Radyo ve Televizyon Haberciliği

Yanıt Açıklaması: Dinleyici bulmak diye bir aşama yoktur.

Yanıt Açıklaması: Devlet yönetiminde, kamu kurum ve kuruluşlarında ortaya çıkabilecek yozlaşma biçimlerine bağlı olarak, yarattığı sonuçları şöyle sıralamak mümkündür: Yönetime karşı güven krizi, yabancılaşma sorunu İsraf, hizmetlerin pahalılaşması, gelir dağılımında bozulma Kamu görevlilerin liyakatsizliği Etik değerlerin itibardan düşmesi Sosyal dokunun zayıflaması Yozlaşma, ekonomik gelişmeyi, demokrasiyi, hukuk devletini zayıflatır. Görüldüğü üzere verilen maddelerin tamamı bu sonuçlar arasında yer almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetinde çalışanlardan beklenen etik davranışlar; Adalet, Devlete Sadakat, Ehliyet ve Liyakat, Tarafsızlık, Dürüstlük, Nezaket, Saygı, Güven, Halka Hizmet Bilinci, Güler yüzlülük, Yardımseverliktir.

Yanıt Açıklaması: Radyo kanallarının yayın akış planlarındaki en önemli zaman dilimi olan prime-time kuşağında (en çok dinlenen zaman dilimi) yer alan ve genellikle 10- 15 dakikalık bir süreyi kapsayan günün ulusal ve uluslararası siyasi, ekonomik, sosyal/kültürel gelişmelerinin aktarıldığı en önemli haber bültenlerine ana haber bültenleri adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki maddeler haber müdürünün görev ve sorumluluklarını vermektedir. Haber Müdürü: , Haber biriminin başında bulunan ve haber?süreci içinde en son karar verici sorumluluğunda olan mesleki kişiliktir. Doğru  cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Stüdyodan yapılan haberler DSF (Doğal Ses Fonda) ve sesli haberler olmak üzere ikiye ayrılır. DSF haberler, haber sunucusunun stüdyodan canlı yayın sırasında tümünü kendisinin seslendirdiği metinlerden oluşur. Seslendirmeler stüdyoda gerçekleşir. Haber görüntüsünde yer alan görüntülerdeki unsurların sesleri, dip ses olarak verilir. Sunucunun sesi baskındır. Görüntü üzerinde kurgu yapılmamıştır. Bu tür haberlerde ajanslar ya da haber merkezi kameramanlarının çektikleri ham görüntülerdeki olayın akışına göre metin yazılır. Görüntüye göre metni yazılan haber ya haber bülteni sırasında canlı olarak okunur ya da montajı yapılan görüntülere yayın öncesinde muhabir ya da seslendirme elemanı tarafından seslendirilir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: etik dışı davranışlar ise, Ayrımcılık, Kayırma, Rüşvet, Yolsuzluk, Usulsüzlük, İstismar, sömürü, İhmal, savsaklama, İşe siyaset karıştırma, Psikolojik yıldırma ve baskılar (mobbing), Hakaret ve küfür, Yetkinin kötüye kullanımı, Dedikodu ve Zimmet olarak belirlenmiştir

Yanıt Açıklaması: Yapımcılar televizyon haberinde karar verici ve anahtar kişiler olarak değerlendirilmektedir. Programa ilişkin yetki ve sorumluluğu en üst düzeyde taşıyan kişiye ise yetkili (sorumlu) yapımcı denmektedir ki, bunlar haberin içeriğinden, düzenlenmesinden, hangi olayın haber olarak ele alınacağına ve genel olarak programın seyri hakkında karar veren yetkili ve yönetici sıfatındaki mesleki kişiliklerdir.

Yanıt Açıklaması: Parsa, geniş kapsamlı haber programlarını açık oturum, televizyon haber magazinleri ve haber belgeseli olarak üç farklı grupta toplamaktadır (1993: 49 - 50).

