Sağlık Hukuku

Yanıt Açıklaması: Netice, hareketin dış dünyada meydana getirdiği değişikliktir. Ancak gerçekleştirilen fiilîn dış dünyada meydana getirdiği her değişiklik değil, sadece suçun kanuni tanımın-da unsur olarak yer alan değişiklik neticeyi ifade etmektedir. Netice, davranışın dışında, ondan farklı ve net olarak ayrılan ancak onunla bağlantısı bulunan bir olgudur.

Yanıt Açıklaması: Kimi durumlarda davranış zarar verici nitelikte de olsa hukuka aykırılık teşkil etmemektedir. Bu durumlara “hukuka uygunluk sebepleri” denmektedir. Bunlar; haklı savunma (meşru müdafaa), zorunluluk hâli (zaruret hâli), kendi hakkını korumak için kuvvet kullanma, zarar görenin rızası, özel hukuktan doğan bir hakkın kullanılması veya kamu gücünün kullanılması, üstün bir kamu yararının bulunması gibi hâllerdir.

Yanıt Açıklaması: Tıbbi müdahale kişinin bedensel, fiziksel ya da ruhsal bütünlüğüne yönelik olmakla birlikte aynı zamanda yasama hakkına da yönelik bir girişimdir. Yasama hakkı, Anayasal bir hak olmakla birlikte (m.17) yukarıda bahsi geçen TMK m.23’ün de kişiliğin korunması kapsamında öngörülen ve kısmen de olsa feragat edilemeyeceği, kanuna ve ahlaka aykırı sınırlanamayacağı ifade edilen temel hak ve özgürlüklerinden en önemlisi olduğu belirtilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Haksız fiil sorumluluğunun beş ana kurucu unsuru bulunmaktadır ve sorumluluğun gerçekleşmesi için bu beş şartın gerçekleşmesi beklenmektedir. Fiil, hukuka aykırılık, zarar, kusur ve uygun illiyet bağı

Yanıt Açıklaması: Kişinin yaşama hakkı, bedensel, fiziksel ya da ruhsal bütünlüğü gibi sağlık hakkı da kişilik hakları arasında nitelendirilmektedir. Sağlık hakkı, kişinin fiziksel kişilik değerleri arasında yer almaktadır. Kişinin vücut bütünlüğüne müdahale, bedensel sağlığını bozucu veya tehlikeye düşüren müdahaleler kişilik haklarının ihlali anlamına gelmektedir. Hasta hakları bağlamında konu incelendiğinde, 2002 yılında Roma’da kabul edilen “Hasta Haklarına İlişkin Avrupa Statüsü Sözleşmesi” nde geçen bilgilenme ve rıza hakkı hastalara ilişkin olarak öne çıkmaktadır. Durumu hakkında yeterince bilgilendirilen hastanın tedavi koşulları bakımından rıza göstermesi hasta hakları alanında aranan temel kriterlerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Hastanın mahremiyet hakkının sağlanması, tanı konulması, tedavi süreci ve sonrasında hastaya ait bilgilerin gizli tutulması ve beden mahremiyetine saygı gösterilmesi başlıkları altında yer alacak çeşitli önlemlerle gerçekleşebilir. Bu kapsamda, hastaya ait bilgilerin saklanması, tedaviyi yürüten kişi ya da kurum tarafından, hasta kayıtlarının tutulması ve arşivlenmesi sırasında gizlilik için gereken önlemlerin alınması ve hastaya ait sırların açıklanmaması mahremiyet hakkının korunmasında zorunludur. Belirtmek gerekir ki, hekimin hastaya ait sırları gizli tutmak konusundaki yükümlülüğü, diğer hekimler ve hastanın yakınları da dahil olmak üzere bütün üçüncü kişilere karşı geçerlidir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık çalışanlarınca işlenme sıklığı ve faillik bakımından özellik arz etmemekle birlikte sağlık çalışanlarınca işlenmesi kolay olan başka bazı suçlar da vardır: Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme, belgede sahtecilik, irtikâp, görevi kötüye kullanma.

