Organizasyonlarda Davranış

Yanıt Açıklaması: Herrington Emerson (1853-1931) buna katkıda bulunan diğer bir ünlü kişidir. Kendisi 12 temel kural geliştirerek 1900’lerin demiryolu işletmelerine bunu uygulamıştır. Emerson’un prensipleri arasında uygulanabilecek açık amaçlar oluşturma, yetenekli kişilerden tavsiyeler alma, adaletle yönetme, eşitlik, standart prosedürler, kayıpların azaltılması, yeterlilik için çalışanların ödüllendirilmesi gibi kurallar yer almaktadır. Yaşamının ileri dönemlerinde Emerson çalışanların seçimi ve eğitimi ile ilgilenmiş ve eğitimlerinin başlangıcında bilimsel yönetimin vurgulanmasının önemini vurgulamıştır.

Yanıt Açıklaması: Adalet teorisi, karar vericinin eşitlik, doğruluk ve tarafsızlık ilkelerini esas alacak şekilde davranmasını ve yol göstermesini savunur. Adalet temelli etik yaklaşımı savunan düşünürler, toplumun büyük bir kısmı bir davranıştan fayda elde etse de, bazı üyeler adaletsiz bir sonuçla karşılıyorlarsa, bu durumda davranışı olumlu olarak algılamamaktadırlar. Dolayısıyla E seçeneginde ileri sürelen önerme faydacılık anlayışına sahiptir ve adelet teorisiyle görüş olarak çelişmektedir. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Faydacılık kuramı, bir kimsenin yaptığı davranışların tüm bedellerini ve faydalarını bildiğini ve bunları belirlediğini varsayar. Eğer bir davranış onu sergileyen kimse de da^hil olmak üzere bundan etkilenen herkesin elde edeceği en fazla yararı sağlıyorsa doğrudur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Finans Finans, organizasyonun parasal kaynaklarını ifade eder. Organizasyon, üretim artışı, kapasite artırımı gibi nedenlerle yatırım kararı aldığında finansman, önemli bir karar aracı olacaktır. Organizasyonun piyasadaki gücü ve kendi öz sermayesinin güçlülüğü gibi faktörler organizasyon için önemli konulardır. Organizasyonun finansal krize girmesi ise yaşamını sonlandırması anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Kişisel gücün ele alınacak olan üç kaynağı uzman gücü, özdeşlik gücü ve karizmatik güçtür. Örgütte bireysel gücün pozisyondan kaynaklanan dört kaynağı kişinin örgütünde nasıl konumlandığı ile ilgilidir. Bunlar, meşru güç, ödül gücü, zorlayıcı güç ve bilgi gücüdür. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Karar verme gücünün, organizasyonun belli bir noktasında toplanmasına merkezileşme denir. Merkezileşme ile ilgili olarak şunlar söylenebilir: Politika ve eylemlerde tek tiplik söz konusudur. Tüm operasyonlar için sıkı kontrol işlemi yürütür. İyi niteliklere sahip uzmanlar kullanılır. Vasıfsız oldukları için astların hatalarına pek rastlanmaz. Madde IV, ademi merkezileşme özelliklerinden biri olduğu için doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Örgütler kendi amaçları doğrultusunda kabul edilmiş bazı değerleri manipüle ederek yeni kültür tipleri yaratabilirler. Esasında bu amaçların farklılığına dayalı olarak örgütler sonsuz sayıda belirgin kültür sınıflaması üretebilirler ancak, bu ünitede, Coquitt ve arkadaşlarının da ifade ettikleri gibi dört kültür sınıflaması üzerinde duracağız. Bunlar; • Müşteri hizmetleri kültürü • Güvenlik kültürü • Farklılık kültürü ve • Yaratıcı kültürdür

Yanıt Açıklaması: Özdeşlik gücü: Başkaları kendilerini belli bir kişiyle özdeşleştirdikleri, ondan hoşlandıkları, onu sevdikleri ve/veya ona saygı  duydukları zaman ortaya çıkan bir güç türüdür.

Yanıt Açıklaması: Nord (1978) politik gerçeklere odaklanmamıza yardım edecek şekilde örgütlerdeki güç için dört önermede bulunmaktadır: 1. Örgütler, kaynaklar, enerji ve etki için birbiriyle rekabet eden koalisyonlardan oluşur. 2. Çeşitli koalisyonlar kendi çıkarları ve pozisyonlarını korumanın peşindedirler. 3. Gücün eşit olmayan dağılımı insanlık dışı etkileri vardır. 4. Örgütlerde gücün kullanımı, daha büyük sosyal sistemler içerisinde güç kullanımının önemli bir görünümüdür.

