Radyo ve Televizyon Yayıncılığı

Yanıt Açıklaması: ABD

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: BBC İngiltere’de, RAI İtalya’da, ARD Almanya’da, ABC Avustralya’da, kamu yayınlarının yapıldığı hizmet ağıdır. Amerika Birleşik Devletleri’nde Public Broadcasting Service (PBS) adında kamu yayınlarının yapıldığı bir hizmet ağı bulunmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa uluslarının, dünyanın diğer güç odakları karşısında varlığını ve rekabetini sürdürebilmesini sağlamak şeklinde özetlenebilecek Avrupa Birliği oluşumu, ekonomik çıkarların yanı sıra kültürel alanda da dışsal etkenlerden korunma çabalarını kesintisiz sürdürmüştür. Uydu yayıncılığının gelişmesinden sonra özellikle Amerikan televizyon içeriklerinin istilasına uğrama korkusu yaşayan Birlik, olası tehdidi ortadan kaldırmak amacıyla Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi’ni uygulamaya koymuştur. 1989 yılında onaylanarak yürürlüğe giren bu sözleşme yaklaşık on yıllık bir sürenin ardından günün koşullarına göre yenilenmiş ve Avrupa Sınırsız Televizyon Direktifi olarak da bilinir olmuştur. Sözleşme genel olarak Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında televizyon yayıncılığı alanında işbirliği ve dayanışma ortamı geliştirerek, bir yandan birlik yapısını güçlendirmeye çalışırken diğer yandan üye ülkelerin ekonomik ilişkiler ve kültürel konularda sömürülmesini önlemeyi amaçlamaktadır. Sözleşme hükümleri incelendiğinde, Amerikan kökenli serbest pazar ekonomisi kurallarına uyumla sınırlı bir yayıncılık anlayışının, Avrupa Birliği’nde dirençle karşılaştığı görülmektedir. Sözleşmenin ilgili maddeleri ayrı ayrı ele alındığında bu durum daha açık biçimde görülebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Japon kökenli Sony firması küresel yayılımına yönelen tepkileri azaltmak için “küresel düşün yerel hareket et” sloganını belirlemiştir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Hizmet tanıtımı medyanın işlevlerinden biri değildir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Medyanın işlevleri; çevre gözetimi, ilişkilendirme, kültür aktarımı ve eğlendirme olarak sıralanabilir. Uyarma bunlardan biri değildir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Fransa, İngiltere, Almanya, İtalya gibi gelişmiş Avrupa ülkelerinde radyo yayıncılığı Amerika Birleşik Devletlerinde olduğundan biraz farklı gelişmiştir. Bunda en önemli etken sözkonusu ülkelerde eski ve güçlü bir devlet geleneğinin bulunmasıdır. Güçlü ve toplumsal yaşama hakim merkezi devlet yapıları, radyo yayıncılığının gelişimine ya doğrudan müdahalede bulunmuş ya da gelişim sürecini etkilemiştir. Örneğin; İngiltere’de radyo yayıncılığı, radyo alıcısı üreten altı şirketin bir araya gelerek oluşturdukları bir birlik tarafından başlatılmıştır. Bu birlik üyeleri arasında ABD’de aynı alanda etkinlikte bulunan Westinghouse, General Motors gibi firmalar da vardır. Ticari tekel olarak adlandırılabilecek bu oluşumu isteyen ve dayatan ise İngiliz hükümetidir. Hükümet radyo üreticilerinin posta bakanlığından ayrı ayrı yayın lisansı taleplerini reddetmiştir. Bu reddedişin arka planında İngiliz hükümetinin bazı beklenti ve endişeleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: TRT, 31 Ocak 1968 tarihinde Ankara iline yönelik olarak televizyon yayınını başlatmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tele On, BRT ve HBB ülkemizde yayına başlayan ilk televizyon kanalları, ODVİ(Orta Doğu Video İşletmeleri) adlı program üretim ve dağıtım şirketi 1981 yılında sıkıyönetim kararı ile durdurulan kablolu yayıncılık girişimini başlatmıştır. 