Tüketici Hukuku

Yanıt Açıklaması: Tüketiciye karşı sorumluluğun doğması için gereken koşullardan biri tüketicinin ayıbı bilmemesidir.

Yanıt Açıklaması: Federal Ticaret Komisyonu Kanunu’nu genişleten ve tüketicinin, aldatıcı reklamlara karşı korunması ve tüketicinim bilgilendirilmesi ile ilgili hükümler içeren “Wheeler-Lea Kanunu”, • 1965 yılında çıkarılan “Doğru Ambalajlama ve Etiketleme Kanunu”, • 1966 yılında çıkarılan “Motorlu Araçlar Güvenlik Kanunu”, • 1966 yılında çıkarılan “Çocuk Güvenliği Kanunu” ile “Sigara Etiketleme Kanunu”, • 1968 yılında çıkarılan “Tüketici Kredileri Koruma Kanunu”,

Yanıt Açıklaması: Arsalar ya da dükkânlar TKHK anlamında mal kavramına girmez.

Yanıt Açıklaması: E şıkkı doğrudur. Reklamlarda, tanıklığına başvurulan kişi, kurum veya kuruluşun tecrübesine, bilgisine veya araştırma sonuçlarına dayanmayan ve gerçek olmayan hiçbir tanıklık ya da onay ifadesine yer verilemez veya atıfta bulunulamaz. Reklamlarda, geçerliliğini yitiren veya başka nedenlerle uygulanamaz duruma gelen tanıklık ya da onay ifadeleri kullanılamaz. Reklamlarda; doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşlarının bir mal veya hizmete yönelik sağlık beyanında bulunduğuna ilişkin ya da bu izlenimi uyandıran herhangi bir görüntü, beyan veya atfa yer verilemez. (Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği m.16)

Yanıt Açıklaması: Tüketici kapsamına gerçek ya da tüzel kişiler girebilir.

Yanıt Açıklaması: Tüketici kredisi, serbest (nakdi) tüketici kredisi ve bağlı tüketici kredisi olmak üzere iki gruba ayrılarak incelenebilir.

Yanıt Açıklaması: Haksız Ticari Uygulama

Yanıt Açıklaması: A şıkkı doğrudur. Objektif ayıp, aynı özellikteki tüm mal ve hizmetlerin objektif olarak sahip olması gereken lüzumlu niteliklerdeki eksiklikler şeklinde ortaya çıkabilir. Örneğin her otomobilin emniyet kemerlerinin olması, normal bir gömleğin düğmelerinin olması ya da her bir sabunun belli oranda temizleme gücünün olması gereklidir. Satıcının, bu çeşit ayıpların bulunmadığını belirtmesi ya da vaat etmesi gerekmez. Bunlar, malın veya hizmetin standartlarında tespit edilen ve doğal olarak malda ve hizmette bulunması gereken, bulunmadığı zaman tüketicinin ondan beklediği yararları azaltan ya da ortadan kaldıran ayıplardır.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Deklarasyonunda, Avrupa Birliği’nin ortaya koyduğu bu beş hak geliştirilmiştir. Böylece sekiz temel tüketici hakkı ortaya konulmuştur: • Temel İhtiyaçları Karşılama Hakkı • Sağlık ve Güvenliğin Korunması Hakkı • Ekonomik Çıkarların Korunması (Tercihte Bulunma) Hakkı • Bilgi Edinme (Bilgilendirilme) Hakkı • Eğitilme Hakkı • Tazmin (Zararların Giderilmesi) Hakkı • Örgütlenme ve Temsil Edilme (Sesini Duyurma) Hakkı • Sağlıklı bir Çevrede Yaşama Hakkı

Yanıt Açıklaması: İhbar

Yanıt Açıklaması: Tüketici işlemleri açısından ayıptan söz edebilmek için, malın veya hizmetin değerini veya ondan beklenilen faydayı en azından azaltması aranır. Değer ve yararlanma olanağına hiç etki etmeyen hususlar ayıp olarak kabul edilmeyecektir. Tüketici hukukunda ayıbın neden olduğu değer kaybının ya da fayda azalmasının “önemli ölçüde” olması gerekmemekte iken, Borçlar Hukuku açısından, lüzumlu niteliklerdeki eksiklik nedeniyle ayıptan (objektif ayıp) söz edebilmek için maldaki değer ya da beklenen fayda eksikliğinin “önemli ölçüde” olması koşulu aranmaktadır (TBK. m. 219).

Yanıt Açıklaması: Kavram olarak tüketicinin korunması, ilk defa 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: 19. Yüzyıl

Yanıt Açıklaması: Tüketici hukukunun temel amacı satıcıların değil tüketicilerin korunmasıdır. Verilen diğer bilgiler doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Kişilerin üzerinde bireysel hakimiyet kurabildiği her türlü nesne "mal"dır.

