Radyo ve Televizyon Haberciliği

Yanıt Açıklaması: İyi bir haberin taşıması gereken nitelikler ise kısaca şöyle sıralanabilir 1. Haberin özgün yani daha önce yayınlanmamış, yeni olması 2. Haberin ilginç olması 3. Haberin önemli olması 4. Haberin temel gazetecilik soruları olan Ne, Neden, Nerede, Ne zaman, Nasıl ve Kim sorularının cevaplarını içeriyor olması 5. Haberin tarafsız ve yorumsuz bir özellik taşıyor olması

Yanıt Açıklaması: Bir haberde bulunması beklenen haber değeri ölçütleri şöyle sıralanmıştır: Özellikle televizyon haberciliği için: Olayın görüntüsünün olması Olayın dramatik ya da sansasyonel (kitleleri dalgalandırıcı) olması Olayın yenilik değerinin bulunması Olayın kolay açıklanabilir olması Olayın büyük ölçekte meydana gelmiş olması Olayın negatif unsurlar yani şiddet, suç, çatışma ya da felaket içermesi Olayın beklenmedik unsurlar içermesi Olayın beklenen unsurlar içermesi Olayın anlamlı ve hedef kitleye uygun olması Olayın haberlerdekilerle benzerlik taşıması Olayın dengeli bir bütünlük sağlaması Olayın elit insan ya da milletler içermesi Olayın kişisel veya insani ilgiye değer olması Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: haber değeri ölçütlerine ilişkin bir başka çalışmada ise haberde bulunması beklenen haber değeri ölçütleri şöyle sıralanmıştır. 1. Özellikle televizyon haberciliği için: Olayın görüntüsünün olması 2. Olayın dramatik ya da sansasyonel (kitleleri dalgalandırıcı) olması 3. Olayın yenilik değerinin bulunması 4. Olayın kolay açıklanabilir olması 5. Olayın büyük ölçekte meydana gelmiş olması 6. Olayın negatif unsurlar yani şiddet, suç, çatışma ya da felaket içermesi 7. Olayın beklenmedik unsurlar içermesi 8. Olayın beklenen unsurlar içermesi 9. Olayın anlamlı ve hedef kitleye uygun olması 10. Olayın haberlerdekilerle benzerlik taşıması 11. Olayın dengeli bir bütünlük sağlaması 12. Olayın elit insan ya da milletler içermesi 13. Olayın kişisel veya insani ilgiye değer olması

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de televizyon yayınları ilk kez İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından 9 Temmuz 1952 tarihinde başlatılmıştır. 1. banttan 100 watt güçle yayın yapan İTÜ TV vericisi Philips şirketinden edinilmiştir. Haftanın belli günlerinde sınırlı saatlerde yapılan bu yayın, 40 km’lik bir alanı kapsamış ve bu yayın İstanbul’da bulunan 10 televizyon alıcısı tarafından izlenilmiştir. İTÜ TV, TRT’nin kurulmasıyla beraber geride kalmış ve 1970 yılında kapanmıştır. Bu kapsamda doğru seçenek E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İyi bir haberin taşıması gereken nitelikler; Haberin özgün yani daha önce yayınlanmamış, yeni olması, Haberin ilginç olması, Haberin önemli olması, Haberin temel gazetecilik soruları olan Ne, Neden, Nerede, Ne zaman, Nasıl ve Kim sorularının cevaplarını içeriyor olması, Haberin tarafsız ve yorumsuz bir özellik taşıyor olması. Bu kapsamda C seçeneğinde yer alan haberin sıradanlığına yönelik olan ifade haberin önemli olduğuna yönelik değişmesi gerekmektedir. Bu kapsamda doğru seçenek C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Haber verme, eğitme, reklam-propaganda, eğlendirme.

