Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: Radyo yayıncılığında program türleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir: Haber ve haber programları, Magazin programları, Müzik programları, Drama programları, Eğitim programları, Spor programları, Tanıtım ve reklamlar, “Bizi arayın” programları’dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun ile Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Sözleşmesi’nde öngörülen hükümler çerçevesinde yayın kuruluşlarının uyması gereken yayın esas ve usullerini belirler. Türkiye için program türlerine ilişkin sınıflandırmayı Yönetmeliğe göre yapılan tanımlar çerçevesinde Radyo televizyon yayınlarını düzenlemek ve denetlemekle görevli özerk bir kuruluş olan Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) İzleme ve Değerlendirme Merkezi Başkanlığı yapmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Soruda tanımı verilen kavram, format uyarlamasına aittir. Genel olarak belirli bir coğrafyadaki izler kitle için üretilmiş program formatları gerektiğinde farklı ülkelerin izleyicilerinin özelliklerine göre yeniden düzenlenir.

Yanıt Açıklaması: Yapım öncesi, bir fikrin televizyon programına dönüştürülmesi sürecinden yapılan ilk görüntü kaydına kadar gerçekleştirilen aşama olarak tanımlanır. Projenin gerçekleştirilmesi için yapılan ilk kayıt ile birlikte artık yapım aşamasına geçilmiş olur. Yapım öncesi süreçte önce fikirler belirlenir ve bir konu üzerinde odaklanılır. Oluşturulan fikir önce basit sinopsis haline getirilir daha sonra ise geliştirme senaryosu olarak da tanımlanan tretmana dönüştürülür. Bundan sonraki aşamalar ise senaryolaştırma, çekim senaryolarının hazırlanması ve son olarak da (yapım sektöründe yaygın olarak İngilizcesi kullanılan - storyboard) görselleştirme kağıtları hazırlanır.

Yanıt Açıklaması: Radyo haberinin özellikleri şu şekilde sınıflandırılabilir: • Radyonun haber dili sade olmalıdır. Radyo anlık bir kitle iletişim aracıdır. Sesin ve dalgaların hızı ile görüntü ve matbaa teknolojisi yarışamaz. • Radyo haberi, esnektir. Değişiklikler ve gelişmeler aynı gün içerisinde anında yapılabilir. • Radyo haberi, canlıdır. Teknoloji ve dekor gerektirmez. • Radyo haberi, değişim içerisindedir. Sürekli hareket halinde olmak radyo haberinin görevidir. • Radyo haberi, etkileşim içerisindedir. Sözcükler dinleyicinin kendi imgelem gücüne göre biçimlenir. Bu bilgiler ışığında radyo haberinin akıcılık gibi bir özelliği bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Televizyonda yayınlanan reklam türleri: kuşak reklamlar, özel tanıtıcı reklam programları ve spot reklamlar, doğrudan satış reklamlar, çerçeve, logo, alt yazı, bant reklamlar, sanal reklam ve program desteklemesi olarak sınıflandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Televizyonun iletişim biçimleri içerisinde kaynak kavramı çok anlamlı olarak kullanılabilir. Genel anlamda kaynak kamu ya da ticari televizyon kanalına karşılık gelir. Daha dar anlamda ise bir programın yapımcısı ya da yönetmeni, kimi durumlarda ise ekranda görülen konu uzmanları, farklı kişi yada kurumlar da birer kaynak olarak görülebilir. Kaynak bir televizyon programı olarak tasarlanan iletiyi, kodlayan kişi ya da kurumdur.

Yanıt Açıklaması: İzler kitlenin televizyon  programına beklentileri ihtiyaçları doğrultusunda tepki vermesidir. İzler kitlenin bir programı izlemesi veya kanalı değiştirip zap yapması etki/tepki sürecinin en basit  halidir.Söz konusu durum izler kitlenin kaynağa yönelik etki/tepkide bulunmasına bir örnektir.

Yanıt Açıklaması: Spor programları kendi içinde alt türlere ayrılmaktadır. Spor bülteni, spor karşılaşmaları, spor haber programları, spor belgeselleri, spor magazin programları ve spor eğitim programları bu sınıflandırma içerinde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özel röportajlar; aktüalite, siyaset, ekonomi, sosyal yaşam gibi konularda ya da gündemde öne çıkan kişilikler, ülke ve dünya gündemini ilgilendiren olaylar hakkında konunun ilgilisi, uzmanı ya da olayın içinden biri ile yapılan röportajlardır. Sinema ve televizyon oyuncuları ile siyasetçilerle, futbolcularla yapılan röportajlar bunlara örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Radyo oyunları, karşılıklı konuşmalara dayalı, radyo ve televizyon diline uygun bir biçimde ya orijinal bir metne ya da edebi bir esere dayalı olarak hazırlanmış seri, dizi, tek oyun ya da dramatik belgesel biçimleri ile oluşturulmuş programlar olarak tanımlanmaktadır. Drama programları olarak da adlandırılırlar. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Radyoda sessizlik ögesi daha çok dramalarda, etkileyici bir atmosfer yaratmak amacıyla kullanılmaktadır. Çoğunlukla radyo programları dinleyicinin ilgisini kaybetmemek adına uzun sessizliklere yer vermez.

Yanıt Açıklaması: Müziğin dolaylı kullanımı beş biçimde sınıflandırılmaktadır: Tanıtım (sinyal) müziği, geçiş müziği, fon (arka plan) müziği, ses efekti müzik ve dinleti müziği.Dinleti müziği; uzun süreli söz programlarda dinleyiciyi dinlendirmek, ilgisini ve dikkatini toplamak amacı ile konuşmalar arasında kullanılan müzik parçalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Radyolar sermayesine göre; kamu, özel, gönüllü kuruluşlara bağlı radyolar olarak sınıflandırılır.

Yanıt Açıklaması: Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik’e göre; yayınlarda yer verilmesi gerekli programlardan biri de kültür programlarıdır. Haftalık yayın süresinin en az %5'inin bu programlara ayrılması zorunluluğu bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Soruda sunulan yöntemlerden, geri beslemenin gerçekleştirilmesinde yararlanılmaktadır. Televizyon programcılığında geri besleme dolaylı gerçekleşir. İzler kitle, karşılaştığı televizyon içeriklerine dair duygu ve görüşlerini iki yönlü iletişim ortamlarında olduğu gibi doğrudan aktarabilme olanağına sahip değildir. Bu durum televizyonun tek yönlü bir kitle iletişim aracı olmasından kaynaklanır; ancak izler kitle soruda sunulan yöntemlerle geri bildirimde bulunabilir.

Yanıt Açıklaması: Radyonun sınırları, dinleyicinin hayal gücü ile belirlenir. Bu nedenle radyo "zihin tiyatrosu" olarak da tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Sporla ilgilenenlerin çoğunu ilgilendireceği düşünülen, spor karşılaşmalarının sportif, teknik yönleri dışında konularda yapılan haber ve yorumları içeren programlardır. Farklı spor dallarının ve sporla ilgili olay ve kişiliklerin magazin ağırlıklı yönünü ele alarak hazırlanan program türüdür. Spor magazin programlarının içeriğinde, geçmiş ya da güncel spor karşılaşmalarına ait görüntüler olabileceği gibi, sporcuların sportif veya günlük yaşamlarının konu edildiği haber ve yorumlar da olabilmektedir. Bu programların, bilgilendirici yönü olduğu gibi, eğlendirici yönü de bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Röportaj yapılacak kişinin stüdyoya gelemediği durumlarda konunun uzmanı telefon aracılığı ile yayına bağlanabilir.