Yanıt Açıklaması: TKHK m.31/3’e göre, kart çıkaran kuruluşlar, tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmak zorundadır. Yapılan bu düzenleme ile kart çıkaran kuruluşlar tarafından, tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunulması zorunlu hale getirilmiştir. Günümüzde kredi kartları tüketicilerin kullandıkları önemli bir ödeme aracı olmuştur. Piyasada çeşitli özelliklere sahip, tüketicilere değişik imkanlar sağlayan kredi kartları bulunmaktadır. Bu tür kredi kartı kullananlardan yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret alınmaktadır. 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 13.maddesinin ikinci fıkrası ve 24.maddesinin dördüncü fıkrası bankaların kredi kartlarından yıllık üyelik ücretleri almalarına imkan tanımakla birlikte, uygulamada bankaların düzenledikleri sözleşmelerde yıllık üyelik ücreti tutarını açıkça belirtmedikleri veya ilgili bölümü boş bıraktıkları görülmektedir. Bu durum, tüketici mağduriyetlerine sebep olmaktadır. Nitekim tüketici hakem heyetlerine ve tüketici mahkemelerine binlerce tüketicinin başvurduğu bilinmektedir. Bankaların bu uygulamasına yapılan itirazlar neticesinde, konuya ilişkin Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 2/5/2008 tarihli ve E.:2008/4345, K.:2008/6088 sayılı kararında üyelik ücretine ilişkin sözleşme şartı, haksız şart olarak değerlendirilmiş ve tüketiciden yıllık üyelik ücreti alınamayacağına hükmedilmiştir. Bu kararda, sözleşmenin on iki punto koyu siyah harflerle düzenlenmemesi, bu sözleşme şartının tüketici aleyhine olması, anılan sözleşme şartının tüketiciyi kart kullanım ücreti adı altında bir külfete sokması, belirtilen sözleşme şartının tüketici ile ayrıca müzakere edilerek kararlaştırıldığının ispat edilememesi ve sözleşmenin davacı banka tarafından standart olarak hazırlanıp boş olan kısımların rakam, isim ve adresler yazılarak doldurulması haksız şartın gerekçesi olarak açıklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 3 (k) maddesine göre, tüketici, “ticari ve mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi” ifade eder. Bu tanıma göre tüketiciden söz edebilmek için şu unsurların varlığı gerekir: • Ticari veya Mesleki Amaçlarla Hareket Edilmemesi; her alıcı tüketici sayılmaz. Bir kimse, kişisel gereksinimleri dışında, belirli bir meslek icrası, belirli bir üretimde kullanma, yeniden satış, ticari olarak kullanma vs. gibi amaçlarla hareket ediyorsa bu kişi tüketici olarak kabul edilmeyecektir. Malın aşınması, biçim değiştirmesi, tükenmesi, azalması, değerini yitirmesi sonucunu doğurabilecek bir şekilde hareket edilmesi halinde özel amaçla hareketten söz edilir. Karma amaçla yapılan bir harekette söz konusu olmamalıdır. Bir mal veya hizmetin karma amaçla satın alınması, özellikle bir işletme ya da ticarethane işleten ya da meslek icra eden kişinin hem işletmesini, hem de aynı zamanda kişisel kullanımını ilgilendiren bir amaçla hareket etmesi anlamına gelir. • Gerçek veya Tüzel Kişi Olması; Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre, ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişi tüketici olabilecektir. (TKHK.m.3(k)). Ancak tüzel kişinin, ticari faaliyette bulunmayan tüzel kişiler olarak algılanması gerekir. Tacir niteliğindeki tüzel kişileri ilgilendiren bütün işlem, eylem ve işler ticari işlerdendir (TTK. m.3) ve bunlara ticari kurallar uygulanır. Bu tüzel kişilerin özel amaçlarla hareket etmeleri mümkün olamayacağından “tüketici” olarak kabul edilmemeleri gerekir. Yargıtay da Eski Tüketici Kanunu zamanındaki son kararlarında tüzel kişi tacirlerin tüketici olamayacağına karar vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Ayıp, aynı özellikteki tüm mal ve hizmetlerin objektif olarak sahip olması gereken lüzumlu niteliklerdeki eksiklikler şeklinde ortaya çıkmışsa objektif ayıptan söz edilir. Pantolonun fermuarının olmaması objektif nitelikte bir ayıptır.

Yanıt Açıklaması: Nama yazılı kıymetli evrak

Yanıt Açıklaması: Kanun kapsamında bir sözleşme hükmünün haksız şart olarak nitelendirilebilmesi için bu şartların müzakere edilmeden tek taraflı olarak konulması, tarafların hak ve yükümlülüklerinde tüketici aleyhine bir dengesizliğin bulunması ve bu durumun dürüstlük kuralına aykırı olması aranmaktadır.