Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: Sinematografi ya da anlatım ögeleri bakımından yazılı metinlerin görsel işitsel anlatılara dönüştürülmesi sürecinde bazı işlevlerin yerine getirilmesi beklenir. İzleyiciye oluşturulan atmosfer üzerinden duygu yükleme işlevi ise Lirik işlev olarak bilinir.

Yanıt Açıklaması: Çocuk programlarının tasarımı, pedagogların ve eğitimcilerin görüşlerinden yararlanılarak, hedef kitlenin yaş grubundaki algılama, dikkat yoğunlaştırma, bilgi, beceri düzeylerine göre yapılır. Bu nedenlerle araştırma ve taslak hazırlama çocuk programlarının tasarımında daha da önemli hale gelmektedir. Sosyo-ekonomik durum belirleyici bir durum değildir. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Telefon dengeleme ünitesi, telefon görüşmesinin kaydedilmek ya da canlı olarak yayınlanmak üzere ses masasına aktarılmasını sağlayan cihazdır.

Yanıt Açıklaması: Sinematografi ya da televizyonun anlatım öğeleri yazılı metinlerin görsel işitsel anlatımları dönüştürülmesi ve bu anlatımlarla belirli işlevlerin yerine getirilmesi anlamına gelir. Anlatımın işlevleri altı maddede sıralanmaktadır. Bunlar;(a) gerçekçi işlev, (b) dramatik işlev, (c) tematik işlev, (d) lirik işlev, (e) güldürü işlevi ve (f) ilgisiz, tasarlanmamış ve olmayan işlevdir. Dramatik işlev; kişilerin çatışmalar karşısında nasıl hareket ettikleri, ilişkilerini nasıl düzenledikleri, istek ve taleplerini nasıl yapılandırdıkları ve seçimlerini nasıl yaptıkları ile ilişkilidir, izleyiciye kurmaca bir dünya sunar. Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Televizyon yapımları üretmek ile sinema yapımları üretmek birbirine benzemekle birlikte ikisi arasında önemli bir fark vardır; sinemada yönetmen filmin yaratıcısıdır, sahibidir, bir sanatçıdır; buna karşılık televizyonda yönetmen, sadece yapımcının programdaki hedeflerini, amaçlarını gerçekleştiren bir zanaatçıdır. Dolayısıyla televizyon yapımları ticari bir nitelik taşır. Doğru cevap "e" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Reyting sonuçlarının alınması, bir televizyon programının ortaya çıkması ve yayına hazır duruma gelmesi için geçtiği hazırlık aşamaları arasında değildir.

Yanıt Açıklaması: Canlı bir yayın gerçekleştirmeden önce sorulması gereken ilk soru program içeriğinin canlı yayına uygun olup olmadığıdır. Örneğin, kurmaca metinlere dayalı kurmaca yapımlar canlı yayın için çok uygun program türlerinden değildir. Bu tür yapımlarda oyuncu yönetimi, kamera önündeki mizansenler ve programın akışı canlı olarak takip edilmesi zor bir yapı oluşturduğundan bir çok yönetmen için canlı değil, live on tape olarak bilinen canlı kayıt tekniği ile gerçekleştirilir. Bu tür yapımlarda birçok yönetmen, canlı olarak kaydedilmiş yapımlar üzerinde yapım sonrası işlem yapabilme şansını elinde bulundurmak ister. Oysa canlı yayınlarda yapım sonrası süreci yoktur.

Yanıt Açıklaması: Yapım yardımcısı; çekimlerin güncellenmesi ve senaryoya uyumunu kontrol eder ve sürekliliğin sağlanması için notlar alır. Gerektiği durumlarda program metnindeki değişiklikleri not alır, zaman kodlarını tutar. Kullanılacak tüm yazılı materyallerin ilgili kişilere ulaşmasını sağlar ve kaydedilmiş tüm görüntü ve sesleri muhafaza eder. Gerektiğinde yapım diyaloglarını takip eder, çekimde olan değişiklikleri not eder. Yönetmene ve uygulayıcı yapımcıya karşı sorumludur.

Yanıt Açıklaması: Çocuk programları, örgün eğitim programları, yaygın eğitim programları, eğitim spotları, bilgi-beceri programları, sağlık programları ve gençlik programları alt türleri eğitim programları sınıfında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Radyonun kelime anlamı Işımadır.

