Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: Deneme aşaması, metnin yazılmasından sonra, seslendirme aşamasına geçmeden, yazılan metnin gözden geçirilmesi ve okunması aşamasıdır. Bu aşamanın özellikle kullanıldığı program türü, oyunlaştırılmış biçimlerdeki söz programları ile dramatik türdeki programlardır. Bu tür programlarda rol önemli olduğundan, bu rolün en iyi biçimde yapılması için, karakterleri canlandıracak kişilerle önceden deneme yapılması zorunludur. Bu, “kuru prova” denilen yalnızca rollerin oynanması biçiminde olabileceği gibi, tüm bir seslendirme aşamasındaymış gibi yönetmen ile efektörün katılmalarıyla da yapılabilir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Drama programları aracılığı ile dinleyicilerin hayal gücüne seslenmek amaçlanmaktadır. Bu programlar radyo oyunları, arkası yarınlar ve radyo tiyatrosu olarak yapım biçiminden dolayı farklılaşmaktadırlar. Radyo oyunlarında istenilen dramatik yapı, oyuncu karakterleri, diyaloglar, müzik ve sesleme yardımı ile dinleyiciye aktarılmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Radyo programının sunuş tekniği o programın biçimidir. Konuya göre biçim belirlenir. Programın amacı eğlendirmek ise sunuş tekniği de bu doğrultuda olmalıdır. Bir eğlence programını ciddi bir haber programı tarzında sunmak programın dinlenmemesi anlamına gelir. Hedef kitlesi çocuklar olan bir programda uzun uzun röportajlara yer vermek yerine oyunlaştırılmış biçimde konuları aktarmaya ve kısa cümleler ile anlatıma çalışmak daha doğru bir program biçimidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kültür programları belli bir hedef kitleye hitap eden tek bir formattan oluşmamaktadır. Kültür programlarında bir tek formattan ve hedef kitleden söz etmek mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Dinleyicinin radyo dinleme özelliklerine genel olarak bakıldığında sabah 7:30-9:30 arasıdır. Araştırmalar bu saatlerde insanların yarım saatlik kısa sürelerde işe giderken ya da güne hazırlanırken radyo dinlediklerini göstermektedir. Araştırmalara göre, insanların günün ilerleyen saatlerinde genel olarak radyo dinleme eğilimleri azalmakta ve 16:30-18:30 saatleri arasında işten eve dönüş saatlerinde radyoyu gün içine oranla daha yoğun dinledikleri ileri sürülmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Televizyon programının gerekçesi, o programı yapma nedenidir. Konunun önemi, önceliği, yaygınlığı, gözden kaçan sorunları ortaya çıkarma gereği gibi pek çok neden programın gerekçesi olabilir.

Yanıt Açıklaması: Ses, radyo programlarının en temel unsurudur. Doğada canlı varlıkların kendine ait sesleri vardır, ancak cansız varlıklar da ses çıkarır. Ses, herhangi bir maddenin titreşimi ile oluşur. Sesin saniyede yaptığı titreşimlere sesin frekansı denir. Ses ,frekans ile ölçülür. Sesin frekansı, nesnenin bir saniyede ne kadar titreştiğini gösterir. Ses havada birbirini izleyen dalgalar şeklinde iniş çıkışlarla yayılır. Bir sesi diğerinden ayırt etmemizi sesin özellikleri sağlar. Bu özellikler; sesin genliği, frekansı, tınısı ve ses sarmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir. Dramatik programlar adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Bu konuyla ilgili çalışan çeşitli kuramcıların (tür kuramı doğrultusundaki görüşleri dört ana başlık altında toplanabilir: • Tür sınır koyucu bir olgudur. • Tür bir uzlaşı aracıdır. • Tür bir endüstri ürünüdür. • Tür geleneklere dayanan kültürel bir öğedir. Televizyon yayıncılığında, türün bu özellikleri farklı biçimlerde değerlendirilir. Soruda verilen "Televizyon yayıncılığında tür sınıflandırması; program akışını kolaylaştırmak, belli bir hedefe ulaşmak ve popülerliği sürdürmek için kullanılabilmektir." ifadesinde tür sınıflamasına, bir endüstri aracı olarak yaklaşılmıştır. Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Ses organları oynak ses organları ve durgun ses organları olarak ikiye ayrılırlar. Akciğerler, ses telleri, dil, yumuşak damak, dudaklar ve küçük dil oynak; sert damak, diş eti, dişler ise durgun organlardır.

