Suç Önleme Modelleri

Yanıt Açıklaması: Provokasyonların azaltılması; bazı durumlarda sırf yeterince özenli bir ortam ve durum oluşturulmadığı için yaşanan küçük tartışma ve anlaşmazlıkların büyüyerek ciddi suçlara dönüşme ihtimalinin azaltılması olarak açıklanır. Bu nedenle, hizmet verilirken karsı tarafın gereksiz bir strese girmesi engellenmelidir. Günümüzde bankalarda ve tren garları gibi pek çok yerde uygulandığı türden sıramatiklerin kullanılması, özenli ve saygılı bir tavır gösterilmesi olası provokasyonları azaltıcıdır.

Yanıt Açıklaması: Alışkanlıklar sonucu suçlu olanlar: Ailenin terk etmesi, sosyal çevrenin etkisi, sefalet, kötü arkadaşlıklar gibi nedenlerle tesadüfî suçlu olarak suç işlemeye başlayan ancak daha sonra bunu alışkanlık haline getiren suçlulardır. Aynı zamanda, hapishanelerin kötü işleyişi nedeniyle orada kötü alışkanlıklar edinen ve hapishaneden çıkışta topluma adapte olamayan suçlular da bu gruba dahil olurlar.

Yanıt Açıklaması: Fail hedeflediği sonuca ulaşmak için istekli ve tehdit edebilir veya güç kullanabilir olmalı ve güç ve tehdit kullanımını bir avantaj olarak görmelidir.

Yanıt Açıklaması: Suça maruz kalma, bir kişinin suça karşı savunmasızlığına işaret etmektedir. Bir mesken ya da bir binanın, soyguna maruz kalması riski, müstakil olması, birden fazla girişinin olması ve köşede bir yerde olması gibi faktörlerle artmadır.

Yanıt Açıklaması: Beccaria’ya göre, yasaları ihlal edenlerin cezalandırılması, doğanın bir kanunu olarak zorunludur. Eğer insanların düzenli bir topluluk halinde yaşamaları isteniyorsa, cezalandırma hakkının varlığını kabul etmek gerekir.

Yanıt Açıklaması: Savunmasızlık Teorisi; fiziksel ve sosyal açıdan kendisini savunmasız hisseden bireylerin daha yüksek suç korkusu hissettiğini; Mağduriyet Teorisi, direkt ya da dolaylı suç mağduriyeti yaşayan bireylerin güvenlik kaygılarının yüksek olacağını; Düzensizlik Teorisi, loş aydınlatma, metruk evler gibi çevresel faktörlerin ve sarhoşların çetelerin varlığı gibi sosyal özelliklerin suç korkusunu artıracağını; Toplumsal Kaygı Teorisi ise, hızlı nüfus hareketliliği, yoksulluk, gibi etkenlerin yasadığımız yerlerde gözle görünür hale gelmesinin kaygıyı arttırdığını iddia etmektedir

Yanıt Açıklaması: Geleneksel suç önleme, hali hazırda var olan ve var olma ihtimali barındıran suçlularla mücadeleyi esas alır. Bu amaçla, resmi ya da gayri-resmi sosyal kontrol mekanizmalarını devreye sokar.

Yanıt Açıklaması: 16 Mayıs 2005 tarihli, 1 Haziran 2007’de yürürlüğe giren Avrupa Konseyi Terörizmin Önlenmesi Sözleşmesi, Avrupa Konseyi çerçevesinde terörle mücadele edilebilmesi için önemli bir uluslararası belge olarak ortaya çıkmıştır. Sözleşme, Türkiye bakımından 1 Temmuz 2012 tarihinden beri yürürlüktedir. Sözleşme; • Terör suçları ve tanımı, •Sözleşmede sayılan terör suçlarına iştirak eden tüzel kişilerin sorumlulukları, • Terör mağdurlarının korunması ve yardımda bulunulması, • Terör suçlarında soruşturma ve ülkelerin yargı yetkisi, •Terör suçlarında geri verme ve siyasi suç istisnası hükmünün hariç tutulması, • Sözleşmenin yürürlüğe giriş tarihi, •Sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm usulü, konularında düzenlemeler öngörmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı bireyler gençlere oranla daha çok suçtan korkarlar.

