Sağlık Sigortacılığı

Yanıt Açıklaması: Tarihsel olarak incelendiğinde özel sağlık sigortalarının 1990 yılında ayrı bir branş olarak kabul edilmesi ve “hastalık sigortası” yerine “sağlık sigortası” isminin kullanılması önemli dönüm noktalarıdır. Türkiye’de özel sağlık sigortaları 1991 yılından itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin, birbirleri ile olan ilişkilerinde gözettiği ilkeler rekabeti de kapsamaktadır. Diğer seçenekler sigorta ve reasürans şirketlerinin, eylem ve işlemlerinde gözettikleri genel ilkeleri ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Amele Birliği, 1946 yılında ilk genel nitelikli sosyal sigortaların kuruluşuna kadar, üyeleri ve ailelerine hastalık, kaza, yaşlılık ve ölüm hallerinde, çağın koşullarına göre önemli yardımlar sağlayan bir sosyal güvenlik kurumu olarak işlev görmüştür.

Yanıt Açıklaması: SGK ile anlaşma imzalayan özel hastaneler için hizmet başına ödeme yöntemi kullanılmaktadır ancak fiyatlar kamu hastaneleri için geçerli tarifeden hesaplanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Aile yapısının koruyucu bir birim olma işlevini sürdürmesiyle, Osmanlı İmparatorluğu’nda sınırlı ve dağınık sosyal koruma önlemleri, gerçek bir sosyal güvenlik sistemine dönüşememiştir. Bu anlamda, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki sosyal güvenlik uygulamaları; 1) aile içi yardımlar, 2) din kurallarına göre yapılan yardımlar, 3) meslek kuruluşları içerisindeki yardımlar ve 4) vakıflarca yapılan yardımlar olarak gerçekleşmiştir. Aksine Osmanlı İmparatorluğunda Devlet bütçesinden yapılan yardım bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de yatan hastalara yönelik ödeme yöntemi olan TİG konusunda 2005 yılında başlayan çalışmalar, 2009 yılında sonuçlanmıştır. Türkiye’de TİG’e temel olacak yapı için Avustralya örneği ele alınmıştır. Çalışmalarda Türkiye’ye ait TİG yapısının oluşturulması ve bu yapı için de her bir TİG için ulusal maliyetleri temsil eden bağıl değerlerin oluşturulması amaçlanmaktadır. Bu sürecin sonlanmasına değin Avustralya bağıl değerlerinin kullanılması öngörülmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle de yeşil kartlılar ve sigortasız kesimler de sisteme zorunlu olarak dahil edilmiştir. Dolayısıyla 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle bazı istisnalar hariç Türkiye’de ikamet eden herkes açısından GSS zorunlu hale gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: GSS’nin ana gelir kaynağı Sosyal primlerdir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'de sosyal sigortacılık ilkelerine dayalı olarak sağlık yardımı yapan SSK, ES ve Bağ-Kur'un kapsamı tüm nüfusun sağlık sigortası kapsamına alınmasını sağlayamamıştır. Bu nedenle Yeşil Kart gibi primsiz sistemle işleyen sağlık yardımları yapılmış, bu yardımlar genel bütçeden karşılanmıştır. Ancak sağlık sigortası alanındaki bu parçalanmış yapı, sistemde birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Bu sorunlar ve sorunların çözümü için yeniden yapılanma arayışları ve bu arayışların sonucunda sigortalıları tek çatı altında toplamak amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de mevcut durumda insanlar; gelir durumu, ikamet yeri, sağlık hizmetlerinin bulunabilirliği, teminat paketi kapsamı, maliyet paylaşım düzenlemeleri ve organizasyonel bariyerler nedeniyle sağlık hizmetlerine erişmede problemler yaşayabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sigortalar başlangıçta sadece az gelirli işçileri kapsamına alırken, günümüzde sanayi, ticaret ve hizmet kesimindeki işletmeler ile tarımsal işletmelerde çalışanları da kapsamına almıştır. Sosyal sigortaları karşıladığı risklere göre beş grup altında toplamak mümkündür: 1) yaşlılık, 2) maluliyet, 3) sağlık, 4) işsizlik ve 5) aile yardımları. Sosyal sigortalar içinde sağlık sigortası sosyal sigortaların ilk ve başlıca kolu olmuştur. Çünkü her insan her yaşta hastalık tehlikesi ile karşılaşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyetin ilanıyla birlikte sigorta alanında gerek yasal, gerekse kurumsallaşma açısından büyük adımlar atılmıştır. 1924 yılında Türkçeyi kullanma zorunluluğu getiren yasa ile poliçelerin İngilizce ve Fransızca düzenlenmesine son verilmiş.

