Sağlık Hukuku

Yanıt Açıklaması: Kuruluş, örgütleniş ve işleyiş biçimi itibariyle devlet veya diğer kamu tüzel kişisi dışındaki kişiler tarafından hizmet yürüten sağlık kuruluşu, özel sağlık kuruluşu olarak kabul edilir. Buna göre gerçek kişi, adi ortaklık, dernek, vakıf ve Türk Ticaret Kanunu anlamında ticari şirketleri tarafından kurulan ve işletilen hastaneler ile diğer sağlık tesisleri özel sağlık kurum ve kuruluşları kapsamında değerlendirilecektir.

Yanıt Açıklaması: Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile “sağlıkla ilgili veriler” özel nitelikli kişisel veri sayılmıştır (m. 6). Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hukuka aykırılık, hukuka karsı gelme, onunla çatışma hâlinde olma demektir. İşlenen fiile hukuk düzeni tarafından izin verilmemesi, fiilîn bütün hukuk düzeni ile çelişki ve çatışma hâlinde bulunmasını ifade eden hukuka aykırılık, tipe uygun eylemin cezalandırılabilmesi için gereklidir. İşlenen fiil ile bir suç tipinin unsurlarının gerçekleştirilmesi hâlinde bu fiilîn hukuka aykırılığı da kural olarak kabul edilir. Ancak somut olayda fiilîn, TCK m. 24-26 arasında öngörülen hukuka uygunluk nedenlerinden biri çerçevesinde işlendiğinin tespit edilmesi ile fiil suç olmaktan çıkar. Dolayısıyla, bir fiilîn tipe uygun olduğu belirlendikten sonra, ilk olarak bu davranışın bir hukuka uygunluk nedeni çerçevesinde işlenip işlenmediği belirlenmelidir.

Yanıt Açıklaması: 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ile hukukumuzda ilk defa insan üzerinde deney suçları düzenlenmiştir. Bundan önce Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi’nde (m. 11) Avrupa Konseyi İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesinde ve bazı mevzuatta konu ile ilgili çeşitli düzenlemeler bulunsa da kanun niteliğinde ve en kapsamlı düzenleme 5237 sayılı TCK ile gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Esas itibarıyla hükümetçe belirlenen siyasi amaçlar ve kanunlar doğrultusunda, tarafsızlık ilkesi çerçevesinde, gerekli kararları alan ve uygulayan kamu kuruluşlarına idare adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Dar anlamda zarar, sadece maddi zararı ifade etmektedir. Maddi zarara mal varlığı zararı adı da verilmektedir. Maddi zarar; bir kimsenin iradesi dışında mal varlığında meydana gelen eksilme olarak nitelendirilmektedir. Geniş anlamda zarar ise kişinin mal varlığında uğradığı zararla birlikte manevi varlığında uğradığı zararı da kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Önceden göz önüne alınmasına ve ortadan kaldırılmasına olanak bulunmayan ve dış etkiden ileri gelen olaya zorlayıcı neden (mücbir sebep) denilmektedir. Zorlayıcı nedenler, idarenin iradesi dışında oluşan, öngörülmesi ve büyük bir dikkat ve özenle dahi önlenmesi mümkün olmayan ve de bir kamu hizmetinin yürütülmesini imkânsızlaştıran olaylardır. Yer sarsıntısı, sel, aşırı yağış ya da yıldırım düşmesi, toprak kayması gibi...

Yanıt Açıklaması: “Madde 40- Muayene ve tedavi sırasında hastaya yardımcı olmak üzere; mevzuatın ve kurum imkânlarının elverdiği ve hastanın sağlık durumunun gerektirdiği ölçüde, tedaviden sorumlu olan tabibin uygun görmesine bağlı olarak, refakatçi bulundurulması istenebilir. Bu hakkın nasıl ve ne zaman kullanılacağı ve bu konuda alınacak tedbirler, sağlık kurum ve kurulusunun çalışma usul ve esaslarını gösteren mevzuata ayrıca düzenlenir.”

