Radyo ve Televizyon Haberciliği

Yanıt Açıklaması: KJ, televizyon haberciliğinde haber görüntü kaynaklarından birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Doğal Ses 1. Kanal: Kameranın 2. kanalındaki doğal ses (efekt) mikrofonundan gelen dış seslerin birinci kanalda ana ses olarak kullanılmasını ifade eder. Seslendirmenin olmadığı bölümlerde olaya ait doğal seslerin yükseltilip izleyiciye aktarılmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kameranın hareketleri, ışığın yoğunluğu, sesin netliği gibi pek çok önemli detay, teknik yönetmenin sorumluluğundadır.

Yanıt Açıklaması: Stüdyoda yapılan röportajların en büyük avantajı teknik yönden kusursuz olmasına rağmen, dezavantajı; güncel olayların üzerinden bir süre geçmesinden sonra yapılması nedeni ile olayın güncelliğini, canlılığını büyük ölçüde yitirmesi olabilir. Buna rağmen stüdyoda yapılan röportajlar en yaygın, en tatminkâr ve maliyeti ucuz olanıdır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Türk basınında da gazetecilik meslek ilkeleri çoğunlukla basın örgütleri ve kuruluşları tarafından oluşturulmuştur. Bunlar arasında Basın Konseyi’nin “Basın Meslek İlkeleri”, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin “Hak ve Sorumluluklar Bildirgesi”, Ekonomi Muhabirleri Derneği’nin “Etik İlkeleri”, Medya Etik Konseyi’nin “Etik İlkeleri” başlıca basın etik ilkeleridir. Ayrıca Doğan Medya Grubu’nun ilan etmiş olduğu “Doğan Medya Grubu Yayın İlkeleri” gibi basın kuruluşlarının sadece kendilerine bağlı medya kuruluşlarında çalışanların uymakla yükümlü olduğu etik ilkeleri de mevcuttur. Görüldüğü üzere tek doğru verilen eşleşme D’dir.

Yanıt Açıklaması: Tekrarlara yer verilmesi radyo haberciliğinin özelliklerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Radyo haber stüdyosunda ya da dış mekan ortamlarında kullanılan her türlü teknik süreç ve işleyişten sorumlu olan kişi, televizyonda olduğu gibi, teknik yönetmendir. Mikrofon, ses, bant ve hoparlör sistemi sorumlularının tümünün, ekip çalışmasında ve bülten süresince bağlı olduğu kişidir. Her biri, teknik yönetmenin yönlendirmeleri ile hareket etmektedir. Hoparlörün ses kalitesi, kulaklıklar, mikrofonun yönselliği ve sunucu ya da konuğa mesafesi, genel ses düzeneği pek çok önemli detay, teknik yönetmenin sorumluluğundadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Gazetecinin yaptığı etik ihlal haber kaynaklarının gizliliğe ihanet etmemektir. Kaynağın ismini haber metninde açıkça geçirdiği için kişinin hayatını tehlikeye atmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Televizyon haberciliğinde müzik ve ses kullanımı açısından alanda olay takibi yapan habercilerin “olay anında” izleyicilere hitaben yaptıkları açıklayıcı/bilgilendirici konuşmaları ifade eden kavram muhabir anonslarıdır.

