Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: Tasarım aşamasında araştırma ve taslak hazırlama aşamaları programcının eline pek çok veri sunmuştur. Bu verilerin televizyon diline uygun biçimde bir program haline getirilmesi gerekir. Bu aşamada program için gereken görsel malzeme belirlenir. Nerelerde, kimlerle çekim yapılacağına, kaydedilecek röportajlara ve belgelere karar verilir. Ana ve alt başlıklar halinde sıralanmış düşüncelerin programda hangi sırayla yer alacağı ve bunları aktarmak için hangi görsel malzemeden yararlanılacağı tasarlanır.

Yanıt Açıklaması: Spor programları, radyo ve televizyon yayıncılığının çok geniş kitleler tarafından izlenen program türlerinden biridir.Spor programlarını hazırlamak ve sunmak, uzmanlık düzeyinde bir ilgiyi ve çalışmayı da gerektirmektedir. Spor programları, sporun çeşitli, alanları ile ilgili önemli olayların dinleyiciye duyurulduğu, haberler ve olayların derinlemesine ele alındığı programlardır. Spor programları da kendi içinde alt türlere ayrılmaktadır. Spor bülteni, spor karşılaşmaları, spor haber programları, bu sınıflandırma içinde yer almaktadır. Spor programlarının bir alt türüdür. Spor karşılaşmalarının temel amacı spor karşılaşmalarını dinleyiciye aktarmaktadır. Spor karşılaşmalarında, karşılaşma sürecince kayıt ya da canlı olarak yayın yapılır. Kimi zaman yayınlar karşılaşma başlamadan önce başlar, spor yorumcularının, taraftarların ve sporcuların gerçekleşecek karşılaşma hakkındaki görüşlerini alırlar. Radyo yayınlarında canlı olarak spor spikeri tarafından dinleyiciye anlatılan ve dinleyicinin hayalinde canlandırdığı futbol karşılaşmalarını sunmak özel bir uzmanlığı gerektirir. Radyoda futbol karşılaşmasını canlı olarak sunan bir spiker ile televizyonda karşılaşmayı anlatan spiker arasında fark vardır. Televizyonda spiker, görüntünün de  desteği ile çok az sözcükle karşılaşmayı anlatabilir. Oysa radyoda spiker olayın her ayrıntısını çok seri bir biçimde anlatmalı ve dinleyicinin olay zihninde canlandırabilmesini sağlamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Çok Sesli Programlar; bu program biçiminde ikiden fazla ses kullanılır. Açık oturumlar, forumlar ve yuvarlak masa söyleşileri bu türün örnekleridir. Bu programlarda genel olarak gündemle ilgili bir konu seçilerek, farklı boyutları ile uzmanlar tarafından tartışılır. Bu programların süresi 30 dakikadan başlayıp 60 dakikaya kadar çıkabilir. Bu tür çok sesli program türleri daha çok haber radyoları tarafından tercih edilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bir televizyon programı ne uzunlukta olmalıdır? Bu sorunun bir tek doğru yanıtı yoktur. İzleyicinin dikkatini toplama süresi göz önünde bulundurularak 20 dakikanın ideal olduğu düşünülür. Doğru cevap E'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bir programcının kafasında oluşturduğu taslakları bir program haline getirirken bazı temel kavramların, hazırlayacağı programın hangi kanalda, hangi zaman diliminde, hangi koşullarda yayınlanacağının da farkında olması gerekir. Bu farkındalık, program yapımcısının tasarlayacağı programın hedef kitlesine ulaşması açısından doğru bir tasarımın gerçekleştirmesi için önemlidir. Programda oyuncu ya da sunucu olarak kimlerle çalışılacağı program taslağı aşamasında dikkat edilmesi gereken konulardan biri değildir. doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Araştırma ve planlama aşaması, program önerisinin kabul edilmesinden sonra, programcının programını gerçekleştirme çalışmalarını başlattığı aşamadır ve bir radyo programının sinyali ve müzikleri bu aşamada belirlenir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kültür programları belli bir hedef kitleye hitap eden tek bir formattan oluşmamaktadır. Kültür programlarında bir tek formattan ve hedef kitleden söz etmek mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Programın amacı, programla elde edilmek istenen sonuçtur. Doğru cevap, B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kültür programlarında bir tek formattan ve hedef kitleden söz etmek mümkün değildir. Değişik hedef kitleler için, farklı konularda, değişik biçimlerde tasarlanmış kültür programları vardır. Bilgilendirmek, dikkat çekmek, ilgi yaratmak başlıca amaçlarıdır. Kültür programlarının tasarımında seçilen format her hafta ayrı bir konu, mekan ya da kişinin ele alındığı bir format da olabilir, yarışma, sohbet ya da belgesel tarzında bir format da oluşturulabilir. Kültür programları iyi bir araştırmaya dayalıdır. Ne tür bir konu ele alınırsa alınsın programcının başlıca sorumluluğu iyi bir araştırma yapmak, seyirciye doğru bilgi aktarmaktır. Bu nedenle programın tasarımı sırasında ve metin yazılırken uzmanlardan ve konuyla ilgili yazılı kaynaklardan yararlanmak gerekir.

