Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: Radyo oyunları, edebi bir metin türü olarak nitelendirilebilir. Radyo oyunları, dinleyicinin hayal gücüne seslenerek dinlediklerini zihninde canlandırmasına olanak sağlar. Radyonun bu özelliğini en iyi ortaya çıkaran program türü ise radyo oyunlarıdır. Radyo oyunları, karşılıklı konuşmalara dayalı, radyo ve televizyon diline uygun bir biçimde ya orijinal bir metne ya da edebi bir esere dayalı olarak hazırlanmış seri, dizi, tek oyun ya da dramatik belgesel biçimleri ile oluşturulmuş programlar olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Radyo stüdyolarında, yayının yapıldığı bölüm yayın stüdyosudur. Çoğunlukla stüdyo, cam bölme ile ayrılmış iki odacıktan meydana gelir. Radyo yapım süreci için gereken cihazların bulunduğu, yayınlanmaya hazır bir programın oluşturulduğu yere yapım stüdyosu (production studio) denir. Canlı olarak günlük yayınların yapıldığı yer ise; yayın stüdyosudur.(on-air studio). Canlı yayın stüdyolarının normalde ses geçirmez bir cam bölmeyle kumanda odasından ayrı tutulması gerekir. Stüdyoların en temel özelliği ses geçirmez olmalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Yarışma formatında hazırlanan kültür programları ise, her şeyden önce seyirciye güvenilirlik ve gerçek bir rekabet duygusu vermelidir. Bilgi kazandırmaya yönelik yarışma programlarında da sunucunun yaratacağı izlenim, yarışmacılara saygı gösteren, güvenilir bir izlenim olmalıdır. Hedef kitlesi geniş bir yarışma seyircinin programı izlerken kendisini sınayabilmesine izin verecek ölçüde kolay ama bilmekten kaynaklanan hazzı yok etmeyecek kadar da zorlayıcı soruları içermelidir.

Yanıt Açıklaması: Nesnellik ve Tarafsızlık

Yanıt Açıklaması: Karma Programlar; programın yapımında birden fazla program biçiminin kullanıldığı programlardır. Bu programlarda hem röportaj biçimi, hem müzik, hem de dramatik biçimde bir konu yer alıyorsa bu program biçimine karma programlar denir. Karma programlar daha çok magazin programları için kullanılırlar. Karma programlar, yaklaşık bir saat gibi daha çok uzun süreli programlarda kullanılırlar. Sürekliliği ve dinamizmi sağlamak amaçlanır. Bu nedenle konu bütünlüğü yoktur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Radyonun haber dili sade olmalıdır. Radyo anlık bir kitle iletişim aracıdır. Radyo haberi, esnektir. Değişikliler ve gelişmeler aynı gün içerisinde anında yapılabilir. Radyo haberi, canlıdır ve etkileşim içerisindedir. Sözcükler dinleyicinin kendi imgelem gücüne göre biçimlenir. Bu bilgiler ışığında radyo haberinin akıcılık gibi bir özelliği bulunmamaktadır. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Spor programlarının tasarımında izleyiciye sunulabilecek malzeme belirlenir. Bunlar, spor olayının görüntü kayıtları, sonuçlara ve sporcuların durumlarına ilişkin bilgiler, yorumlardır. Metinler bu malzemeye göre yazılır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Radyo programının hazırlanması sırasında üzerinde önemle durulması gereken altı temel öge vardır. Bunlar; programın konusu (özü), biçimi, dili, süresi, yayın zamanı ve  bütçesi  olarak sıralanabilir. Programın hedef kitlesine ulaşabilmesi için bu temel unsurlara dikkat edilmelidir. Bu unsurlardan birine özen gösterilmemesi durumunda programın başarısı azalır ya da tam olarak hedefe ulaşamaz.

Yanıt Açıklaması: Haftalık yayınlanan biz dizi primetimeda yayınlanır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B'dir. Projenin bütçesindeki artışın, projenin niteliğine yapacağı katkı nedeniyle olduğu zamanlardadır.

