Perakendeciliğe Giriş

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde 1955 yılında İsviçre’den Migros’un pazara girdiğini ve modern perakendeciliğin gelişim sürecinde bir milat teşkil ettiğini görüyoruz. Ancak 1980’lere kadar olan dönemdeki dışa kapalı, ithal ikameci endüstri politikaları nedeniyle, gerek ulusal gerekse yabancı sermaye perakendecilik konusunda radikal adımlar atamamıştır. 1980’lerden itibaren dışa açık, küresel rekabet koşullarını tanıyan, ülkenin ihracat potansiyelini geliştirmeyi amaçlayan gelişme stratejilerinin uygulanmaya başlanması, ülkemiz ekonomisi ve Türk firmaların uluslararasılaşması için ciddi bir dönüm noktası olmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tüketici kooperatifleri tüketiciler tarafından kurulur. Temel amaçları üyeleri olan tüketicilerin çıkarlarını korumak ve ucuza ürün almalarını sağlamaktır. Ürün alımları doğrudan üreticiden yapılmaya çalışılır, daha ucuza satma arayışına girilir. Daha çok gıda ürünleri satışında yaygındır. Etkin bir şekilde çalıştırılan kooperatifler kuruluşların amaçlarına hizmet edebilirken, daha küçük ve iyi işletilmeyen kooperatifler gelişme ve uzun dönemlilik gösteremezler.

Yanıt Açıklaması: Franchising sisteminin temel özellikleri şunlardır: • İmtiyazı veren ve alan olmak üzere iki taraf vardır. • İki taraf arasındaki ilişki sözleşmeye dayalıdır. • Sözleşmeler bir ürün, bir marka ya da hizmeti kapsayabilir. • İmtiyaz sahibi tarafın, belli bir süre şartı ve sınırlamalarla ticari işlerini yürütmek üzere bu hakkı ikinci bir tarafa devretmesi söz konusudur. • İmtiyazı yani, marka veya sistemi kullanma hakkını alan taraf, karşılığında bir başlangıç bedeli öder (franchisee fee). • Yine franchisee, yıllık ciro ve kârdan, anlaşmada belirlenen oranlarda yüzde olarak ödenen bedel olan “royalty” öder. Bazen de başlangıç bedeli ve gelir payına (royalty) ek olarak eğer donanım, makine, mobilya vb. destek de almışsa bunlar için kira ücreti, kârdan pay bazen de düzenli lisans ücreti ödemek durumunda olabilir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde 1955 yılında İsviçre’den Migros’un pazara girdiğini ve modern perakendeciliğin gelişim sürecinde bir milat teşkil ettiğini görüyoruz. Ancak 1980’lere kadar olan dönemdeki dışa kapalı, ithal ikameci endüstri politikaları nedeniyle, gerek ulusal gerekse yabancı sermaye perakendecilik konusunda radikal adımlar atamamıştır.

Yanıt Açıklaması: ir ürün veya hizmetin imtiyaz hakkına sahip tarafın, belirli bir süre, şart ve sınırlamalar dahilinde, işin yönetim, organizasyon ve pazarlamasına ilişkin bilgi ve destek sağlamak sureti ile imtiyaz hakkını ticari işler yürütmek üzere ikinci tarafa verdiği, imtiyazdan doğan uzun dönemli ve sürekli bir iş ilişkilerinin bütünüdür. İmtiyaz veren (franchisor) bir imalatçı, toptancı ya da hizmet kuruluşu ile sistemde bir veya daha fazla üniteye sahip olma ve işletme hakkını satın alan bağımsız girişimciler (franchisee) arasında yapılan sözleşmeye dayanır. Sürekliliğe dayalı bir ilişki kurulur. Franchising sisteminde tanımdan da görülebileceği gibi iki taraf vardır; Franchisor ve Franchisee. Franchisor; bir ürüne, hizmete veya bilgi birikimine, bunlara ait kalitesi kanıtlanmış ve başarılı bir markaya sahip olup da, bunların satış, dağıtım veya işletme hakkını belli bir bedel karşılığı veren tarafıtanımlar. Franchisee ise, franchisorun markasını, bilgisini, iş görme ve teknik yöntemlerini, sistemini, diğer sınai^/fikri mülkiyet haklarının kullanımını üstlenen taraftır.