Yanıt Açıklaması: Soruda sunulan yöntemlerden, geri beslemenin gerçekleştirilmesinde yararlanılmaktadır. Televizyon programcılığında geri besleme dolaylı gerçekleşir. İzler kitle, karşılaştığı televizyon içeriklerine dair duygu ve görüşlerini iki yönlü iletişim ortamlarında olduğu gibi doğrudan aktarabilme olanağına sahip değildir. Bu durum televizyonun tek yönlü bir kitle iletişim aracı olmasından kaynaklanır; ancak izler kitle soruda sunulan yöntemlerle geri bildirimde bulunabilir.

Yanıt Açıklaması: Bakış açısı, görsel anlatımı kurmak için kullanılan en önemli süreklilik öğelerinden biri, kamera açısı ve konumu kamera önündeki kişi sayısına ve oturma düzenine göre tasarlama, stüdyo planı, stüdyoda yer alan tüm yapım öğelerinin kuş bakışı basit bir plan üzerinde gösterilmesidir. Kamera önünde yer alan kişi, oyuncu, sunucu gibi iki ilgi odağının birbirine bakışları hareketleri gibi ilişkilerinden yola çıkarak zihinde oluşturulan çizgiye aksiyon çizgisi denir. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Programın konusu belirlenirken. o radyo istasyonunun benimsediği yayıncılık anlayışı temel belirleyicidir. Bir radyonun temel mesajı bilgilendirmek ve haber vermek olarak belirlenmişse, yayınlanan tüm programların da bu amaç doğrultusunda hazırlanması gerekir. Dolayısıyla bir haber radyosunda dinleti müziği yayınlamak, radyo istasyonunun yayıncılık anlayışına uygun olmaz. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yönetmenin yapım öncesinde yapması gereken işlerden biri de stüdyo planını tasarlamaktır. Stüdyo planı, stüdyoda yer alan tüm yapım öğelerinin kuş bakışı basit bir plan üzerinde gösterilmesini içerir. Böyle bir planın amacı, ekip çalışmasını verimli bir hale getirmek, kimin hangi durumda ne yapacağını bir şablon eşliğinde belirlemektir. Bir stüdyo planında aşağıdaki maddelerin görsel karşılıkları olmalıdır: Dekorun basitçe görünümü,  Kamera önündeki kişilerin konumları ve olası hareketleri, Kamera konumları ve kamera hareketleri, Işık konumları, Mikrofon konumları. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Müzik ve efekt olmaksızın sadece bir ya da iki kişinin karşılıklı konuştuğu programlara düz programlar denir. Sohbet ve konuşmalar, söyleşiler, röportajlar, soru-yanıt gibi program türleri düz programlara örnektir.

Yanıt Açıklaması: Canlılık sağlamak için kullanılan unsurlar müzik ve efektlerdir.

Yanıt Açıklaması: Fon müziği, sözün arka planında kullanılır ve sözün-şiirin gücünü arttırır.

Yanıt Açıklaması: Programcı konusunu seçerken çalıştığı radyo istasyonunun yayın çizgisini çok iyi bir biçimde bilmeli ve konu seçiminde bu çizgiyi göz ardı etmemelidir. Radyo istasyonunun yayın çizgisi ve ilkeleri ile çelişen bir programı yapmak gerçekçi bir davranış değildir. Konu seçerken içinde bulunulan koşullar, toplumsal eğilimler, gündem göz ardı edilmemelidir.