Radyo ve Televizyon Yayıncılığı

Yanıt Açıklaması: Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi’nin kabulüdür. 22.11.1993 tarihinde bakanlar kurulu kararı ve 12.12.1993 tarihli Resmi Gazetede yayınlanması ile yürürlüğe giren

Yanıt Açıklaması: Goebbels, Hitler'in savunduğu nasyonal sosyalist ideolojisine uygun olarak yazılı basının ve radyonun olanaklarını en etkin kullanan siyasetçidir.

Yanıt Açıklaması: Ulusal sınırları hükümsüz kılarak, ulusal sınırlar içindeki siyasal iktidarlar gözetiminde yapılan yayıncılığın egemenliğine son veren uydu yayıncılığı, kuşkusuz,birdenbire ve kendiliğinden ortaya çıkmamıştır. Bu gelişmelerin ardında ABD’nin yönlendirmesiyle İngiltere, Japonya gibi gelişmiş ülkelerin, telekomünikasyon hizmetlerini özelleştirerek ticari girişime açmalarının büyük etkisi olmuştur. Benzer gelişme eş zamanlı olarak Türkiye’de de yaşanmıştır. Türkiye’de önce telsiz kanunu değiştirilerek tele iletişim alanı özel girişime de açılmış, ardından posta ve tele iletişim hizmetlerini elinde bulunduran tekel konumundaki PTT kurumu özelleştirilerek bu alandaki kamusal tekele son verilmiştir. Türkiye’de yaşanan dönüşüm, gelişmekte olan diğer ülkelerde de benzer süreci izleyerek gerçekleşmiştir. Böylece ticari kuralların başat olduğu özel radyo televizyon yayıncılığı küresel düzeyde yayılma başarısını göstermiştir.

Yanıt Açıklaması: Yerine getirdiği işlevler açısından diğer kitle iletişim araçlarından ayrı değerlendirilmese de televizyonun toplumsal yaşamdaki başat rolü oldukça yüksektir.

Yanıt Açıklaması: 1998 yazında, aralarında Brezilya, Meksika, İsveç, İtalya kültür bakanlarının da bulunduğu yirmi ülkenin kültür bakanları Ottawa’da buluşarak, kendi kültür yapılarının, Hollywood’un engellenemeyen nüfuzundan korunması için önlemler almayı görüşmüşlerdir. Bu konuda, Türkiye’nin de katılımcıları arasında bulunduğu Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi, benzer kaygıları gidermeye yönelik önemli uygulamalardan biri olma özelliği taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de radyo yayıncılığının başlangıç tarihi olarak 08.09.1926 tarihli bir sözleşme gösterilir. Bu sözleşme, dönemin İçişleri Bakanlığı ile Telsiz Telefon Türk Anonim Şirketi (TTTAŞ) arasında imzalanmıştır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Televizyon ulusal sınırları ortada kaldırarak, küresel gündemin hem yapıcısı hem de aktarıcısı olarak oldukça etkili bir konuma gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Demokrat Partinin  görevden uzaklaştırılma gerekçeleri arasında önemli bir yer tutan partizan radyo kullanımını önlemek üzere, 1961 anayasasına özerk bir radyo televizyon kurumu kurulması hükmü konmuştur. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Dönemi’nde yayınlanan; gerekçesini “Devletin zaafını millete söylemek vatanperverlik değildir” sözüne dayandıran kararname sadrazam Ali Paşa’nın yayınladığı Ali Kararname’dir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Mart 1993’de ilk şifreli kanal olan Cine 5 yayına başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: ABD tarafından uzaya fırlatılan Early Bird adlı uydu, televizyon yayıncılığını kıtalar arası hale getirmiştir. Cevap C’dir