Yanıt Açıklaması: Etkileşimli kiosk, kullanıcı ile kiosk arasında bilgi alışverişi olur. Müşteri kendisi ve tercihleri hakkında bilgi aktarır, kiosk sistemi de bu bilgiyi değerlendirerek ek bilgi verir ya da yorum getirir. Etkileşimli kiosklara IKEA’nın mağazalarındaki kiosklar örnek verilebilir. Mağazaya gelen müşteri kioskun başına geçerek kanepe ya da oturma gruplarıyla ilgili kapsamlı bilgi alabilmektedir. Çeşitli seçenekler arasından birini tercih edip, ekranda üzerine dokunduğunda kanepenin ya da oturma grubunun görüntüleri gelmekte, takımın adı, katalog numarası, boyutları, malzemesi, maliyeti vb. hakkında bilgi edinebilmektedir. Bu sistemi etkileşimli kılan, müşterinin kanepe ya da koltuk takımının kumaşını, çeşitli renk ve desen alternatifleri içinden seçerek beğendiği ürüne ekranda uygulayarak görebilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Perakendeci kurumlar; Genel özelliklerine göre (ürünler, hizmetler, mülkiyet, yerleşim vb.) Örgütsel yapıları ve pazarlama yöntemlerine göre, Ölçek büyüklüklerine göre, Hizmet düzeylerine göre ve Yerleşim yerine göre sınıflanabilir. Fiziksel yapılar bunlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde doğrudan satışın en eski ve basit örnekleri bohçacılar, sütçüler, seyyar satıcılar olarak görülebilir. Ancak modern doğrudan satış 1990’lı yıllarda doğrudan satış yöntemiyle çalışan yabancı firmaların faaliyetleriyle artmaya başlamıştır. Avon, Oriflame gibi kozmetik-kişisel bakım ürünleri sunan markalar ya da temizlik ürünleri, mobilya bakımı vb. ürünler sunan Amway, özel saklama kapları vb. sunan Tupperware Türkiye pazarında, distribütörler aracılığıyla tüketiciye ulaşmışlardır. Distribütörler hem kendi ihtiyaçları için hem de satış fiyatı üzerinden belli bir komisyon almak karşılığında başkalarına satmak suretiyle ürünlerin satışını gerçekleştirmektedirler.

Yanıt Açıklaması: "Firmanın değerleri- anahtar personelin tarzları" ortak girişimlerde ortaklık adaylarının değerlendirilmesinde kullanılabilecek kriterlerden kimya ve kültür ile ilgilidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik büyüme, tüketici gelirlerinin artmasına yol açacaktır. Diğer yandan ekonomik krizler, tüketicinin gelirinin azalmasına yol açmaktadır. Ekonomik krizler ulusal olabileceği gibi küresel krizlerde olabilir. ABD'de başlayan "Mortage Kredileri" kaynaklı kriz, 2008 yılı sonlarına doğru "Küresel Finansal Krize" dönüşmüş ve tüm ülkeleri etkisi altına almıştır.

Yanıt Açıklaması: Sahiplik açısından perakendecilik: Bağımsız perakendecilik Zincir Mağazalar Franchise sistemler Dikey Pazarlama Sistemleri Bölüm Kiralama Tüketici Kooperatifleri başlıkları altında ele alınabilir.

Yanıt Açıklaması: Bir hizmeti bir diğerinden kolaylıkla ayırıp, değerlendirmek kolay değildir: Hizmetlerin soyut olmaları değerlendirilmelerini zorlaştırır. Hizmeti sunanın özellikleri de değerlendirmenin içine girer.Hele bir de sağlık hizmetleri gibi uzmanlık gerektiren hizmetlerde bu değerlendirme daha zordur. Bir meyve suyuna ilişkin değerlendirmeye göre bir konsere ilişkin değerlendirme çok daha farklıdır. Bu nedenle hizmet işletmeleri özgün özellikler ya da yararlarla kendilerini rakiplerinden ayırmaya çalışırlar. Burada da somut bazı unsurlarla hizmet farklılaştırılmaya çalışılır. Örneğin; bankalar için öğle saatlerinde açık olmak gibi.

Yanıt Açıklaması: Farklılaştırıcı Bir Üstünlük Sunma: Perakendeciler rakipleri karşısında üstünlük yaratacak farklı yönleri olsun isterler. Örneğin; mağazalarda kasa önlerinde beklemeden hızla ödeme yapma olanağı, kolay ulaşılır mağaza yeri, geniş park yeri olanakları, uygun açılış-kapanış saatleri, danışmanlık hizmetleri sunma gibi farklılaştırıcı uygulamalara gidilebilir. Örneğin, geçmişte Tansaş kasa önündeki kuyrukları ortadan kaldıran, müşteriye talebi halinde kapalı bir kasayı açma olanağı sunan girişimi ile kendine farklılaştırıcı bir üstünlük sağlamıştı. Kimi bankalar da müşterilerine portföy yönetimi konusunda danışmanlık hizmeti sunarak farklılaşmaya çalışmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Self servis anlayışı, maliyet tasarrufu sağladığından dezavantaj değil, avantaj yaratır.

Yanıt Açıklaması: A seçeneği franchising sisteminin temel özelliklerinden birisi değildir. İmtiyazı veren ve alan olmak üzere iki taraf vardır. Doğru cevap A’dır.