Yanıt Açıklaması: Radyo program yapımında ilk ve en zor aşama konuya karar verme aşamasıdır. En zor aşamadır çünkü konuyu doğru seçmek en önemli aşamadır. Doğru konu seçilmediği durumda programın diğer aşamalarını gerçekleştirmek zorlaşır. Öncelikle programcı hangi konuyu işleyeceğini ve nasıl işleyeceğine karar vermelidir. Programcının araştırmaktan ve anlatmaktan zevk alacağı bir konuyu seçmesi konu seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli noktadır. Aksi halde programcı tarafından yeterince benimsenmemiş bir konuyu anlatmak güçtür. Programcı seçtiği her konuyu her yönü ile benimsemeli ve konu hakkında araştırma yapmaktan ve okumaktan zevk almalıdır. Konu yapımcının zihninde belirlenen bir esinle ya da birikiminden kaynaklanan bir hareketle ortaya çıkabilir. Uzun bir düşünce ve araştırma sürecinin sonunda ya da tam tersi bir anda belirir. Program yapımı bir fikirle başlar ve bu fikrin geliştirilmesi ile radyo programına dönüşür. Program konusu belirlerken dinleyiciyi ilgilendiren bir konu belirlenmelidir. Seçilen konunun her yönüyle incelenmesi gereklidir. Konu ile ilgili çok ayrıntılı bir araştırma yapmalı ve her boyutu göz önüne alınmalıdır. Programların içerik olarak birbirini tekrar etmemesi için seçilen konunun çok farklı açılardan değerlendirilecek bir içeriği olması da programcı açısından önemlidir. Programcı konu ile ilgili olarak hangi kaynaklara ve kişilere ulaşabileceğini bilmelidir. Programcının her şeyi bilmesi mümkün değildir. Ancak programcı doğru bilgiye nasıl ulaşacağını bilen kişi olmalıdır. Programcı konuyu seçerken çalıştığı istasyonun yayın çizgisini çok iyi bilmeli ve konu seçiminde bu çizgiyi göz ardı etmemesi gerekmektedir. Radyo istasyonunun yayın çizgisi ve ilkeleri ile çelişen bir program yapmak pek gerçekçi olmaz. Konu seçiminde radyonun yayın amacı kadar, programın hedef kitlesi de  önemlidir. Hedef kitlesini iyi tanıyan ve belirleyen programcı konusunu seçerken hedef kitlesinin özelliklerini iyi değerlendirmelidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Soruda sunulan tanım, yaratım sürecini açıklamaktadır. Yeryüzünde bir televizyon programı haline gelebilecek binlerce konu vardır. Televizyon dünyasının yaratıcı alanlarında çalışanlar bu konulardan bir tanesini seçer ve bir televizyon programı haline dönüştürmek için yaratıcı bir etkinlik gerçekleştirir. Yaratım süreci işte bu konuların televizyon programına dönüşürken bireysel ya da ekip olarak ortaya konulan süreçlerin tümünü kapsar.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bir yapımın gerçekleştirilmesindeki tüm katmanların kontrollü olarak gerçekleştirilebildiği stüdyo yapımları dışında gerçekleştirilecek mekanlardaki farklı koşullar, aşağıdaki konu başlıklarının ayrıca denetlenmesini de gerektirir: Işık ve aydınlatma koşulları Ortam sesi ve ses kayıt koşulları Elektrik gereksinimleri ile ilgili koşullar Kamera açıları Kamera önündeki program karakter ya da kişilerinin mizansenleri ve kontrolleri Kamera önündeki olası program dışı kişilerin kontrolleri Hava durumu koşulları Stüdyo temelli yapımlarda bu başlıkların tümü halihazırda kontrol altındadır. Bazı durumlarda ise mekan seçimlerinde anlık değişimler yapmak gerekebilir. Mekanların fiziksel durumlardaki olası değişiklikler, beklenmedik aksilikler karşısında yapımcı ve yönetmenler olası çözüm yöntemleri geliştirmek durumundadır. Yapım ve yönetim becerileri arasında, çekim mekanları konusunda olabilecek olası değişimlere karşı yeni yaratıcı çözümler üretebilme yetisi de sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki üç madde de röportaj sırasında yapılmaması gerekenlerdir.

Yanıt Açıklaması: Fiziki etmen; konuşma eylemini bir takım ışık ve ses dalgalarından oluşan süreç biçiminde görür.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B'dir. Program biçimi konudan önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Çekim ölçeği, izleyicinin nesnelere ne kadar yakından ya da uzaktan baktığıyla ilgilidir ve nesnelerin görüntüde ne kadar yer kaplayacağını belirler. Doğru cevap "A" seçeneğinde yer alan "Çekim ölçeği" dir.

Yanıt Açıklaması: Her yapımcı veya yönetmen insan kaynakları, adil ücret dağılımı, çalışma koşullarının elverişliliği ve doğru iletişim yöntemleri gibi konulara azami dikkat göstermelidir. Rekabet ortamı dikkat edilmesi gereken unsurlardan biri değildir.