Yanıt Açıklaması: uygunluk, genellikle sağlık finansman mekanizmalarının değerlendirilmesinde yeterince dikkate alınmayan bir olgudur. Uygunluk ağırlıklı olarak, belirli bir finansman mekanizmasının başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için yeterli yönetsel kapasitenin ve paydaşların yeterli desteğinin olup olmadığı bağlamında ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 1963-1968 yıllarını kapsayan 1. Beş yıllık Kalkınma Planında sağlık sigortası oluşturulması ve tüm nüfusu kapsayacak nitelikte bir sağlık sigortası kurulması hükmü yer almıştır.  Bu gelişmelerin yanında Türkiye, Avrupa Sosyal Şartı’nı 1964 yılında imzalamıştır.

Yanıt Açıklaması: Sigortayı farklı bakış açıları ile çok değişik şekillerde türlere ayırmak mümkündür. Çok genel olarak sigortacılık çeşitlerini/türlerini üç ana başlık altında belirtmek olanaklıdır: 1) Branşlar itibarıyla ayırım, 2) ihtiyari – zorunlu sigort ayırımı ve 3) özel – sosyal sigorta ayırımı. Branşlar İtibariyle Ayırım: Hayat – Hayat Dışı Sigorta İhtiyari – Zorunlu Sigorta Özel–Sosyal Sigorta Ayırımı: Özel–Sosyal Sağlık Sigortası

Yanıt Açıklaması: GSS Kanunu kapsamında oluşturulan Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu, bireysel olarak ödenen hizmetlerin fiyatının belirlenmesinden sorumludur. Komisyon; SGK, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı yetkililerinden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de ilk kez sosyal sigortaların kurulması 1936 tarihli ve 3008 sayılı İş Kanunu ile gerçekleşmiş ve sosyal güvenliğin bugün de geçerli olan bazı temel ilkeleri belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de mevcut sosyal ve sağlık sigortası uygulamalarını açıklayabilmek, yorumlayabilmek ve geleceğe yönelik programlar geliştirebilmek için geçmişin çok iyi analiz edilmesi gerekmektedir. Çünkü Türkiye’de uzun yıllar farklı sosyal sigorta kurumları, farklı norm ve standartlarda sosyal sağlık sigortacılığı hizmeti vermişlerdir. Bunlar arasında; Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK), Bağ-Kur ve Emekli Sandığı1 (ES) ön plana çıkmıştır. Bu kurumların verdiği bu hizmet primli sistem kapsamında ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tamamlayıcı sağlık sigortası, mevcut sosyal sağlık güvencesinin sağlamış olduğu temel teminat paketi üstüne özel sağlık sigortası piyasası koşulları çerçevesinde satın alınabilen bir özel sağlık sigortası uygulamasıdır. Özel sağlık sigortacılığının bir uygulama biçimi olan tamamlayıcı sağlık sigortası yaklaşık 20 yıldır, son 10 yıldır da yoğun bir şekilde Türkiye’nin gündeminde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de özel sağlık sigortacılığı oldukça sınırlı düzeyde bir görünüm arz etmektedir ve yakın bir gelecekte de Türkiye’deki sağlık sigortacılığı ortamında önemli bir konuma gelmesi de beklenmemektedir. Sağlık hizmetleri ve sağlık sigortacılığının kendine has niteliklerinden dolayı devletin bu alanda önemli bir rol üstleniyor olması nedeniyle özel sağlık sigortacılığı sektörü sınırlı kalmaktadır.