Yanıt Açıklaması: Televizyon haberleri, haberle ilgili manşet ya da spot diye açıklayabileceğimiz vurgulu, etkili başlıklar ve açıklayıcı bilgiler, yazılı olarak ekranda yer alır. Karakter jeneratörü olarak bilinen cihaz vasıtasıyla habere ait yazı bantları, çeşitli efektler kullanılarak ekrana gelir. Bir haber içinde birkaç bant yazı kullanılarak habere hareket katılırken, izleyicinin ilerleyen saniyeler içinde kaybedeceği dikkati toplanmaya çalışılır. KJ operatörü, televizyon bülteninde yer alacak haberlerin manşet ya da spotlarını bant yazı olarak hazırlayan mesleki kişiliktir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Dolgu çekim: Televizyon haberine konu edilen olay, kişi ya da yerlerin/mekânların çeşitli açılarla kamera kaydının alınmasıdır. Dolgu görüntüler ilgili haber görüntüsünü desteklemek amacıyla görsel kaynak olarak kullanılırlar. Televizyon haberciliği içerisinde haberle ilgili olarak görüntüye ulaşılamaması ya da olaya fiilen mağdur, tanık ya da suçlu olarak karışan kişilerin kişisel bilgilerini korumak amacıyla profesyonel oyuncular yoluyla canlandırmasının yapıldığı görüntü kaynağı canlandırmadır.Haber metninin seslendirilmesi ise perforedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sözü geçen meslek kuruluşlarının genel olarak benimsediği etik ilkeleri şu şekilde toparlamak mümkündür: Doğru ve gerçek haber yapmak. Tarafsız ve objektif olmak (Gazeteci ve yayın organı, her ne nedenle ve her ne biçimde olursa olsun, taraf oldukları bir olaydaki konumlarını kamuoyuna açıkça belirtmelidir). Doğruluğundan emin olunmaksızın haber yayınlamamak. Barış, demokrasi ve insan hakları gibi insanlığın evrensel değerlerini savunmak. Kimseyi ırkı, cinsiyeti, dili, milliyeti, dini, sınıfı ve felsefi inancı nedeniyle kınamamak, aşağılamamak. Şiddeti haklı gösterici, özendirici ve kışkırtıcı yayın yapmamak. Eleştiri sınırını aşmamak, iftira ve hakaretten kaçınmak. Cevap ve düzeltme hakkına saygılı olmak. Özel hayatın gizliliğine saygılı olmak. Masumiyet karinesi ve adil yargılanma ilkesini gözetmek. Mesleki dayanışmaya saygı göstermek. Başkalarının haberlerini ve yazılarını kendine mal etmemek. Mesleği özel amaç ve çıkarlara alet etmemek. Bilgi ve haber alma, yorum yapma ve eleştirme özgürlüklerini savunmak. Haber kaynaklarının gizliliğine ihanet etmemek. Saklı kalması kaydıyla verilen bilgileri, kamu yararı gerektirmedikçe yayınlamamak. Haber, yorum ve ilan-reklam metinlerini birbirlerinden ayrı tutmak. Fotoğraf yahut görüntünün güncel olup olmadığını açık biçimde belirtmek. Kamu yararı olmadıkça, belge temini amacıyla haber kaynaklarına para vermemek. 18 yaşından küçüklerin açık isimlerini ve fotoğraflarını yayınlamamak. Cinsel mağdurlarının fotoğraflarını, görüntülerini veya kimliklerini, açık kamu yararı olmadıkça yayınlamamak. Sağlık konusunda sansasyondan kaçınmak. Hastanelerde kimliğini açıkça belirtmek. Görüldüğü üzere kadınların sorunlarına duyarlı olmak maddesi bulunmamaktadır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Haberde, “zaman değeri” sürekli ön plandadır. Haber, bu günün olayıdır. Zaman değerini yitirmiş olay, haber olmaktan çıkmaktadır oysa röportaj için zamanda güncellik değeri aranmamaktadır. Röportajda olmuş olayları genişletmek, ayrıntılara inmek gibi bir yaklaşım söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Haberi okuyan kişinin ya da olay yerinden aktaran muhabirin seslendirmelerinin yayına net olarak aktarılmasından sorumlu olan kişi ses operatörüdür. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Haber seyirciye aktarılırken, kelime zenginliği yerine az kelimeyle daha çok bilgi aktarılmaya çalışılır. Bundan dolayı doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayınlarının haber verme, eğitme, reklam-propaganda, eğlendirme olmak üzere dört temel işlevi bulunmaktadır. Haber alma bunlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Kurgu/montaj operatörü: Habere ayrılmış süreye göre, haber görüntülerini görsel bir bütünlük içinde düzenleyen ve tasarlayan mesleki kişilik.

Yanıt Açıklaması: Değişime gönülsüzlük, yozlaşmanın sonuçlarından biri değil yozlaşma türlerinden biridir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Müzik ve efektlere sıklıkla başvurulan programlardır.

Yanıt Açıklaması: Bültende yer alan ilk haber en önemli haberdir. Doğru cevap C'dir.