Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: İyi bir program yapımcısında bulunması gereken özellikleri şöyle sıralanabilir: Programcı iyi eğitim görmüş, yaratıcı, kültürlü, araştırmacı, gözlemci, nesnel, yansız, grup çalışmasına yatkın, çalışma disiplini olan, ana dilini iyi kullanan, yayın kurumunun ilkelerini ve yasaları bilen, esnek ve yarışmacı bir kişiliğe sahip olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Konuşmanın en küçük birimine ses denir.

Yanıt Açıklaması: Dünyada radyo yayıncılığı 1920’lerde Büyük Biritanya’da başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Röportaj Sırasında Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler : Hazırlanarak gelmelisiniz. • Konuyu ve konuğu araştırmalısınız. • Geçici bir soru listesi hazırlamalısınız. • Dinleyici kitlesini tanımalısınız. • Konuğun tepkilerini değerlendirmelisiniz. • Sıcak ve samimi olmalısınız. • Giriş anonsunu, çıkış anonsunu ve ilk soruyu belirlemelisiniz. • Açık uçlu sorular sormalısınız. • Konuğun sözünü kesmek için izin istemelisiniz. • Röportajın kontrolünü sağlamalısınız. • Tarafsız olmalısınız. • Yasal sınırları bilmelisiniz. • Etik kurallara uymalısınız. • Konuşmacıya konuyla ilgili temel kavramları açıklatmalısın. Konuyu tek boyuta indirgememelisiniz. • Röportajı önceden hazırlanmış sorularla sınırlandırmamalısınız. • Bir seferde birden fazla soru sormamalısınız • Kısa süreli sessizliklere müdahale etmemelisiniz. • Kişisel fikrinizi söylememelisiniz. • Soruları konuğa önceden vermemelisiniz. • “anladım, tamam, evet” gibi onay sözcükleri kullanmamalısınız. • Konuşmayı yönlendirmemelisiniz. • Kapalı uçlu sorular sormamalısınız. • Konuğun size olan güvenini sarsmamalısınız. • Sorduğunuz sorunun cevabını vermemelisiniz. • Herkes tarafından bilineni sormamalısınız. • Röportajı zamanımız doldu ve benzeri ifadelerle bitirmemelisiniz.

Yanıt Açıklaması: Teknoloji sayesinde radyo için yapılan röportajlar sadece stüdyoda yapılmak zorunda değildir. Çok gelişmiş ses kayıt cihazları ve kurgu programları stüdyo dışında da yapılan röportajları yayının kalitesini bozmadan yapılmasına olanak sağlamaktadır. Konukların stüdyoya gelemedikleri durumlarda bu yönteme başvurulur. Kimi zaman konuğun kendi doğal ortamından seslerin de konuyu canlandırması ve renkli kılması düşünüldüğünde kişiler ile kendi ortamlarında röportajlar yapmak daha da anlamlı olmaktadır. Bu gibi durumlarda yapılan röportajlara mekân röportajları denir. Günümüz radyoculuğunda da sık sık kullanılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Radyo programının hazırlanması sırasında üzerinde önemle durulması gereken altı temel öge vardır. Program bütçesi de bu ögelerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Sunucu serinkanlı olmalıdır. Canlı yayın sırasında gelen bir haberi dinleyicide telaş ve heyecan uyandırmadan vermelidir. Sunucu hata yapar, dili sürçer veya haberi eksik okursa cümleyi baştan alıp tekrar etmelidir. Bunu yaparken dinleyiciden kısaca “affedersiniz” diyerek özür dilemelidir. Dolayısıyla II ve IV. İfadeler, haber sunumu açısından yanlış ifadeler olup, I, III ve V. İfadeler doğrudur. Cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Televizyon metinleri sinematografiyi doğrudan kullanmazlar; ancak televizyonun kendine özgü anlatı yapısında da sinematografinin temelleri görülür. Yunanca kökenli bir sözcük olan sinematografi hareketle yazı yazma anlamına gelir, film yapım süreçlerinde düşüncelerin, hareketlerin, duyguların ya da ifadelerin görsel anlatım yöntemlerine dönüştürme sürecidir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir. Bir yönetmen temel bilgilere uygun işe uygun görevliyi vermek için ihtiyaç duyar.

