Radyo ve Televizyon Programcılığının Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: NTV’de yayınlanan “Gece-Gündüz” programı sinema festivallerinden konserlere, edebiyattan sergilere birçok konuya değinmektedir. Program nitelik açısından sanat program kategorisine girmektedir.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayını ses; müzik ve efekt olmak üzere üç farklı unsurun bir araya gelmesi sonucunda gerçekleşmektedir. Başarılı bir program, ancak insan sesi, müzik ve efekt unsurlarının dengeli bir biçimde bir araya getirilmesi ile mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Programlı reklam, radyo ve televizyon yayınlarında bir ürün, hizmet veya kuruluşun tanıtımının yapılması amacıyla, hazırlanan programla birlikte sunulan reklamlardır.

Yanıt Açıklaması: Sohbet programları, Tarihi ya da kültürel unsurları konu alabilen, söze dayalı programlardır. Kültürel olarak birikimli kişiler ya da uzman konuklar ile tarih, sanat, kültür vb. çeşitli alanlarda derinlemesine görüşüldüğü programlardır.

Yanıt Açıklaması: Özellikle oyunlaştırılmış radyo programlarında müzik, ses efekti olarak kullanılmaktadır. Tıpkı fon müziği gibi ses efekti olarak müzik kullanımında da, vurgulanan bir konuyu güçlendirmek veya arttırmak amacıyla kullanılan müziktir. Sorudaki örnekte müzik, ses efekti olarak kullanılmıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Seri, her hafta başlayıp biten bir öykü içeren televizyon dizileridir. Serial, televizyon için çekilmiş birkaç bölüm devam eden ve biten dizilerdir. Süren serial ise, başlayan ve bitmeyen, başı unutulan ve sonu beklenemeyen yüzlerce bölüm sürebilen (pembe diziler gibi) televizyon dizileridir.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayınları, temel olarak; haber verme, eğitime, eğlendirme, mal ve hizmetlerin tanıtımını sağlama, inandırma ve harekete geçirme işlevlerini sürdürmekte, gündelik yaşamımızın önemli bir parçası olmaya devam etmektedir. Radyo yayınlarının işlevlerini daha çok radyo istasyonunun yayın amacı belirlemektedir.

Yanıt Açıklaması: Televizyon programı; hedeflenen izleyici grubu belirli, amaçlar doğrultusunda hazırlanan, belirlenmiş yayın kuşaklarında, çoğunlukla bedeli karşılığı yayınlanan, televizyon tekniklerine, diline ve anlatı yapısına uygun olarak, yasal, dürüst ve etik ilkelerle üretilen, televizyon metinleri olarak tanımlanabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İletim: Kaynaktan çıkan ses ve görüntü sinyallerinin elektronik olarak izlerkitleye ulaştırılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Program Desteklemesi Reklam ve yayın kuşağı, radyo yayın akışı içerisinde her türlü programın başında, arasında ya da sonunda yayınlanan reklamlardan oluşmaktadır. Reklam kuşaklarında ticari reklamlar olabileceği gibi kamuyu bilgilendirmeye yönelik sosyal içerikli reklamlarda yayınlanabilmektedir. Kuşaklarda birden fazla ürün-hizmet yer almaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: O¨zel radyolarla birlikte haberi hem yazan hem de sunabilen kişilere ihtiyaç duyulmuştur. Radyoda haberciliği bilen, haberi yazan ve sunan kişilere editör spiker denmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kaynak

Yanıt Açıklaması: Radyolar kapsama alanına göre; uluslararası, ulusal, bölgesel ve yerel olarak, sermayesine göre; kamu, özel, gönüllü kuruluşlara bağlı radyolar; yayın türlerine göre de; bir türde yayın (tematik) yapan radyolar ve karma yayın yapan radyolar olarak sınıflandırılabilir. Tematik kanallar sadece türdeş programları yayınlayan kanallardır. Yalnızca belirli bir konuda program yayınlarının yapıldığı radyo (istasyon) kanallardır.

Yanıt Açıklaması: Radyonun yayın amacına göre değişen işlevleri, radyo programlarının da değişmesine neden olmaktadır. Birer ticari işletme olan özel radyolar ile devlet destekli yayın yapan Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun program içerikleri ve çeşitliliği açısından aynı olması beklenemez. Radyonun yayın amacına, ulusal ya da yerel oluşuna göre radyo programları da değişmektedir. Genel olarak radyolarda uygulanmakta olan tüm program türlerine değinmek gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bu tarz programlar, kültürel yapının, geçmişten gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlar, titiz ve ciddi bir araştırma aşaması gerektirir ve eğitici özellikleriyle öne çıkar.

