Sağlık Hukuku

Yanıt Açıklaması: Hastaneye kabul sözleşmesinin hukuki niteliği doktrin ve uygulamada tartışmalıdır. Bununla birlikte hastaneye kabul sözleşmesindeki edimlerin kanunda tanımlanan sözleşmelerden yalnız birine girmediği ve isimsiz sözleşme türlerinden karma bir sözleşme olduğu çoğunluk tarafından kabul edilmektedir. Gerçekten de hastaneye kabul sözleşmesi; kira (hastaya oda verilmesi), satış (yemek verilmesi), hizmet (günlük bakım, temizlik, güvenlik), vekâlet (tedavi ve ameliyat) sözleşmesine ilişkin edimlerin bir arada bulunduğu karma bir sözleşmedir. Bu nedenle hastaneye kabul sözleşmesi karma sözleşme türlerinden “kombine sözleşme” olarak nitelenir.

Yanıt Açıklaması: Tıbbi zorunluluk durumlarından birisi de, hastaya uygulanan cerrahi bir müdahalenin yapıldığı anda kapsamının değişmesi ve genişlemesi gerekliliğidir. Hasta, belirli bir cerrahi müdahaleye rıza göstermişken, hekimin oluşan yeni durum ve zorunluluklar karşısında, ameliyat masasındaki bilinci kapalı hastasının rızasını aramadan, hastanın menfaatine olacak şekilde davranması buna örnek olarak verilmektedir. Verilen örnek tıbbi zorunluluk kavramı ile ilişkilidir.

Yanıt Açıklaması: Hekimin Kusura Dayanan Haksız Fiil Sorumluluğu başlığı altında A,B,C,ve E seçeneklerinde verilenler açıkça yer almaktadır bu bağlamda Hekimin yeterli eğitim alıp almaması soruyla ilişkili değildir.

Yanıt Açıklaması: Çocuklar üzerinde bilimsel deneyin ceza sorumluluğunu gerektirmemesi için aranan koşulların yanı sıra; a) Yapılan deneyler sonucunda ulaşılan bilimsel verilerin, varılmak istenen hedefe ulaşmak açısından bunların çocuklar üzerinde de yapılmasını gerekli kılması, b) Rıza açıklama yeteneğine sahip çocuğun kendi rızasının yanı sıra ana ve babasının veya vasisinin yazılı muvafakatinin de alınması, c) Deneyle ilgili izin verecek yetkili kurullarda çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanının bulunması, gerekir.

Yanıt Açıklaması: Kamu tedavi kuruluşlarında yapılan tıbbi müdahale, tedavi, bakım ve diğer sağlık hizmetlerinin yol açtığı zararlardan idareyle birlikte kamu görevlisinin de kişisel olarak sorumlu tutulup tutulmayacağının belirlenmesinde Anayasa’nın 40 ve 129. maddeleri ile Devlet Memurları Kanunu’nun 13.maddesinin değerlendirilmesi gerekir. Anayasa’ya göre, kamu gö- revlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlar nedeniyle ortaya çıkabilecek zararlar bakımından idarenin asli ve birinci derecede sorumluluğu kabul edilmiştir. Bu durum hem kamu tedavi kuruluşunda tedavi hizmetini alan kişi hem de hizmeti sunan kamu görevlisinin yararınadır

Yanıt Açıklaması: Hekimin haksız fiilden doğan sorumluluğunda bir sonraki unsur ise hekimin kast yada ihmal yoluyla bir kusurunun bulunmasıdır. Bu noktada kusurun kast ya da ihmal yoluyla gerçekleşmesi belirlenecek tazminatın miktarı açısından önem taşımaktadır. Hekimin sorumluluğu, kimi zaman “meslek kusuru” ya da “meslek hatası” şeklinde ifade edilmektedir. Meslek kusuru; tıp biliminin ve uygulamasının genellikle kabul edilen prensip ve ilkelerine dayalı tıbbi özen yükümlülüğünün hekim tarafından kusurlu olarak ihlali olarak nitelendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Organ ve dokuyu satmak ve satın almak en azından suçun oluşması için iki faili zorunlu kıldığından, çok failli bir suçtur. Diğer suçların tek bir fail tarafından işlenmesi de mümkündür. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Pasif ötanazi ölmek üzere olan bir kişi üzerinde yaşamı uzatan tedbirlerin alınmasından vazgeçmek, ölümün doğal gerçekleşme sürecini geciktirecek tıbbi tedbirleri yarıda bırakmak demektir. Bu filler hastanın rızası olmaksızın hekim tarafından tek taraflı olarak uygulanmışsa hekim ihmal suretiyle kasten adam öldürme suçunu işlemiş olur.

