Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır. Gezi programı radyo program türlerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Radyo programları yapım biçimlerine göre, söz ve müzik programları olarak ayrılabilir. Müzik programları; ana öge olarak müziğin kullanıldığı programlardır. Bu programlarda, müzik unsuru doğrudan müzik iletisi olarak kullanılır. Ana mesajın söz ile iletildiği programlarda, söze vurgu yapmak, güçlendirmek ve program içerisinde geçişleri sağlamak için müzik kullanımı ise, dolaylı müzik iletisi olarak tanımlanmaktadır. Müziğin dolaylı kullanımı beş biçimde sınıflandırılmaktadır: Tanıtım (sinyal) müziği, geçiş müziği, fon (arka plan) müziği, ses efekti olarak müzik, dinleti müziği. Görüldüğü üzere verilen maddelerin tamamı bu sınıflandırma içerisinde yer almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Programların bir konuyu işlerken kullandığı yöntem, yaklaşım ya da gereçler; ‘’Programda çeşitli öğelerin kullanılış biçimi, ya da bir konuyu ele alış biçimi, tür açısından kümelendirme ya da sınıflandırma için gerekli ölçütlerdir. ‘’ şeklinde tanımlanmaktadır. Bu açıklamaya göre; örneğin, ağırlıklı içeriği haber olan bir program, haber program türünde değerlendirilebilir. Televizyon programları; yayın içeriği, saati, konusu, işlevleri, izleyici kitlesinin durumu ve özellikleri, yapı ve içerik biçimleri bakımından da türlere ayrılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Mittel ve Neale’ın tür sınıflandırmasında, ilk dört seçenekte verilen işlevler sunulmaktadır. Türün geleneklere dayanan kültürel bir öğe olması açıklaması ise Altman’ın sınıflandırmasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Spiker, sadece haber metnini okumakla yükümlü kişidir. Yorumcu sunucular ise yalnızca sunucunun görevini üstlenmekle yetinmezler. Yorumcu sunucular genellikle sunuculuğa uygun nitelikleri açısından değil, toplumda güvenilirlikleriyle, birikimleriyle, dürüstlükleriyle ve etkili kişilikleriyle bilinen kişilerdir. Haberin inandırıcılığı ve etkisi açısından yorumcu sunucuların etkisi önemlidir.

Yanıt Açıklaması: İletim: Kaynaktan çıkan ses ve görüntü sinyallerinin elektronik olarak izlerkitleye ulaştırılmasıdır. İzlerkitle: Televizyon programının ulaştığı izleyici topluluğu olarak bilinir. Etki/Tepki: İzlerkitlenin televizyon programına beklentileri, ihtiyaçları doğrultusunda tepki vermesidir. Geri Besleme: Televizyon programcılığında geri besleme dolaylı gerçekleşir. Yaratım: Bir fikrin, konunun, görüşün, olayın, gerçeğin televizyonun anlatım olanaklarını kullanarak bir televizyon metnine dönüştürülmesidir. Buna göre cevap C yaratımdiır.