Yanıt Açıklaması: Haber kaynaklarına ulaşarak bilgi toplayan, elde ettiği bilgileri habercilik dili ilkelerine göre (5N+ 1K) haber olarak tasarlayan ve yazan mesleki kişiliğe Muhabir adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayıncılığında haber saatleri; günlük ara ve ana haber bültenleri, radyonun yayın politikasına ve hedef kitle profiline göre farklılıklar göstermektedir.Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Röportaj ve söyleşi birbirinden farklıdır. Türkiye’de sıklıkla karıştırılan iki türün arasındaki temel fark, röportajda gazetecinin kendi duygu ve düşüncelerini de aktarmasıdır. Oysa söyleşide bu yoktur. Gazeteci, röportajda daha aktiftir. Röportaj yapılan yer, kişi ve konu hakkında duygu ve düşüncelerini paylaşır, dilediği bir sıralamada röportajı yaptığı kişinin görüşlerini de aktarır. Söyleşide ise gazetecinin pasif olması, okuyucu söyleşi yapılan kişi arasından çekilmesi beklenir. Söyleşide gazetecinin duygu ve düşüncelerine yer verilmezken sadece soru ve cevaplara yer verilir.

Yanıt Açıklaması: Radyo haber bülteninin yayın için son düzenlemesinin yapıldığı aşama kurgu/montajdır. Ham olarak yapılmış kayıtların, röportajların ya da okunan metinlerin haber bülteninde sunulacak hale getirilmesi olan bu aşamada, zamanlama en önemli unsurlardan biridir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Feature Röportaj: Bir konuyu uzun uzun geçmişiyle, geleceğiyle, yan etkileriyle ele alarak inceleyen ve haberden daha çok bilgi verme ağırlığı taşıyan röportaj türüdür. Feature röportaj özellikle, özel bir program içinde verilmesi gereken bir çalışma biçimidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yayınlanan görüntülerle haber metni aynı şeyi ifade etmeli, birbirini desteklemelidir. Çünkü televizyon haberinin en temel özelliği görüntü, metin ve sesin eşzamanlı ve anında iletilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Radyo, her mekânda ve her durumda rahatlıkla dinlenebilme, küçük, taşınabilir ve her şeyden önemlisi de ucuz olma gibi üstünlükleri/özellikleri ile kısa sürede döneminin en popüler kitle iletişim aracı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Televizyon haberinin sunumunda, spiker ve editör spiker olarak bir ayrım yapılması yerinde olacaktır. Spiker, haber metnini prompter sistemi ile okuyan, haberi seslendiren ve sorumluluğu sadece haberi okumak olan kişidir; eş deyişle, haberin içeriğine hiçbir müdahalesi söz konusu değildir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sorumluluğu bir hayli yüklü olan medyanın sözü edilen işlevlerinin yanısıra; kültürün çağdaş değer ve normlarla yeniden şekillendirilmesine, toplumun kalkınmasına, toplumsal ve bireysel bilgi düzeyinin artmasına, bireylerin yeni yaşam formatları kazanmasına, bireylerin gelişen uluslararası değerlerle, politikalarla, düşüncelerle, davranış biçimleri ile tanışmalarına ve özdeşleşmelerine, kitlesel yaşamın gerektirdiği çağdaş kuralları benimseyip bütünleşmelerine yönelik itici faktör olarak pekçok alt işlev ve misyonu da bulunmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Türk basınında da gazetecilik meslek ilkeleri çoğunlukla basın örgütleri ve kuruluşları tarafından oluşturulmuştur. Bunlar arasında Basın Konseyi’nin “Basın Meslek İlkeleri”, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin “Hak ve Sorumluluklar Bildirgesi”, Ekonomi Muhabirleri Derneği’nin “Etik İlkeleri”, Medya Etik Konseyi’nin “Etik İlkeleri” başlıca basın etik ilkeleridir. Ayrıca Doğan Medya Grubu’nun ilan etmiş olduğu “Doğan Medya Grubu Yayın İlkeleri” gibi basın kuruluşlarının sadece kendilerine bağlı medya kuruluşlarında çalışanların uymakla yükümlü olduğu etik ilkeleri de mevcuttur. Görüldüğü üzere tek doğru verilen eşleşme D’dir.

Yanıt Açıklaması: Röportajda ve röportajcıda aranan nitelikleri şöyledir: • Röportajcı her şeyden önce gazeteci olmalı, habercilik kurallarını bilmelidir. • Röportajcı iyi bir gözlemci olmalıdır. • Röportaj, kesinlikle haber değeri özelliği taşımalı ve haber verecek nitelikte olmalıdır. • Olay yeri, muhabirin arka planında mutlaka görülmelidir. • Özlü ve kısa cümlelerle kesin ifade kullanılmalı, konu dağıtmamalı ve devrik cümlelerden kaçınılmalıdır.