Yanıt Açıklaması: Hastaneye kabul sözleşmesi, hastaneye tam kabul sözleşmesi ve hastaneye bölünmüş kabul sözleşmesi olarak iki türe ayrılabilir. Anılan sözleşme kapsamında sunulacak olan tıbbi tedavinin yanı sıra hastane hastanın tüm bakım hizmetlerinden de yani beslenmesi, barınması gibi hizmetlerden de sorumlu ise bu sözleşme hastaneye tam kabul sözleşmesi olarak anılmaktadır. Tıbbi tedavi dışındaki hizmetlerin ayrı bir sözleşmeye konu olması halinde, başka bir ifade ile sözleşmenin sadece tıbbi tedaviyi içermesi durumunda “ bölünmüş hastaneye kabul sözleşmesi” ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Mevzuatımızda kişisel verilerin korunmasına ilişkin, ilgili alanlarda çeşitli düzenlemeler mevcut olmakla birlikte, 24 Mayıs 2016 tarihinde kişisel verilerin korunması amacına yönelik özel bir kanun da yürürlüğe girmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hekimin haksız fiilden doğan sorumluluğunda bir sonraki unsur ise hekimin kast ya da ihmal yoluyla bir kusurunun bulunmasıdır. Bu noktada kusurun kast ya da ihmal yoluyla gerçekleşmesi belirlenecek tazminatın miktarı açısından önem taşımaktadır. Hekimin sorumluluğu, kimi zaman “meslek kusuru” ya da “meslek hatası” şeklinde ifade edilmektedir. Meslek kusuru; tıp biliminin ve uygulamasının genellikle kabul edilen prensip ve ilkelerine dayalı tıbbi özen yükümlülüğünün hekim tarafından kusurlu olarak ihlali olarak nitelendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Devlet veya kamu tüzel kişilerinin kamu yararının gerektirdiği hâllerde, karşılıklarını ödemek koşulu ile özel mülkiyete konu olan taşınmazın bir kısmına veya tamamına kanunda belirlenen şartlara uygun şekilde el koymasına Kamulaştırma denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bu suç tipinde ceza normunun yasakladığı fiil, hukuken geçerli rızaya dayalı olmaksızın, kişiden organ veya doku “almak”tır. Yaşayan insandan organ ve doku almak için öncelikle alınacak olan organın ve dokunun vericinin yaşamını mutlak surette sona erdirecek veya tehlikeye sokacak olan organ ve dokulardan olmaması gerekir. Dolayısıyla kişinin bu tür bir organının alınmasına vermiş olduğu rıza geçersiz olacaktır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Olumlu bir davranışın, zarar verici fiil niteliğine haiz olacağı öğretide istisnasız kabul edildiği hâlde olumsuz davranışın yani yapmamanın bu tür bir niteliğe sahip olup olmayacağı tartışmalıdır. Ancak kanımızca bir kimse, hareketsiz kalacağı yerde, belirli bir harekette bulunsaydı, hukuken önem arz eden sonuç meydana gelmeyecek idiyse yapmama fiilînin, zararlı sonucu doğuran bir davranış sayılması gerektiği yönündeki görüşlere katılmamız yerinde olacaktır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken yapmama davranışının o kişinin görevi veya ona yüklenmiş bir yükümlülük olup olmadığıdır. Kuşkusuz bu yönde bir yükümlülük olmadığı sürece kural olarak yapmama şeklinde bir fiil sorumluluk doğurmayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Kusura dayanan haksız fiil sorumluluğunda, kişinin hukuka aykırı ve kusurlu bir fiilî sebebiyle başkasına zarar vermesi gerekmektedir. Haksız fiil sorumluluğunun beş ana kurucu unsuru bulunmaktadır ve sorumluluğun gerçekleşmesi için bu beş şartın gerçekleşmesi beklenmektedir. Fiil, hukuka aykırılık, zarar, kusur ve uygun illiyet bağı olarak ayrılan bu unsurlar aşağıda tek tek ele alınmıştır. Fiil (Davranış, Hareket) Hukuka Aykırılık Zarar Kusur Uygun İlliyet Bağı

Yanıt Açıklaması: Laboratuvar, tıbbi tahlil işlemi yapan ve uzman sorumluluğunda faaliyet gösteren sağlık kuruluşudur.

Yanıt Açıklaması: Vekâlet sözleşmesi, uygulamada sık karşımıza çıkan işgörme sözleşmelerinden biri olup, hukukumuzda Eski 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 386. maddesinde ve 6098 sayılı yeni Türk Borçlar Kanunu’nun 502. maddesinde hüküm bulmuştur. TBK m. 502’ye göre; “Vekâlet sözleşmesi, vekilin vekâlet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşmedir.” Bu hükümden hareketle vekâlet sözleşmesinin tanımı şu şekilde yapılabilir; vekilin üzerine aldığı bir işin veya hizmetin ifasını başkası adına ve hesabına, onun iradesine ve menfaatine uygun ve kısmen bağımsız olarak, sadece edim fiilînin gereklerini özen ve sadakatle yerine getirmeyi üstlendiği bir sözleşmedir.

Yanıt Açıklaması: Kamu tedavi kuruluşlarında yapılan tıbbi müdahale, tedavi, bakım ve diğer sağlık hizmetlerinin yol açtığı zararlardan idareyle birlikte kamu görevlisinin de kişisel olarak sorumlu tutulup tutulmayacağının belirlenmesinde Anayasa’nın 40 ve 129. maddeleri ile Devlet Memurları Kanunu’nun 13.maddesinin değerlendirilmesi gerekir. Anayasa’ya göre, kamu gö- revlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlar nedeniyle ortaya çıkabilecek zararlar bakımından idarenin asli ve birinci derecede sorumluluğu kabul edilmiştir. Bu durum hem kamu tedavi kuruluşunda tedavi hizmetini alan kişi hem de hizmeti sunan kamu görevlisinin yararınadır.