Yanıt Açıklaması: Kişinin sahip olduğu en önemli haklar yaşam ve vücut bütünlüğü haklarıdır. Bu haklar Anayasa’da (m. 17) ve çeşitli uluslararası metinlerde (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi m. 2, Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi m. 6 vs.) yer almaktadır. Konu, Türk Ceza Kanunu içerisinde de hayata ve vücut bütünlüğüne karşı suçlar adı altında çeşitli hükümlerle koruma altına alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: İlk yardım müdahaleleri 09 Temmuz 2015 tarihli ve 29429 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan “İlkyardım Yönetmeliği’nde açıkça düzenlenmiştir. Buna göre; “ilk-yardım: Herhangi bir kaza ya da yasamı tehlikeye düşüren durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalar” seklinde tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Suçun faili herkes olabildiğinden, hekimler ve insanlarla ilgili araştırmalar yapan bilim adamlarının da bu suçun faili olabilmesi mümkündür. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Suçun mağduru, hukuken geçerli bir rızaya dayalı olmaksızın organ veya dokusu alınan canlı, yaşamakta olan kişidir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye de hasta hakları yönetmeliği 1,ağustos,1998 tarihinde yasalaşarak yürürlüğe girmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ücret, özen borcu, ücret ve iş görme ile anlaşma hasta ile vekil arasında yapılan vekalet sözleşmesi unsurlarından olup, hekimin hastayı aydınlatması, hastaya anlaşılır bir dilde hastalığını anlatması, hasta sırlarının saklanması ve hasta için uygun tedavi yöntemini seçmesi hekimin hukuki sorumlulukları içerisinde yer alır.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmeti; devlet ya da devletin gözetim ve denetimi altında özel teşebbüs tarafından kamu yararı ve toplumsal ihtiyaçları gidermek amacıyla yapılan her türlü faaliyettir. Dolayısıyla kamu hizmeti niteliğindeki bir faaliyet, bizzat devlet tarafından sunulabileceği gibi devletin gözetim ve denetimi altında özel kesim tarafından da yerine getirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Lizbon Bildirgesi gözden geçirilerek 1995 tarihinde kabul edilen bildirge Lizbon Bildirgesi’dir.

Yanıt Açıklaması: Failin sonucu öngördüğü ancak istemediği hâllerde söz konusu olan taksire bilinçli taksir adı verilir. Bilinçsiz taksir ise sonucun öngörülmediği hâllerde söz konusu olan taksirdir.

Yanıt Açıklaması: Hastaneye kabul sözleşmesinin hukuki niteliği doktrin ve uygulamada tartışmalıdır. Bununla birlikte hastaneye kabul sözleşmesindeki edimlerin kanunda tanımlanan sözleşmelerden yalnız birine girmediği ve isimsiz sözleşme türlerinden karma bir sözleşme olduğu çoğunluk tarafından kabul edilmektedir. Gerçekten de hastaneye kabul sözleşmesi; kira (hastaya oda verilmesi), satış (yemek verilmesi), hizmet (günlük bakım, temizlik, güvenlik), vekâlet (tedavi ve ameliyat) sözleşmesine ilişkin edimlerin bir arada bulunduğu karma bir sözleşmedir. Bu edimlere karşılık hasta yalnızca bedel ödemekle yükümlüdür. Bu nedenle doktrinde çoğunluğun kabul ettiği görüşe ve bize göre hastaneye kabul sözleşmesi karma sözleşme türlerinden “kombine sözleşme” olarak nitelenir.

Yanıt Açıklaması: Soruşturulan memurun savunma hakkı vardır ve bu hak Anayasa tarafından güvence altına alınmıştır. Savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. Savunma yapma süresi 7 günden az olamaz; verilen süre içinde savunma yapmayan memur savunma hakkından vazgeçmiş sayılır

Yanıt Açıklaması: Dar anlamda zarar, sadece maddi zararı ifade etmektedir. Maddi zarara mal varlığı zararı adı da verilmektedir. Maddi zarar; bir kimsenin iradesi dışında mal varlığında meydana gelen eksilme olarak nitelendirilmektedir. Geniş anlamda zarar ise kişinin mal varlığında uğradığı zararla birlikte manevi varlığında uğradığı zararı da kapsamaktadır. Bu doğrultuda geniş anlamdaki zararı şu şekilde tanımlamak mümküdür; “bir kişinin malvarlığında veya şahıs varlığında iradesi dışında meydana gelen eksilmedir.” Zarar, tazminat borcunun en önemli unsuru olarak kabul edilmektedir. Sorumluluk hukukunda tazminat borcunun doğabilmesi, haksız fiiller bakımından hukuka aykırı bir davranışın sonucunda belirli bir zararın gerçekleşmiş olmasına bağlıdır. Diğer bir ifade ile zararın olmadığı yerde hukuki sorumluluk da bulunmamaktadır. Sorumluluk hukukunda gerçekleşen bir zararın tazmin edilmesi anlayışı yatmaktadır.