Tüketici Hukuku

Yanıt Açıklaması: Türk Ticaret Kanununun (TTK) 54. maddesinde haksız rekabet, rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır, şeklinde tanımlanmıştır. Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar, TTK m.55/1-a’da sayılmıştır. Bu haller haksız rekabet olarak kabul edilmektedir. Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlardan biri; "Başkalarını veya onların mallarını, iş ürünlerini, fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek"tir.

Yanıt Açıklaması: TKHK’da yer almayıp TBK’da düzenlenmiş bir konu alıcının def’i hakkıdır. Şöyle ki; TBK. m. 231/I hükmüne göre “alıcının satılanın kendisine devrinden başlayarak iki yıl içinde bildirdiği ayıptan doğan def’i hakkı, bu sürenin geçmiş olmasıyla ortadan kalkmaz”. Bu konuda TKHK’da bir düzenleme bulunmaması nedeniyle, TBK 231 hükmü tüketici işlemlerinde de uygulanacaktır. Yani tüketici, zamanaşımı süresi içerisinde ayıbı bildirmiş olması koşuluyla, kendi aleyhine açılan davada, iki yıllık süre geçmiş olsa dahi mal veya hizmetin ayıplı olduğunu ileri sürülebilecektir.

Yanıt Açıklaması: E şıkkı doğrudur. Ayıplı Hizmet, sağlayıcı tarafından bildirilen reklam ve ilanlarında veya standardında veya teknik kuralında tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da yararlanma amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetlerdir.

Yanıt Açıklaması: E şıkkı doğrudur. Kredi verenin, tüketici ile kurulan kredi sözleşmesiyle veya ayrı bir kredi sözleşmesiyle sözleşmeden doğan haklarını üçüncü bir kişiye devrettiği hallerde tüketici, kredi verene karşı sahip olduğu sözleşmeden doğan haklarını üçüncü kişiye karşı da ileri sürebilir. Kredi verenin devralan kişiyle birlikte sorumluluğunun devam ettiği durumlar hariç olmak üzere, kredi verenin sözleşmeden doğan haklarını devrettiği hususunda tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bildirimde bulunması zorunludur (Yönetmelik m.27).

Yanıt Açıklaması: 6502 sayılı yeni TKHK’da reklamlarla ilgili bir diğer husus, 63’üncü maddede hüküm bulan Reklam Kurulu’dur. Bu maddenin birinci fıkrasına göre; ticari reklamlarda uyulması gereken ilkeleri belirleme ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi korumaya yönelik düzenlemeleri yapma, bu hususlar çerçevesinde inceleme ve gerektiğinde denetim yapma, inceleme ve denetim sonucuna göre durdurma veya aynı yöntemle düzeltme veya idari para cezası veya gerekli görülen hâllerde de üç aya kadar tedbiren durdurma cezası verme hususlarında görevli bir Reklam Kurulu  oluşturulur. Kurul tedbiren durdurma kararı verme yetkisini Reklam Kurulu Başkanına devredebilir. Kurulun kararları Bakanlıkça uygulanır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de ilk Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 1995 yılında kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Satıcının vitrinde, rafta, elektronik ortamda veya açıkça görülebilir herhangi bir yerde teşhir edilen malın, satılık olmadığı belirtilen bir ibareye yer verilmedikçe satışından kaçınması mümkün değildir. Aynı şekilde hizmet sağlayıcı da hizmet sağlamaktan haklı bir sebep olmaksızın kaçınamayacaktır (TKHK m. 6/2) Türk hukukunda kural olarak sözleşme serbestliği geçerlidir. Kişiler bu kapsamda sözleşme yapıpyapmamakta özgürdürler. Oysa Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun açıkça sözleşme yapma zorunluluğu getirmektedir. Belirli koşulların varlığı halinde satıcı veya sağlayıcı tüketicinin talebi halinde, sözleşme yapmaktan kaçınamayacaktır. Kanunda bu zorunluluğa uyulmaması halinde ayrıca cezai yaptırım öngörülmüştür (TKHK m. 77).

