Radyo ve Televizyon Stüdyoları

Yanıt Açıklaması: WAV ve AIFF, ses dosyalarını dijital medya ortamlarında kullanabilmek için geliştirilmiş, sıkıştırmasız (kayıpsız) dijital ses formatlarıdır. Reverse, etki ile terse çevirmek gibi bir takım işlemleri yapan ses efektidir. MP4 sadece ses değil aynı zamanda görüntü formatıdır. Ses dosyalarını dijital medya ortamlarında kullanabilmek için geliştirilmiş, sıkıştırmalı (kayıplı) dijital ses formatı ise MP3’tür. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: İnterkom stüdyo içerisinde haberleşmeyi sağlayan, kameramanlar ve yönetmenin karşılıklı olarak kamera üzerindeki bağlantı yoluyla iletişimine olanak tanıyan cihazdır.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayınları, yukarıda değinilen çeşitli stüdyolarda yayın ve yapım süreçlerini gerçekleştirmek üzere; idari, yaratıcı ve teknik anlamda uzman kişiler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bunlar: Radyo yöneticisi, program müdürü, program yapımcısı, program yönetmeni, radyo programcısı, haber sunucusu, yayın yönetim şefi, yayın mühendisi, ses teknisyeni ve kurgu operatörüdür. Dekoratör, radyo stüdyolarında görev alan kişilerden biri değildir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Televizyon program çekimlerinin yönetildiği kontrol odaları, profesyonel anlamda ana kumanda; yapım kontrol odası, ses kontrol odası, ışık kontrol odası, kamera kontrol odası ve ana kumanda odası olmak üzere beş odadan oluşur.

Yanıt Açıklaması: Bazı radyo otomasyon yazılımlarında sesler arasına kayıt bırakma özelliği bulunur. Örneğin, program spikeri doğrudan canlı bir seslendirme yapmadan, canlı yayın öncesinde sisteme sunumunu kayıt edebilmektedir. Bu sayede hem yayıncıya bir kolaylık hem de yayın güvenliği sağlanır. Bir başka örnek ise, bu tür yazılımını kullanan radyo istasyonlarında telefon bağlantıları da kayıt edilmekte ve sonradan yayına verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kitlelere yönelik ulusal yayınlara ise 1968 yılında TRT’nin (Türkiye Radyo Televizyon Kurumu) çalışmaları ile geçilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Televizyon program çekimlerinin yönetildiği kontrol odaları, profesyonel anlamda ana kumanda; yapım kontrol odası, ses kontrol odası, ışık kontrol odası, kamera kontrol odası ve ana kumanda odası olmak üzere beş odadan oluşur.

Yanıt Açıklaması: Radyolar idari anlamda yöneticiler, program yönetmenleri; yaratıcı anlamda program yapımcısı, sunucusu; teknik anlamda ise yayın mühendisleri ve ses teknisyenleri gibi birden fazla görev tanımına sahip kişilerin ortak çalışmasıyla yürütülürler.

Yanıt Açıklaması: Yapım kontrol odası, televizyon stüdyosunda çekimleri yapılmakta olan programın yönetildiği yerdir. Bu odada başta yönetmen olmak üzere çekimde görevli olan diğer kişiler de bulunur. Yapımcı, resim seçici, yönetmen yardımcısı, teknik yönetmen, KJ operatörü gibi. Stüdyo şefi stüdyoda yer alır.

Yanıt Açıklaması: Yönel özelliklerine göre mikrofonlar üç gruba ayrılmaktadırlar. Bunlar; tek yönlü mikrofonlar (uni-directional), çok yönlü mikrofonlar (omni-directional) ve iki (çift) yönlü mikrofonlar (bi-directional)dır.

Yanıt Açıklaması: Ses/görüntü programlarının üretimi için spiker ya da konuklarının bulunduğu odaya stüdyo odası denir.

Yanıt Açıklaması: Radyonun teknik anlamdaki gelişimi Amerikalı fizikçi Savory’nin 1800’li yıllarda temelini attığı teorilerle başlamış; James Clark Maxwell ve Heinrich Rudolph Hertz’in elektromanyetik dalgalar üzerinde yaptıkları çalışmalarla hızlanmıştır. 1890’da Edouard Branly elektromanyetik dalga iletkenini geliştirmiştir. Bu iletimi daha uzağa taşıyan İtalyan Guglielmo Marconi, elektromanyetik dalgalar yoluyla insan sesinin gönderilmesi deneyini 1895 yılında İtalya’da gerçekleştirmiştir ve radyonun mucidi olarak anılan ilk kişidir.

Yanıt Açıklaması: Temel olarak stüdyo aydınlatması için kullanılacak yapay ışık kaynakları şu şekilde sıralayabiliriz (Candemir, 2008, s.56): • Anahtar Işık (Key Light) • Dolgu Işığı (Fill Light) • Tepe Işığı (Top Light) • Arka Plan Işığı (Background Light)

Yanıt Açıklaması: Kameramanlar: Stüdyoda farklı noktalara konumlandırılan kameraları kullanırlar. Teknik ve estetik bilgileriyle, yönetmenin istediği görüntü çerçevesini ve kompozisyonunu sağlarlar.

Yanıt Açıklaması: Yayın mühendisi, radyo yayınından teknik olarak sorumlu olan ve teknik birimin basında bulunan kişidir. Yayınların teknik standartlara uygun olarak FM veya AM frekans aralığında yayınlanması, gerekli teknik ekipmanın satın alım ve bakımının yapılması, yayın sinyallerinin izlenmesi ve kontrol edilmesi gibi pek çok teknik isi üstlenir (Aziz, 2002, s.208).

Yanıt Açıklaması: “Materyalin toplanması” aşaması beşinci aşamadır ve dokümanlar ve araştırmalar sonrası elde edilen, derlenen bilginin ses materyallerine çevrildiği süreçtir. Röportajlar bu aşamanın ürünüdür.

Yanıt Açıklaması: Tüner: Amaç; vericiden gelen yayın çıkışını kulaklık çoğaltıcı üniteye yönlendirerek, yayın stüdyosunda (on-air) program yapmakta olan yönetmen, programcı ve konuğun duymasını sağlamaktadır. Böylelikle yayın kalitesi kontrol edilerek istenilen kaliteye yükseltilir.

Yanıt Açıklaması: Teknik altyapının oluşturulmasında gerekli olan en temel sistemler ise şu şekilde sıralanabilir:Kablolar ve kablolama sistemleri (Radyo ve TV), görüntü sistemleri (TV), ışık sistemleri (TV), ses sistemleri (Radyo ve TV), bilişim sistemleri (Radyo ve TV, elektromekanik sistemler (Radyo ve TV), sinyal iletim sistemleri ve vericiler (Radyo ve TV)dir.

Yanıt Açıklaması: Akvaryum Yayın Stüdyosu (Off-Tube): Ses geçirmez cam bir bölme ile ayrılmış kontrol/kumanda odası ve sunucuların canlı yayınlarını gerçekleştirdiği odadan birbirlerini görerek, koordineli bir şekilde çalışmaları için planlanmış stüdyolardır.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayın istasyonunun ilgili teknik ve içerikle ilgili müdürlerin bağlı olduğu idari ve finansal kurum yöneticisidir. Radyo yayın politikasının belirlenmesi, yasal mevzuatlara uyulması, tüm personelle ilgili kararların alınması, ilgili müdürlerin atanması ve radyo istasyonunun yayınlarını sürdürmesi gibi idari görevleri üstlenmektedir.