Yanıt Açıklaması: Ekip çalışmasının zorunlu olduğu birçok meslekte olduğu gibi, ortaya çıkacak yapımın niteliğinin yüksek tutulması için gerekli olan temel zorunluluklardan biri, yüksek motivasyon gereksinimidir. Düşük motivasyonlu bir ekipten yüksek nitelikte bir çalışma beklemek hayalcilik olacaktır. Bir yönetmenin ve yapımcının birlikte çalıştığı ekibin motivasyonunu yüksek tutabilmek için aşağıdaki konu başlıklarına özen göstermesi gerekir; Doğru işe doğru insan, Tatminkâr ve adil ücret dağılımı, Çalışma ve sosyal haklara saygılı çalışma koşulları, Doğru iletişim yöntemleri. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayını ses; müzik ve efekt olmak üzere üç farklı unsurun bir araya gelmesi sonucunda gerçekleşmektedir. Başarılı bir program, ancak insan sesi, müzik ve efekt unsurlarının dengeli bir biçimde bir araya getirilmesi ile mümkündür.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: C¸ocuk programlarının konuları hedef kitlenin ilgisini çekecek, onların hayat bilgileriyle örtüşen konulardan seçilir. Genellikle eğitmeye, beceri kazandırmaya, öğretmeye yöneliktir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Yapım sonrası süreci vardır.

Yanıt Açıklaması: Yapımda ekranda görünecek kişilerin kimler olacağı çok önemlidir. Bu soru kimi zamanlarda içeriğin hazırlanmasından önce gelir. Bazı isimleri ekrana çıkarmak için belirli bir içerik hazırlamaya bile gerek olmayabilir. Bu isimlerin ekranda olması başlı başına bir neden oluşturabilir. Gündemde olan, haber değeri taşıyan, açıklamaları ile gündem yaratabilecek olan kişiler de her yapımcı ya da yönetmenin ekrana çıkarmak isteyeceği isimler olacaktır. Yönetmen ve yapımcı için bir program tasarım aşaması aslında seçimler sürecinin yönetilmesidir. Her seçim yapımcı ve yönetmenin kendi seçimidir. Çoğu durumda bir kişiyi seçmek, zaten programda söylenecek sözü de seçmek anlamını taşır. Unutulmaması gereken en önemli konu, ekrana çıkarılabilecek her konuğun kendi hayat görüşü, deneyimi, bilgileri ve konu ile ilişkisi kapsamında söyleyecek bir sözü olduğudur. Kamera önünde yer alacak kişilerin işlevleri, programa katkıları, program içinde alacakları süreler, program akışı içindeki yerleri ve eğer varsa program içindeki mizansenleri programdan önce tasarlanması, gerekli kişilere yeterince kavratılması ve son olarak da tüm taşlar yerlerine oturana kadar prova edilmesi gerekli unsurlar arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Radyo metni yazarken içeriğe ilişkin dikkat edilmesi gerekli özellikler arasında metnin bilgisayar ile yazılması vardır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Radyo haberciliğinin televizyon, gazete ya da internet üzerinden yayınlanan haberlere göre üstünlükleri vardır. Radyo haberini takip etmek için okuma yazma bilmek gerekmez. Ayrıca radyo haberi dinlerken başka bir işle rahatlıkla uğraşabilir. Haberci açısından bakıldığında ise radyo haberi kolaydır. Çünkü istenildiği taktirde  muhabir olay yerinden anında cep telefonu ile bile yayına bağlanıp olanları aktarabilir. Bunun için ayrı bir teknolojiye ya da zamana ihtiyaç duyulmaz.

Yanıt Açıklaması: Radyoda haberciliği bile, haberi yazan ve sunan kişilere editör spiker denir.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayıncılığında program türleri; haber ve haber programları, magazin programları , müzik programları, drama programları, eğitim programları, spor programları, tanıtım ve reklamlar, “Bizi arayın” programları olarak sınıflandırılır.Canlı yayın bir program türü değildir. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: En kısa tanımı ile haber "yeni, ilginç ve doğru" olandır. Bir olayın hangi durumlarda haber değeri kazanacağını gösteren unsurlar şunlardır: Olay dinleyiciye yakın olduğunda (Yakınlık), Olay dinleyiciye zamanında aktarıldığında (Anilik), Olay önemi açısından etkili olduğunda (Etkililik), Olay anlaşmazlık yarattığında (Anlaşmazlık): Toplum içinde farklı görüşlerden, farklı inançlardan, farklı kültürlerden insanları barındırır. Bu farklı özellikleri taşıyan gruplar her zaman uyum içinde değildir. Farklılıklar çatışmalara neden olabilir. Ortaya çıkan her çatışma doğrudan ya da dolaylı, toplumu ilgilendirir. Doğru cevap C'dir.