Temel Ceza Muhakemesi Hukuku Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Soruşturma evresi sonunda, toplanan deliller suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa ve kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir neden yoksa Cumhuriyet savcısı kamu davası açmak üzere bir iddianame düzenler ve mahkemeye verir. Ancak kamu davası, Cumhuriyet savcısının iddianameyi vermesiyle değil; iddianamenin mahkeme tarafından kabul edilmesiyle birlikte açılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sanık on sekiz yaşını doldurmamış ise duruşma kapalı yapılır ve bunlarla ilgili hüküm de kapalı duruşmada açıklanır. Kanun bu durumdan zorunlu kapalılık olarak söz etmektedir. Ceza mevzuatında, henüz on sekiz yaşını doldurmamış kişiler çocuk sayılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Muhakeme konusu olay hakkında beş duyusu aracılığıyla öğrendiklerini aktaran üçüncü kişiye tanık, bunun yaptığı açıklamalara tanık beyanı denir

Yanıt Açıklaması: Devlet sırrı niteliğindeki belgelerin mahkemece incelenmesi, her suç bakımından değil, ancak hapis cezasının altı sınırı beş yıl veya daha fazla olan suçlar bakımından kabul edilmiştir (m. 125/3). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Olay yeri inceleme, “meydana gelen bir olayın aydınlatılması amacıyla, olay yerinde delil niteliği taşıyabilecek her türlü iz, eser ve emarenin bilimsel ve teknik yöntemler kullanılarak araştırılması, elde edilen bilgilerin tespiti, kayıt altına alınması ve dokümantasyonu, toplanması, muhafazası ve ilgili yerlere gönderilmesi işlemleri” şeklinde tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Şekli anlamda doğrudan doğruyalık, hüküm verecek makamın araya başka bir vasıta koymaksızın, bizzat kendisinin kanaate ulaşmasını ifade eder

Yanıt Açıklaması: Yazılılık, soruşturma evresinde yapılan sözlü veya hareketli tüm işlemlerin tutanağa geçirilmesini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresini sevk ve idare edendir; deyim yerindeyse soruşturma evresinin beynidir. Fakat soruşturma evresinde tüm işlemlerin Cumhuriyet savcısı tarafından tek başına yapılması mümkün değildir. O¨rneğin olay yeri inceleme kapsamında gerçekleştirilen delil toplama işlemi uzmanlık gerektirir. İşte adli kolluk, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısının yardımcısıdır.

Yanıt Açıklaması: İletişimin denetlenmesi süreyle sınırlandırılmıştır. Buna göre, iletişimin denetlenmesi iki aylık bir süre ile verilebilir. Bu süre bir ay daha uzatılabilir. Ancak, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda, yukarıdaki sürelere ek olarak, sürenin her defasında bir aydan fazla olmamak ve toplam üç ayı geçmemek üzere birden fazla uzatılması mümkündür.Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kovuşturmaya yer olmadığı kararı (takipsizlik) hüküm çeşidi değildir. Cumhuriyet Savcısı tarafından takdir edilir.

Yanıt Açıklaması: İlk halde şüpheli, sanık durumuna geçer ve hakkında bir muhakeme yapılır.

Yanıt Açıklaması: İddia makamı, sanığın suçluluğu hususunda yargılama makamının şüphesini psikolojik olarak güçlendirmeye çalışırken (tez); savunma makamı bunu engellemeye çabalayacaktır (antitez). Yargılama makamı ise, bu farklı ve çelişik düşünceleri bir tek düşüncede birleştirecektir (sentez). Böylece maddi gerçek, farklı ceza muhakemesi sujelerinin uyuşmazlığı birlikte çözme işlemi olarak ortaya çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İddia makamı, sanığın suçluluğu hususunda yargılama makamının şüphesini psikolojik olarak güçlendirmeye çalışması tezdir.

Yanıt Açıklaması: Koruma tedbiri nedeniyle tazminat isteminde, ilgili kişi hakkındaki kararın kesinleşmesi ile kararın tebellüğünden itibaren 3 ay içinde dava açılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Bazı suçların soruşturulması veya kovuşturulması, önödemenin yerine getirilmesi halinde devam etmemektedir (TCK m. 75). Böylece, bu suçlarda önödemenin yerine getirilmesi bir soruşturma ve kovuşturma şartı olmaktadır. Önödeme kapsamına giren bir suçun soruşturulması sırasında önödemenin yerine getirilmesi halinde şüpheli hakkında kamu davası açılmak üzere iddianame düzenlenemeyecektir. Soruşturulan fiil bu kapsamda olmasına rağmen Cumhuriyet savcısı tarafından önödeme usulü uygulanmaksızın iddianame düzenlenmesi halinde, bu husus iddianamenin iadesi sebebidir (m. 174/2-c). Yargılama aşamasında da önödeme söz konusu olabilmektedir (TCK m. 75). Örneğin, önödeme kapsamına giren bir suçla ilgili olarak, özel kanun hükümleri gereğince, Cumhuriyet savcısı tarafından bir iddianame ile kamu davası açılmaksızın, işin doğrudan mahkemeye intikal etmesi halinde önödeme uygulanabilecektir. Keza, fiilin önödeme kapsamında olduğu Cumhuriyet savcısı ve iddianameyi inceleyen mahkeme tarafından fark edilmediği için önödeme işlemi yapılmaksızın kamu davası açılmış olması halinde de önödeme uygulanabilecektir. Nihayet, yargılama aşamasında vasıf değişikliği nedeniyle fiilin önödeme kapsamına giren bir suça dönüşmesi halinde de önödeme usulü uygulanarak sonuca ulaşılmaya çalışılacaktır. Önödemenin soruşturma evresinde yerine getirilmesi halinde kovuşturmaya yer olmadığı kararı (m. 172/1), yargılama aşamasında önödemenin yerine getirilmesi halinde ise düşme kararı (m. 223/8) verilecektir. Cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İtiraz, kural olarak hakim ve kanunun gösterdiği hallerde mahkeme kararlarının bir başka merci tarafından yeniden incelenmesini sağlayan kanun yoludur. İtiraz kanun yolunda, hem hukuki mesele hem de maddi mesele incelenir.

Yanıt Açıklaması: Yüklenen suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olmaması durumunda beraat kararı verilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu’nun 9. maddesine göre polis, tehlikenin veya suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla usulüne göre verilmiş sulh ceza hakiminin kararı veya bu sebeplere bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hallerde mülki amirin vereceği yazılı emirle; kişilerin üstlerini, araçlarını, özel kağıtlarını ve eşyasını arar; alınması gereken tedbirleri alır, suç delillerini koruma altına alarak CMK hükümlerine göre gerekli işlemleri yapar. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet Savcısı.

Yanıt Açıklaması: Tanıklığın kamusal-toplumsal bir görev olması dolayısıyla tanığın çeşitli yükümlülüklerinden söz edilebilir. Tanığın başlıca yükümlülükleri olarak; • Çağrıldığı zaman hazır bulunma yükümlülüğü • Yemin etme yükümlülüğü • Beyanda bulunma yükümlülüğü • Bazı tanıklar açısından tanıklıktan çekinme yükümlülüğünden- söz edilebilir.Tanık beyanı ile maddi gerçekliğe ulaşmak hedeflenir. Dolayısıyla, tanığın maddi olguyu anlatması beklenir. Dolayısıyla şüpheli lehine beyanda bulunma şeklinde bir yükümlülüğü yoktur.