Yanıt Açıklaması: “Bizi arayın” programları pek çok radyo istasyonunun, düşük maliyetli ve eğlenceli olması nedeniyle çokça tercih ettiği bir program türüdür. Sunucu, programın başında o gün tartışılmasını istediği bir tartışma konusu belirler. Dinleyiciler konuyla ilgili görüşlerini telefon aracılığı ile programa katılarak ifade ederler. Türkiye’de seçilen konular daha çok eğlence amaçlı belirlenmektedir. En çok ilgi kavramlar olan “cinsellik” ve “magazin” özel radyoların tercih ettiği konular arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Radyoları kapsama alanına göre; uluslararası, ulusal, bölgesel ve yerel olarak, sermayesine göre; kamu, özel, gönüllü kuruluşlara bağlı radyolar; yayın türlerine göre de; bir türde yayın (tematik) yapan radyolar ve karma yayın yapan radyolar olarak sınıflandırılabilir. Tematik kanallar sadece türdeş programları yayınlayan kanallardır. Yalnızca belirli bir konuda program yayınlarının yapıldığı radyo (istasyon) kanallardır.  Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen ifadelerden ilk üçü doğrudur. "Radyo, gönderdiği iletiler açısından uzun ömürlüdür." ifadesi yanlıştır, çünkü program yayınlandığı anda dinleyiciye ulaştığı için yapısı gereği anlıktır ve gönderdiği iletiler açısından kısa ömürlüdür. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Radyo; bireyle konuşma, hızlı olma, sınırlara sahip olmama, rahat ve kolay olma, ucuz ve basit olma, anlık olma, seçici ve kişisel olma ile şaşırtma özelliklerine sahiptir. Bununla birlikte radyo, görseller sunmak yerine, zihinde resimler yaratır.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayıncılığında program türleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir. Haber ve haber programları, Magazin programları, Müzik programları, Drama programları, Eğitim programları, Spor programları, Tanıtım ve reklamlar, “Bizi arayın” programlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Internet radyo yayıncılığına podcast denilmektedir. Ipot ve broadcast sözcüklerinin birleşmesi sonucunda podcast denilmektedir.Internet radyo yayıncılığı açısından önemli olanakları beraberinde getirmektedir. Diğer kitle iletişim araçlarına oranla son derece hızlı ve etkileşimli olan internet, yayıncıyı, içerik açısından zamana ve mekana bağlı olmaktan kurtarır. Internet radyoculuğu, dileyen herkesin kendi yayınını yapmasına olanak sağlamaktadır. Dinleyici açısından diğer avantajı da dinleyenin, istediği zaman, tekrar tekrar bu programları dinleme olanağı bulabilmesidir. Geleneksel radyoculuk anlıkken internet üzerinden yapılan podcast uygulaması dinleyiciye yayın, zaman ve miktar bakımından özgürlük tanımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Okullarda bilgisayarla eğitim yapılan bir ülkede, radyo ile eğitimin yer bulması zordur. Ancak okuma yazma bilmeyen, Türkiye’nin ücra bir köşesinde yaşayan ve televizyonu olmayan bir vatandaşımız için radyo hala eğitim amaçlı kullanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Akış televizyon yayınlarının birbirinden farklı türdeki programlarla sistematik bir şekilde ardı ardına dizilmesinden ortaya çıkar. Televizyonda akış, kesintiler yaratarak bölümleme ve sıralama olarak tanımlanır; televizyon yayınlarında akış, kesintiye uğrayan programların art arda sıralanarak bölümlemeler oluşturmasıdır. Romanın, öykünün, gazete yazısı veya haberin, sinema filminin kendi içinde bütünlüklü yapısına karşın, televizyon bu tür görünürde bütünlüklü yapılar toplamından oluşan bir sürekliliğe sahiptir. Bu süreklilik de akış olarak nitelendirilir. Williams'a göre, akış kavramı farklı programların sadece ardı ardına getirilmesi değildir, aksine ''bizzat televizyona ait planlı bir yapı''dır. İzleyicilerin de televizyon izlemeyi bırakıp yeniden başlamaları televizyon akışını bireysel anlamda değiştiren bir durumdur. Williams akış kavramını televizyon ve program izlemek arasındaki ayrımı örnek vererek açıklar: Zaten belirtildiği gibi, çoğumuz bu deneyimi tanımlarken, haberleri, bir oyunu ya da futbol maçını televizyonda izlediğimizi söylemek yerine, yalnızca televizyon izlediğimizi söyleriz, belirli bir program için açtığımızda bile kendimizi tekrar tekrar bundan sonraki ve daha sonraki programları izlerken buluruz. Akışın belirli aralıklar bulunmayan düzeni de zaten bunu destekler.

Yanıt Açıklaması: Dinleti müziği: Uzun süreli söz programlarda dinleyiciyi dinlendirmek, ilgisini ve dikkatini toplamak amacı ile konuşmalar arasında kullanılan müzik parçalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Radyoda ana haber bültenlerinin dışında, günün gelişen olayları ara haber bülteni ile dinleyiciye aktarılmaktadır. Ara haber bültenleri, ana haber bültenine göre çok daha kısa ve ayrıntısız bir biçimde hazırlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: TRT Radyo-3, kültür düzeyi yüksek bir dinleyici kitlesini hedefler ve çeşitli yabancı kaynaklı müzik türlerine yer verir.

Yanıt Açıklaması: Televizyon programı; hedeflenen izleyici grubu belirli, amaçlar doğrultusunda hazırlanan, belirlenmiş yayın kuşaklarında, çoğunlukla bedeli karşılığı yayınlanan, televizyon tekniklerine, diline ve anlatı yapısına uygun olarak, yasal, dürüst ve etik ilkelerle üretilen, televizyon metinleri olarak da tanımlanabilmektedir.

Yanıt açıklaması yok