Yanıt Açıklaması: Tür kavramı, edebiyatta roman, öykü, şiir, deneme gibi kendi aralarında biçim ve içerik açısından benzerlikler içeren belirli ürünleri dile getirmek için kullanılmış, zamanla sinemada western, müzikal, korku vb., televizyonda ise; haber, pembe dizi (soap opera), belgesel gibi kendi içinde belirli formülleri paylaşan biçimler için kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Mümkün olduğunca fazla projenin yönetimini gerçekleştirmek

Yanıt Açıklaması: Serial, televizyon için çekilmiş birkaç bölüm devam eden ve biten dizilerdir. Televizyon programlarının kayda değer bir bölümü haftalık  ya da günlük  yayınlanır.Bu durum bir televizyon programından her hafta ya da her gün yapılması anlamına gelir. İşte haftalık olarak yayınlanan bu programların özgün  yapısı, o programın formatını oluşturur. Format kavramının serial kurallarıyla derinlemesine bir bağ oluşturduğu söylenebilir. Seri, serial, süren serial kavramlarını pekiştirmek gerekir. Bu üç kavramda yaygın olarak kullanılan dizi kavramı ile örtüşür. Seri, her hafta başlayıp biten bir öykü içeren televizyon dizileridir. Serial, televizyon için çekilmiş birkaç bölüm devam eden ve biten dizilerdir. Süren serial ise, başlayan ve bitmeyen ve başı unutulan ve sonu beklenemeyen yüzlerce bölüm sürebilen televizyon dizileridir.

Yanıt Açıklaması: Bütçe, program için yapılacak harcamaları kapsar. Bunlar, araştırma için yapılacak harcamalar, teknik donanım, ekip, kostüm, dekor, ulaşım, konaklama, yiyecek için gereken paradır. Tasarım aşamasındaki bütçe tahmini bir bütçedir. Programcıların program önerilerini yayın kuruluşuna ya da yapımcıya kabul ettirmeleri için konuya ve işleme biçimine uygun bir bütçe hazırlamaları gerekir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Her yönetmen yüksek bütçeler ile çalışmayı arzu eder. Bu durum çoğunlukla yapımcı ile yönetmeni karşı karşıya getirir. Yapımcı için başarı, filmin mümkün olduğunca düşük bütçelere üretilebilmesini sağlamaktır. Yönetmen ise; yüksek bütçeli bir yapımın olanakları doğrultusunda çalışmayı arzu eder. Yönetmen ve yapımcının bir noktada uzlaşması gerektiği bir durum ortaya çıkar. Bu noktada genellikle son sözü yapımcı söyler. Yönetmen var olan bütçe sınırlılıkları içinde çalışmayı çoğunlukla kabul eder. Yapılan sözleşmelerde de bu sınırlılıklar genel hatlarıyla belirlenir ve bu genel hatlar en fazla %10 oranında aşılabilir. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Radyo istasyonları hedef dinleyicilerinin gün ve hafta içindeki dinleme alışkanlıklarını belirledikten sonra bütün programların günlük ve haftalık akış içindeki yerlerini planlar. Yayın akışının bu şekilde planlanmasına “ardışık programlama” denir. Böylece dinleyiciler hangi programın ne zaman yayınlanacağını bilirler. Programların yayın saatlerinin sürekliliği dinleyicinin programı dinlemeyi bir alışkanlığa dönüştürmesi açısından önemlidir. Bu nedenle yayın saatleri olabildiğince süreklilik içermelidir.

Yanıt Açıklaması: Programlı reklam, radyo ve televizyon yayınlarında bir ürün, hizmet veya kuruluşun tanıtımının yapılması amacıyla, hazırlanan programla birlikte sunulan reklamlardır.

Yanıt Açıklaması: Radyo sunumları açısından bakıldığında sunuculukta da uzmanlaşma gerçekleşmiştir: Haber sunuculuğu, canlı yayın sunuculuğu, spor haberleri sunuculuğu gibi. Oysa özel radyolarla birlikte radyo sunucuları artık haberi hem yazmakta hem de sunmaktadırlar. Radyoda haberciliği bilen, haberi yazan ve sunan kişilere editör spiker denir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamera önündeki kişiler, program içeriğini izleyiciye sağlayan temel unsurlar olduğundan kamera önündeki kişilerin programdaki işlevlerinin ne olacağı ve nasıl yönetileceği, bu kişilerin seçilmesinin ardından sorulması gereken ilk sorudur.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C'dir. Belgesel programları radyo programlarının içerikleri bakımından ayrıldığı türlerden biri değildir.