Yanıt Açıklaması: Bir yapımcı ya da yönetmen olarak kavranması gereken en önemli unsurlardan birisi de, kamera önünde kayda değer bir şey olmadığı sürece program yapmanın temel gerekçesinin de ortadan kalktığıdır. Bunun için kamera önündeki kişiler program içeriğini izleyiciye aktarılmasını sağlayan temel karakterler olması açısından büyük önem taşır. Kamera önünde yer alacak kişilerin işlevleri, programa katkıları, program içinde alacakları süreler, program akışı içindeki yerleri ve eğer varsa program içindeki mizansenleri programdan önce tasarlanması, gerekli kişilere yeterince kavratılması ve son olarak da tüm taşlar yerlerine oturana kadar prova edilmesi gerekli unsurlar arasındadır. "E" seçeneğinde verilen "kamera önündekiler" sorunun doğru yanıtıdır. Dikkat edilirse, bu seçenek dışındaki seçeneklerdeki kişilerin tümü, kamera arkasında yapım ekibinde yer almaktadır. Bu kişiler, program içeriğini tasarlayan ve nasıl aktaracağını belirleyen kişilerdir.

Yanıt Açıklaması: Program konusunun oyunlaştırarak, bir kurgu içerisinde verilmesine dramatik programlar denir. Bu yapım tekniği, dramatik nitelikte yazılmış tiyatro eserleri, öykü ve romanlardan dramatik biçimde uyarlanmış konulara uygulanmaktadır. Radyo tiyatroları, kısa skeçler, arkası yarın türü diziler dramatik program türü örnekleridir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Televizyon metinleri üzerine çalışma yapan kuramcıların televizyon program türlerini farklı bakış açılarına göre ve farklı adlar altında sıraladıkları görülür. Haber, drama, varyete, spor, reklam, melodram, polis dizileri, belgesel, çizgi film, durum komedisi, çocuklar için televizyon programları, popüler eğlence, bilim kurgu ve bu isimlere benzer çok daha uzun bir liste oluşturabilecek kadar farklı tür ayrımlarına rastlamak mümkündür. Senaryo ise televizyon programında görüntü ve sese dönüşecek her şeyin yazılı halidir.

Yanıt Açıklaması: Bir televizyon programı ne uzunlukta olmalıdır? Bu sorunun bir tek doğru yanıtı yoktur. İzleyicinin dikkatini toplama süresi göz önünde bulundurularak 20 dakikanın ideal olduğu düşünülür. Programın süresi neyin, nasıl, kime, hangi amaçla anlatılacağına bağlı olarak değişebilir. Bunun yanında, bilgisayar, cep telefonu gibi bilgi aramak ve iletişim kurmak için kullanılan araçlar televizyon izlemeye ayrılan süreleri kısaltmıştır. Bu nedenle programların daha kısa olması yönünde bir eğilim ortaya çıkmıştır. Konuyu daha kısa zamanda, daha dikkat çekici biçimde anlatmak günümüz insanının yaşam biçimine uygun görünse de programın amacı, hedef kitlesi, konunun özellikleri ve nasıl anlatılacağı süreyi etkiler. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Sıcak ve samimi olunmalıdır seçeneği haricindeki diğer seçenekler röportaj sırasında yapılmaması gereken hususlardır. Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Eğitim, öğretim ve belirli becerileri geliştirmeye yönelik programlar, eğitim programları olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bir radyo sunucusundan dolaylı bir anlatım yolu yerine doğrudan anlatım yolu beklenir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Müzik ve efekt olmaksızın sadece bir ya da iki kişinin karşılıklı konuştuğu programlara düz programlar denir. Sohbet ve konuşmalar, söyleşiler, röportajlar, soru-yanıt gibi program türleri düz programlara örnektir. Bu programlar genellikle süre açısından çok uzun olmayan, kısa süreli (beş dakika ya da on dakika gibi) programlardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Haber bültenlerinde genel olarak verilen bir haberin daha ayrıntılı bir biçimde işlendiği programlar tartışma ve yorum programlarıdır. Haber bültenlerinden bağımsız olarak, ele alınan konuya ilişkin uzman kişiler tarafından, bir sunucu eşliğinde konunun farklı boyutları ele alınır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır. Programın benzerinin başka kanalda olması avantajdır