelerine dayalı tıbbi özen yükümlülüğünün hekim tarafından kusurlu olarak ihlali olarak nitelendirilmektedir.  Dolayısıyla doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sorumluluk hukuku bakımından kusur; “kast” ve “ihmal” olmak üzere iki şekilde ortaya çıkmaktadır. Hukuka aykırı sonucun istenerek bilinmesi durumunda kast, hukuka aykırı sonuç istenmemekle birlikte, durumun gerektirdiği önlemlerin alınmaması sebebiyle hukuka aykırı sonucun meydana gelmesi durumunda da ihmal söz konusu olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 210. maddesinde; sahtecilik suçunun konusunu oluşturan bazı özel belgeler hakkında resmî belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir. Buna göre; emre veya hamile yazılı kambiyo senedi, emtiayı temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname hakkında sahtecilik eyleminin gerçekleştirilmesi hâlinde, resmî belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanacaktır.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan kastta, failin, suçun bütün maddi unsurları hakkındaki bilgisi tamdır, kesindir. Bir suç işlemeye karar veren failin bu suçun kanuni tanımındaki maddi unsurların fiilîn icrası sırasında gerçekleşeceğini ve suç tanımında belirtilen neticenin meydana geleceğini kesin olarak bildiği hâllerde doğrudan kast söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Devlet veya kamu tüzel kişilerinin kamu yararının gerektirdiği hâllerde, karşılıklarını ödemek koşulu ile, özel mülkiyete konu olan taşınmazın bir kısmına veya tamamına kanunda belirlenen şartlara uygun şekilde el koymasına Kamulaştırma denmektedir

Yanıt Açıklaması: Türk Tabipleri Birliği; Tabip odaları, Merkez Konseyi, Yüksek Haysiyet Divanı ve Büyük Kongreden ibaret teşekküllerin bütünüdür ve tüzel kişiliğe sahiptir. Doğru cevap D'dir.