Yanıt Açıklaması: Röportajın konusu hedef kitlenin dikkatini çekebilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Her ne kadar deneysel yayınlara RCA 1936 yılında başlamışsa da, resmi nitelikte ilk televizyon yayını 1939 yılında New York’ta yapılmakta olan Dünya Fuarı’ndan izlenimlerin aktarıldığı yayınlarla olmuştur. 1941 yılında yayınlarda reklama yer verilmeye başlanmıştır. Bundan ötürü bazı kaynaklar, ABD’de televizyonların asıl yayına başlama tarihi olarak 1941 yılını almaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Basın özgürlüğü, gazetecinin doğru bilgiye ve habere erişiminin hiçbir engelleme olmaksızın sağlanması ve elde ettiği bilgiyi kamuoyuna taşıyabilmesi özgürlüğüdür.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de radyo haber yayıncılığı için önemli bir dönüm noktası 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi olmuştur. Depremle birlikte elektrikler kesilmiş, televizyon yayınları durmuş ve telefonlar kullanılamaz hale gelmiştir. Ancak olay mahallerine ulaşan radyo habercileri diğer tüm medyanın önünde, önemli bir habercilik başarısına imza atmışlardır. 17 Ağustos sabahı depremin etkilerini tüm Türkiye radyolardan öğrenmiş, böylelikle radyonun bir haber aracı olarak önemi yeniden tescillenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: ülkemizde ilk radyo yayınını, özel bir şirket olan Telsiz Telefon Türk Anonim Şirketi (TTTAŞ) gerçekleştirmiştir. PTT’nin elindeki vericileri kiralayan şirket, 1936 yılında radyonun devletleştirilmesine ilişkin çıkan yasaya kadar ülkemizde yayıncılığı sürdürmüştür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: A Televizyon haberlerinde, olayların meydana geliş biçimi, mekanı, ortam ve koşulları, o andaki duygusundan farklılaştırılarak ya da kimi zaman özellikle farklılaştırılarak yeniden formatlanabilmektedir. Buna televizyon dilinde kurgu ya da montaj denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hem radyo dinleyici kitlesinin aitlik duygusuna hem de radyonun gücüne temel bir örnek olması bakımından Orson Welles’in Amerikalıları dünyayı Marslıların istila ettiğine inandıran “Dünyalar Savaşı” radyo tiyatrosu önemlidir. 1938 yılında bir akşamüstü CBS Dünyalar Savaşı’nı yayınlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Televizyon haberciliğinin gücü, Titanic faciası sırasında yadsınamayacak şekilde ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Canlı yayının özelliklerini şu şekilde sıralamak mümkündür (Parsa, 1993: 44-45): a) Hangi teknik kullanılırsa kullanılsın canlı yayın, televizyon haberciliğinin en güçlü alanıdır. b) Televizyon haberciliğine yüksek standartlar sağlamaktadır. c) Heyecan vericidir. d) İzleyiciyi tarihe “görgü tanıklığı” etmektedir. e) Nesneldir. f) Olayları meydana geldikleri mekanda ve zamanda izleme olanağı vermektedir. g) Televizyon haberciliğinin görüntüye en fazla gereksinim duyduğu alandır. h) Pahalıdır; bu nedenle son derece önemli ve ilginç olaylar olduğunda başvurulan bir türdür. i) İzleyicileri etkilemesi açısından televizyon haberciliğine yazılı basın karşısında üstünlük sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gelişen teknolojinin ulaştığı bugünkü nokta itibariyle canlı yayın, olayların anında ve doğal meka^nından aktarıldığı program türüdür. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İtalyan Guglielmo Marconi

Yanıt Açıklaması: Haber değeri taşıyan bir olayın tüm süreçlerini/kişilerini ele alan; herhangi bir değişiklik yapmadan, geçmiş süreçlerini detayları ile izleyiciye aktaran program türü haber belgeselleridir. Belgelere dayalı olması, derinlemesine bir araştırma yöntemiyle olay, durum ya da kişinin araştırılması, en önemlisi de ispatlanabilir bir içeriğe sahip olması gerekmektedir. Tıpkı yorum ya da tartışma programlarında olduğu gibi, konuya ilişkin farklı bakış açılarına, karşıt görüşlere de belgesel içinde yer verilmelidir. Doğru cevap A’dır.