Yanıt Açıklaması: Bir ödemede bulunan kimsenin yaptığı ödemeyi, kısmen veya tamamen yapması gereken diğer kişiden istemesine rücu denir

Yanıt Açıklaması: Doğrudan doğruya kanundan doğan borç ilişkileri; Kusursuz sorumluluk, sebepsiz zenginleşme, vekaletsiz iş görme iken hukuki işlemlerden doğan borç ilişkisi sözleşmelerdir.

Yanıt Açıklaması: TBK m.49/ I’e göre “Hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür.” Benzer şekilde TMK m.24/I’de “Hukuka aykırı olarak kişilik haklarına saldırılan kimse, hâkimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır. Dolayısıyla doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Taksirle yaralama suçu taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan eylemlerden oluşmaktadır. Hastanın karnında gazlı bezin unutulması sonrası hastaya acı vererek sağlığının bozulmasına neden olmuştur. Bu suç taksirle yaralama suçu kapsamına girmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hukuka uygunluk sebepleri bakımından inceleme yapıldığında, yaşayan kişilerden organ ya da doku alımının hukuka uygun olabilmesi için doktrinde kabul edilen belli şartların gerçekleşmesi gerekir. Bu şartlar, “üstün amaç, zararsızlık ve elverişlilik, vericinin rızası, hekimin onayı ve aydınlatma yükümlülüğü” olarak ifade edilebilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İdare hukuku öğretisi ve mahkeme içtihatlarında hizmet kusuru sayılan hâller genel olarak hizmetin kötü işlemesi veya gereği gibi işlememesi, hizmetin geç veya yavaş işlemesi ve hizmetin hiç işlememesi seklinde belirtilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Özel sağlık kurum ve kuruluşları özel hastanelerin yanı sıra ayakta teşhis ve tedavi yapan kuruluşları da kapsamına alır. Bu kuruluşlar “Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan özel Sağlık Kuruluşları Yönetmeliği” gereğince tıp merkezi, poliklinik, laboratuar, müessese ve muayenehane olarak sınıflandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kast hukuka aykırı bir eylem iken, ihlal ve ihmal failin gerekli özeni göstermemesi sonucu ortaya çıkar. Meşru müdafaa ise, fiilin hukuka uygun olacağını TCK 25/2.maddesinde belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bu suçla korunan hukuki yarar, yaşam ve vücut bütünlüğü hakkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hekim ile hasta arasında açık ya da zımni olarak bir sözleşme ilişkisi kurulmamış ise bu durumda borçlar hukuku bağlamında taraflar arasındaki ilişkinin hukuki niteliği, farklı durumlara göre değişik boyutlar kazanmaktadır. Vekâletsiz işgörme de bunlardan biridir. Hekimin hastaya tıbbi müdahalesinden dolayı bir zarar meydana gelirse, tazminat sorumluluğunun kaynağını doğrudan doğruya kanundan alan, haksız fiil sorumluluğu veya vekâletsiz iş görme oluşturmaktadır. Hekim kimi zaman, hastanın iradesi dışında tıbbi müdahalede bulunmak durumda kalırsa, müdahalede bulunulanın çıkarına ve hatta muhtemel iradesine uygun bir şekilde hayata geçirilen vekâletsiz işgörme hükümleri uygulanacaktır. Soru kökünden de vekaletsiz iş görmeye örnek bir olay vardır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Adli konularda bilirkişiliğine başvurulan merci yüksek sağlık şurasıdır. Dosya üzerinde inceleme yapar ve rapor verir. Hakim bilirkişinin verdiği raporla bağlı değildir.

Yanıt Açıklaması: 6098 sayılı yeni Türk Borçlar Kanunu’nun 502. maddesinde hüküm bulmuştur. TBK m. 502’ye göre; “Vekâlet sözleşmesi, vekilin vekâlet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşmedir.

Yanıt Açıklaması: Verilerin açıklanması kamu yararını gerektirmesi kişisel verilerinin açıklanmasını hukuka uygun hale getirmez. Doğru cevap C'dir.