Yanıt Açıklaması: Her örgüt kültürünü oluşturan 3 temel parça vardır. Bunlar; • Gözlemlenebilen kültür öğeleri (Artifacts), • Kabul edilmiş değerler (Espoused Values) ve • Temel Faraziyeler (Basic Underling Assumptions) şeklinde sıralanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gözlemlenebilen kültür öğelerini altı başlık altında sıralamak mümkündür. Bunlar; • Semboller, • Fiziksel Yapı, • Dil, • Hikâyeler, • Ayinler (Rituals) ve • Seromoniler’dir

Yanıt Açıklaması: Verilen sorular "Fiziksel Yapı"ile ilgilidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Çatışmaya yol açabilecek bireysel özellikler kişilik faktörleri, farklı değerler ve farklı amaçlardır.

Yanıt Açıklaması: Durumsallık yaklaşımının temelinde yatan fikir; örgütteki yönetsel davranışları belirleyecek birtakım kuralların olmadığı yolundadır. Çünkü hiçbir kural bütünü, bir durumu açıklamaya tam uygun olmadığı gibi her duruma aynen uyan kurallar geliştirmek de imkânsızdır. Örgütlerde karşılaşılan her durum ve bu durumda ona yaklaşım tarzı ve biçimi diğerlerinden farklılık gösterir, kendine özgüdür. Durumsallık yaklaşımı, örgütsel davranışı açıklamada her duruma aynen uygulanan evrensel bir takım kurallar ve prensipler geliştirmeyi reddeder. Bu prensipler, birer atasözleri gibidirler. Yöneticilere birtakım konularda genel bir yaklaşım ve bakış açısı sağlarlar. Prensiplerin bu yaklaşımda çok önemli fonksiyonları vardır. Bu kuram, bu prensipleri duruma uygun olduğu zaman kullanma yolundadır. Durumsallık yaklaşımına göre örgütleri en iyi bir biçimde şekillendirmenin, çalışanları yönetmenin, güdülemenin ve liderliğin en iyi bir tek yol ve biçimi yoktur. Yöneticilerin içinde bulundukları duruma uygun olan çeşitli davranış biçimleri geliştirmeleri en iyi çözümü sağlar. Böylece herhangi bir zamanda karşılaşılan durumun özelliği, yöneticileri o duruma uygun bir davranışa yöneltir. Bu davranış biçimi ise o duruma uygun en iyi yoldur. Durumsallık yaklaşımı her durumu en iyi biçimde anlama ve bu duruma uygun davranışlar geliştirmeyi amaçlar. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Özgür Düşünce ve Girişimciliği Destekleme: Peters ve Waterman’ a göre başarılı şirketler yaratıcılığı destekleyip bürokrasiyi mümkün olduğunca azaltan şirketlerdir. Bunu yaparken şirketi küçük parçalara bölüp, bağımsızlığı pekiştirip, yaratıcılığı, riske girme eğilimini desteklemektedir. Yeni yetişen yöneticilere, geçmişteki başarılı yöneticilerin nasıl riskli kararlar vererek şirketi başarıya götürdüğü anlatılır. Bu da örgüt içindeki efsaneleri pekiştirerek, kültürü devamlı kılar.

Yanıt Açıklaması: A seçeneği dışında kalanlar Parsons ve “AGIL” Modeli' ne ilişkin açıklamalardır. Sadece A seçeneği Ouchi’ ye göre "İşgörenlere Bağlılık" unsurunun açıklmasıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Güvenlik,temel motivasyon sürecinin aşamalarından biri değildir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Örgütlerde çatışmanın örgütün performansına etkisi uzun süredir çalışılan bir konu olmuştur. Özellikle 1970 öncesi araştırmalarda ve günümüzde bazı yöneticilerce çatışma, daima kötü ve örgütün işleyişine ket vuran (performansını düşüren) olumsuz bir durum olarak görülmüş ve görülmektedir (Argyris, 1957; Boulding, 1957; Blake vd, 1964; Özdaşlı ve Alparslan, 2009). Bu geleneksel görüş işlevsel olmayan çatışma olarak adlandırılmıştır ve bu bakış açısının doğal uzantısı olarak çatışma olabildiğince yok edilmeli veya en azından azaltılması için çaba sarf edilmelidir. Her ne kadar bu görüş, günümüzde ‘fazla basit’ olarak nitelendirilse de halen bazı çalışmalarda çatışmanın bilgi paylaşımına, karar almaya, takım ruhuna zarar verdiği, algılarda sapmaya neden olduğu, örgüt-içinde politik davranışları ve işgörenlerin streslerini arttırdığı, iş tatminini azalttığı belirtilmektedir

Yanıt Açıklaması: Coquitt ve arkadaşlarının da ifade ettikleri dört kültür sınıflaması şunlardır: Müşteri hizmetleri kültürü Güvenlik kültürü Farklılık kültürü ve Yaratıcı kültürdür

Yanıt Açıklaması: Davranış sosyal bilimler içinde üç temel disiplin çerçevesinde ele alınmaktadır. Bunlar; • Psikoloji, • Sosyoloji ve • Antropolojidir. Doğru cevap A'dır.