1991 yılı Ekim ayında yapılan erken genel seçim öncesi, bir siyasi parti kendi propagandasını yapmak amacıyla Mega 10 adıyla bir televizyon kanalı kurmuş, seçimler yapıldıktan sonra bu kanalın yayını sona erdirilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Uydu teknolojisinin yayıncılık için kullanılabilir seviyede gelişmesinden sonra hızlanan ticari yayıncılık günümüzde, hemen her gelişmiş ülkede, kamu yayıncılığından daha güçlü hale gelmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tüketiciye "son kullanıcı" denmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: WIPO’nun başlıca ilgi alanını oluşturan konular şunlardır; internet ortamında küresel ölçekte etkin duruma gelebilmiş görüntü paylaşım sitelerinin izinsiz içerik yayınlarının önüne geçebilmek, kablo ya da uydu üzerinden izinsiz program kaydı ve yeniden iletimi sorunlarıyla başa çıkabilmek, görsel materyalin korsan yöntemlerle kopyalanması ve satışından kaynaklanan gelir kayıplarını önleyebilmektir. Avrupa uluslarının, dünyanın diğer güç odakları karşısında varlığını ve rekabetini sürdürebilmesini sağlamak Avrupa Birliği’nin amacıyken, küresel spektrumun ülkeler arasında bölüşümü ve kullanımını düzenleyebilmek ise (ITU) Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin ilgi alanıdır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Devlet denetiminde yapılan yayınların siyasal iktidarlar yanlısı içerikleri, kuru, renksiz yayıncılık anlayışı gibi nedenler zamanla alternatif yayıncılık arayışlarına yol açmıştır. Fransa, İtalya gibi Avrupa ülkelerinde, ucuz yatırımlarla gerçekleştirilebilmesi, ileri teknoloji ve fazla sayıda eleman gerektirmemeleri gibi avantajları yüzünden, alternatif yayıncılık yapan radyo istasyonları ortaya çıkmıştır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: 1961 yılında yapılan anayasanın 121. maddesi ile siyasal iktidarların güdümünden bağımsız kalabilecek, özerk bir radyo televizyon kurumu oluşturulması öngörülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayıncılığının ilk dönemlerinde radyoyu cazip kılan önemli bir faktör okuma yazma bilmeyi gerektirmemesiydi. Geçmişin müzmin sorunlarından biri olan kırsal bölgelere ulaşma sorunu da radyo ile ortadan kalkmıştır. Yol, dağıtım şebekesi gibi gereksinimleri olmayan radyo, bir alıcı cihaz edinen herkese, radyo dalgalarının ulaştığı her yerde, mesaj iletebilen bir araçtır. Radyo, gazetede olduğu gibi, baskı saati beklemeyen bir araçtır. Televizyonla karşılaştırıldığında, uygun görüntülerin bulunması, kurgulanarak yayına hazırlanması gibi sıkıntıları da yoktur. Hatta mobil telefon şebekesinin bulunduğu ve kullanılabildiği ortamlarda yayıncının kullanacağı mikrofona da ihtiyacı yoktur. Telefon ağını kullanabilen yayıncı ya da yayına katılmak isteyen bir dinleyici cep telefonuyla saniyeler içinde yayında yer alabilmektedir. Kısaca, radyo kitlesel ulaşım açısından diğer kitle iletişim araçlarından daha hızlı olduğu gibi, etkileşimli yayını daha kolay gerçekleştirebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan uydu yayıncılığı (DBS / Direct Broadcast Satellite) adı verilen oluşumla merkezi yer dağıtım istasyonları devreden çıkarılmış çanak anten sahibi olan herkes kapsama alanına girdiği uydu yayınlarını aracısız izler hale gelmiştir. Böylece gerek aktarım, gerek ulaşım açısından eski düzenin büyük kurumlarına, araçlarına ve aracılarına ihtiyaç kalmamıştır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: 1945 yılında Türkiye ile ABD arasında imzalanan “Askeri Kolaylıklar” anlaşması uyarınca radyo yayını yapılmaya başlayan ABD askeri üsleri; İzmir, Adana, Karamürsel, Samsun, Trabzon ve Sinop’tur. Diyarbakır bu üslerden biri değildir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Radyo Televizyon Üst Kurulu 6112 sayılı kanunda sayılan ve özel yayın kuruluşlarına görev olarak kabul edilebilecek hususların yerine getirilmesini gözetmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir görüşe göre, medyanın dördüncü güç olarak konumlandırılması, Anglo Saxon modeli olarak 17. Yüzyılın ilk yarısında İngiltere’de ortaya çıkmıştır ve günümüzde de referans olarak kabul edilmektedir. Model; toplumdaki ekonomik güçlerle iletişim araçları arasında yakın ilişki ve devletle sürekli gerilim üzerine kuruludur. Doğru cevap D'dir.