Yanıt Açıklaması: Özel radyolarda programcı genellikle tek başına, tüm programı tasarlayan, içeriğini belirleyen, konuk bağlantılarını sağlayan ve programla ilgili her şeyden sorumlu kişidir.

Yanıt Açıklaması: Haber bültenlerinde genel olarak verilen bir haberin daha ayrıntılı bir biçimde işlendiği programlar tartışma ve yorum programlarıdır. Haber bültenlerinden bağımsız olarak, ele alınan konuya ilişkin uzman kişiler tarafından, bir sunucu eşliğinde konunun farklı boyutları ele alınır. Haber bültenlerinde sürenin kısıtlı olması nedeniyle ele alınamayan konular tartışma ve yorum programlarında ele alınır. Sorudaki programın özellikleri doğrultusunda doğru cevap E seçeneği, yani Tartışma ve yorum programlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Televizyondaki akış kavramı gündelik yaşamın akışına benzerlik gösterir. Gündelik yaşamda insanların genel olarak yaptıkları işlerin ve eylemlerin zamansal dağılımı gibi televizyon yayınlarının da belirli bir zamansal sıralanışı vardır. Bu zamansal sıralanış ülkelere, televizyon şirketlerine ve hatta bu şirketlerin farklı kanallarına göre çeşitlilik gösterebilir. Bu durumu farklı program türlerinin art arda gelerek sadece bir akış değil aynı zamanda kültürel bir biçim oluşturması olarak açıklamamıştır, Williams. Televizyonu kültürel bir form biçimine dönüştüren kavramlardan birinin de akış olduğunu öne sürmektedir, Williams. Ayrıca tekil ve bağımsız programları incelemektense, televizyonda asıl incelenmesi gereken şey, günlük programcılığın bütünlüklü akışıdır. Televizyon programları film gibi ayrıştırırılmış, birbirinden bağımsız metinler değildir. Televizyonda akış filmlerde olduğu gibi ayrıştırılmış, birbirinden bağımsız metinler değil, bir programın diğeriyle başladığı iç içe geçtiği sürekli bir yapıdır.

Yanıt Açıklaması: Spor programları türü içinde olan spor karşılaşmaları izleyen kitleye tanıklık etme duygusunu yaşatır. Türkiye’de ve dünyanın birçok ülkesinde, birçok spor türünün düzenli olarak, karşılaşmaları yapılmaktadır. Bu karşılaşmalar, kimi zaman canlı yayınlar ile kimi zaman da banttan izleyicilere ulaştırılabilmektedir. Spor programlarının bir alt türü olarak spor karşılaşmalarının temel amacı bu organizasyona tanıklık sağlamasıdır. Spor karşılaşmalarını aktaran programların ortak özelliği, karşılaşma süresince kayıt ya da yayın yapıyor olmalarıdır. Kimi zaman yayınlar karşılaşma başlamadan önce başlayıp, spor yorumcularının, taraftarların, sporcuların gerçekleşecek karşılaşma hakkındaki görüşlerinin alınması, karşılaşmada yer alacak sporcuların tanıtılması ve taktikler hakkındaki tahminlerin sözlü ya da grafiklerle aktarılmasıyla başlayabilir. Karşılaşmayı izleyicilere çoğunlukla bir sunucu aktarır. Ancak kimi zaman, sunucunun yanında ikinci bir sunucu ya da yorumcu olması durumunda, karşılaşmanın temposunun düştüğü anlarda karşılaşmanın önemli pozisyonları, ya da istatistikî bilgileri hakkında birlikte görüş bildirebilirler. Spor karşılaşmalarının çekimlerinin yapılacağı mekânlar televizyon yayınların yapılacağı planlanarak düzenlenmeye başlamıştır. Bu nedenle sunucuların sunuşlarını yaptıkları mekânda kimi zaman görüntülenerek izleyicilere aktarılmaktadır. Spor karşılaşmalarının yayınları bir tür olarak, karşılaşmanın zamana dayalı bir başlangıç ve bitişi bulunan, görüntülerin üzerine sunucunun anlatımının gerçekleştiği, karşılaşmanın tamamının kayıt altına alındığı çoğu zaman diğer stüdyo programlarına oranla daha fazla kamera ile çekimi yapılan, programlar olarak açıklanabilir. Naklen yayınlanan spor karşılaşmalarının yayınları program yayını süresince reklamla kesilemez.

Yanıt Açıklaması: Radyo yayını ses; müzik ve efekt olmak üzere üç farklı unsurun bir araya gelmesi sonucunda gerçekleşmektedir. Başarılı bir program, ancak insan sesi, müzik ve efekt unsurlarının dengeli bir biçimde bir araya getirilmesi ile mümkündür.