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı sonrası bir dünya gücü olarak ortaya çıkan Amerika Birleşik Devletleri eskinin sömürge düzeninden farklı olarak ekonomik büyümenin ticari anlamda uluslararası serbestleşmeyle gerçekleşebileceği görüşünü benimsemiştir. Dış pazarlarda yüz milyarlarca dolarlık yatırım yapmış bulunan ABD holdinglerinin, uluslararası iş örgütlenmelerini etkili biçimde yönetebilmeleri için, sorunsuz işleyen uluslararası iletişim ağlarına ihtiyacı vardır. “Haber ve bilginin serbest dolaşımı” fikri, işte bu şartlar altında ortaya atılmıştır (Topuz,1984:4). Savaş sırasındaki propaganda ve sansür girişimlerinden yılmış diğer ülkeler ABD’nin ileri sürdüğü bu görüşe başlangıçta sempatiyle yaklaşmışlardır. Bunun önemli sebeplerinden birisi, İkinci Dünya Savaşı sonrasında özgürlüklerini yeni kazanmış eski sömürgelerin, kendi topraklarındaki yoksulluk, eğitimsizlik ve gelişmemişlikten doğan işsizlik gibi sorunlarıyla başa çıkabilmek için, dış desteğe ihtiyaç duymalarıdır (Carlsson, 2003:6). 1974 yılına kadar ciddi bir tepkiyle karşılaşmayan bu görüş doğrultusunda azgelişmiş ülkelerin modernleşmesi yolunda gelişmişlerden azgelişmişlere bilgi ve teknoloji akışını esas alan kuramsal yaklaşımlar üretilmiştir.

Yanıt Açıklaması: MacBride raporu “haber ve bilginin serbest dolaşımı” ilkesini kabul ettirmek için yıllar boyu mücadele vermiş ABD ve İngiltere gibi ülkelerin şiddetli tepkisini çekmiştir ve bu ülkelerin UNESCO’dan ayrılmalarına sebep olmuştur. Bu durumda D seçeneği doğru bir bilgi içermemektedir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Yayıncılığa ilişkin çözüm bulunması gereken sorunların tanımlarında önemli değişiklikler gerçekleşmektedir. Yapılan bir çalışmada yakın geleceğe ilişkin çözüm bekleyen başlıca birkaç sorun şöylece sıralanmaktadır; Kullanıcıların hem teknolojiden yararlanmaları hem içeriğe ulaşmaları nasıl uyumlaştırılacak? Kullanıcılar için hizmet ve maliyet dengesi nasıl sağlanacak? Kullanıcılara serbest seçim ve makul ücret garantisi nasıl verilecek? Kamu iletişim hizmetiyle ücrete tabi özel bilgi ve içerik nasıl ayrıştırılacak? Kültürel ve ekonomik gelişmenin ikisi birden nasıl desteklenecek? Kullanıcı hem yurttaş hem tüketici olarak nasıl bir arada bulunacak? Görüldüğü üzere verilen maddelerin tamamı bu sorunlar arasında yer almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: 1939 Eylül’ünde ikinci dünya savaşının başlamasıdır. Bütün ilgi ve harcamalar savaş sanayisi ve savaş tekniğine yönlenmiştir. Cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Radyo dalgalarının toplumsal kullanımına kafa yoran ve bunu başaran kişiyse Guglielmo Marconi adında bir İtalyandır. Dolayısıyla radyonun mucidi olarak bilinen, anılan kişi Marconi’dir. Her ne kadar Nikola Tesla adında bir Amerika Birleşik Devletleri vatandaşının radyonun gerçek mucidi olduğu ileri sürülüyorsa da Marconi, radyo konusundaki girişimleriyle hemen herkesçe radyonun mucidi olarak kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Demokrat Parti iktidarının radyodan sorumlu bakanına göre radyonun görevi yıllar boyu gülmeyi unutmuş ve neşelenmek için radyodan başka aracı olmayan geniş vatandaş kitlesini neşelendirmek, memnun etmektir.

Yanıt Açıklaması: Anayasanın 121. maddesine dayanılarak 1964 yılında çıkarılan 359 sayılı TRT kanunu, radyo televizyon yayınlarını yasal bir çerçeveye oturtması, görev ve sorumlulukların sınırlarını çizmesi açılarından, üzerinde durulmaya değer bir düzenlemedir.

Yanıt Açıklaması: Amerika Birleşik Devletleri’nde de Public Broadcasting Service (PBS) adında kamu yayınlarının yapıldığı bir hizmet ağı bulunmaktadır. Bin dokuz yüz altmışlı yıllarda geliştirilen bu hizmet ağının oluşturulmasındaki  amaç; özel yayın kuruluşları tarafından karşılanamayan kültür programcılığı, opera ve senfoni programları, halk müziği, eğitim ve kamu işleriyle ilgili gereksinim duyulan programların yapılıp yayınlanmasıdır.   Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Eğitici yayınlar: İlk eğitim programları örnekleri olarak bilinenler; yabancı dil dersleri, yurttaşlık bilgisi, iktisat saati, hukuk bilgisi gibi yeni devletin vatandaşları için, bilinmesi gerekli bilgilerin verildiği programlardır.