Yanıt Açıklaması: üç ay

Yanıt Açıklaması: Bir tüketici işleminden söz edebilmek için ticari ve mesleki amaçlarla hareket edilmemesi ve taraflardan birinin tüketici niteliğinde olması gerekir. Dernek üyelerine ikram için kurabiye satın alınmasında bu şartlar sağlanmıştı

Yanıt Açıklaması: Limit aşımına izin verilen bir mevduat hesabı açılmasına ilişkin sözleşmenin tüketiciyle kurulması durumunda, bu sözleşmede akdi faiz oranı, bu oranın uygulanmasına ilişkin şartlar hakkında bilgiler de yer alır. Kredi verenin, her halükarda bu bilgileri yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile aylık dönemler halinde tüketiciye vermesi zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Sigorta tüketici kredisi sözleşmesinin unsurlarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri’nde

Yanıt Açıklaması: C şıkkı doğrudur. Bakanlıkça verilen sürenin bitimine kadar, sözleşmeyi düzenleyen tarafından haksız şartların sözleşme metninden çıkarılmaması halinde, aykırılığın tespit edildiği her bir sözleşme için Kanunun 77’nci maddesi uyarınca idari para cezası uygulanır.

Yanıt Açıklaması: Tüketiciyi korumaya yönelik ilk kanun 1872 yılında çıkarılmıştır. Bu kanun esasen posta güvenliğinin sağlanması amacıyla çıkarılmış ve tüketiciyi koruyucu düzenlemelere yer verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlar ve asgari iki yıldır. Ancak, özelliği nedeniyle bazı malların garanti şartları, Bakanlıkça başka bir ölçü birimi ile belirlenebilir. Dolayısıyla mutlak bir asgari 2 yıllık süre söz konusu olmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: D şıkkı doğrudur.  Dolaylı olarak tüketicileri koruyucu bir takım yasalar çıkarılmıştı. Bunların en önemlilerini şu şekilde sıralayabiliriz: • 1928 tarihli “İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu • 1930 tarihli “Umumi Hıfzı Sıhha Kanunu • 1930 tarihli “Ticarette Tağşişin Men’i Kanunu”, 1931 tarihli “Ölçü ve Ayarlar Kanunu • 1936 tarihli “Endüstriyel Mamulatın Maliyet ve Satış Fiyatlarının Kontrolü ve Tespiti Hakkında Kanun • 1938 Tarihli “Pazarlıksız Satış Mecburiyetine Dair Kanun • 1960 tarihli “Türk Standartları Enstitüsü’nün Kuruluşuna Dair Kanun

Yanıt Açıklaması: Bir mal veya hizmet ile ilgileneceği düşünülen kitlelere o malın veya hizmetin tanıtımının yapılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Tüketici hakkı kavramı daha önce de ifade ettiğimiz gibi, ilk kez ABD’de başkan Kennedy tarafından kullanılmış ve dört temel tüketici hakkından söz edilmiştir: • Tüketicinin bilgi edinmesi • Tüketicinin sesini duyurması • Tüketicinin tazmin edilmesi • Tüketicinin örgütlenmesi Avrupa Birliği’nde ise, 1975’te Avrupa tüketici hakları beyannamesi niteliğinde bir belge sayılan 1. Tüketici Programında da beş temel tüketici hakkından söz edilmiştir: • Tüketicinin sağlığının ve güvenliğinin korunması hakkı • Tüketicinin ekonomik çıkarlarının korunması hakkı • Tüketicinin tazmin (zararların giderilmesi) hakkı • Tüketicinin bilgilendirme ve eğitim hakkı • Tüketicinin temsil edilme hakkı

Yanıt Açıklaması: 6502 sayılı TKHK, eski Kanuna göre daha geniş bir şekilde yargısal denetimin yanında idari denetime de imkân tanımıştır. TKHK m.5/8’de “Bakanlık, genel olarak kullanılmak üzere hazırlanmış sözleşmelerde yer alan haksız şartların, sözleşme metinlerinden çıkarılması veya kullanılmasının önlenmesi için gerekli tedbirleri alır.” denilmek suretiyle Ticaret Bakanlığına idari denetim yapma yetkisi verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Birliği’nde tüketiciler için en önemli gündem maddelerinden biri de gıda güvenliğidir. Bu konuda 2000 yılında Beyaz Kitap yayınlanmıştır. Birliğin tüketici politikası açısından diğer bir önemli konusu da genetik olarak değiştirilmiş ürünlerin pazarda dolaşımıdır. Yasal düzenlemelerle; genetik olarak değiştirilmiş gıdaların ve hayvan yemlerinin izlenmesi ve onaylanması, mevcut ürünlerin bildirilmesi, izin için başvurulması, ürünlerin etiketlenmesi gibi konulara ilişkin yöntem ve kurallar belirlenmektedir.