Yanıt Açıklaması: Polis istatistikleri bazı sınırlılıklar taşımaktadır. Bu sınırlılıklar; -Polis istatistikleri önem derecesine bakılmaksızın tüm suçları genel başlıklar altında rakamlaştırılmaktadır. Teşebbüs ya da iştirakleri ayrı başlık altında detaylı tutmamaktadır. -Polis istatistikleri, polis bölgelerindeki görünen suçluluğu ölçmektedir. Bu da temelde il ve ilçeler gibi kent merkezleri anlamına gelmektedir. Ayrıca birkaç farklı bölgede işlenen bağlantılı suçları da içermemektedir. -Polis istatistikleri, aslında suçun ve suçluluğun varlığı ya da yokluğunu net göstermez; çünkü polis istatistikleri ihbar ve şikâyetlere ilişkin tüm bilgileri kayıt altına almaktadır. Hâlbuki bir suçla bağlantılı olduğu düşünülerek yakalanan kişi, hukuken Cumhuriyet Başsavcısı iddianame kabul edildiğinde sanık olarak adlandırılır. Polis konuyla ilgilenirken ancak şüphelidir. -Polis istatistikleri, polisin organizasyonundan, halka yakınlığından, halkın sosyokültürel özelliklerinden ve suçun kendisinin niteliklerinden etkilenmektedir. Polis belirli konulara daha fazla eğilirse, kamuoyunun bu konuya duyarlılığı artmakta ve istatistiklerde kabarmaktadır. Ya da medyanın bir konu üzerine dikkati yoğunlaştığında bu olayların polise aktarılması da artmaktadır. -Polis istatistikleri, Gümrük Muhafaza Müdürlükleri, Gelir Müdürlükleri, Sosyal Sigorta Kurumu vb. diğer kurumların belirledikleri suçları kısmen içermektedir. Bu da tüm kaydedilmiş suç verisi bilgisinin polis istatistiklerinde bulunmasını zorlaştırmaktadır. E seçeneğinde belirtilen polis istatistiklerinin ihbar ve şikayetlere ilişkin sadece suç teşkil eden bilgileri kayıt altına alması ise bir sınırlılık değildir. Aksine şüphelendiği herkesi kayıt altına alması bir sınırlılık olarak ele alınabilirdi.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme: Uluslararası dünya ekonomisinde temelde finans ve üretim sektörlerinde, farklı seviyelerde niteliksel ve niceliksel uluslararası bütünleşmeyi ve ekonomik anlamda sınırların ortadan kalkmasını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Suçun Ölçülmesi, belirli zaman ve meka^nda işlenen suçların bütününü tespit etmek, nicel ve nitel olarak takip etmek, gözlemlemek ve gerektiğinde rapor etmek süreci, ‘suçların izlenmesi’ olarak adlandırılmaktadır. Bu amaçla bir takım istatistiksel tekniklerle yapılan tespit ve analiz çalışmalarına ise ‘suçluluğu ölçmek’ denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Durumsal suç önleme, özünde suça neden olan durumların yaratılmaması ya da ortadan kaldırılması meselesidir. Asıl olarak; mağdur, durum/fırsat ve suçu işlemeye motive olmuş bireyin bir araya gelmemesini hedefler

Yanıt Açıklaması: Suç oranı işlenen suç miktarının şehrin nüfusuna oranından elde edilen rakamdır. 2010 Yılı için en yüksek suç oranına sahip il Kırıkkale’dir. Aynı verilere göre Bursa 4. Çanakkale 7. İstanbul 55. Ankara ise 20.sıradadır.

Yanıt Açıklaması: Literatürde suç korkusunun nedenleri üzerinde Savunmasızlık Teorisi, Mağduriyet Teorisi, Düzensizlik Teorisi ve Toplumsal Kaygı Teorisi olarak sınıflandırılabilecek farklı teoriler öne söz konusudur. Savunmasızlık Teorisi, fiziksel ve sosyal açıdan kendisini savunmasız hisseden bireylerin daha yüksek suç korkusu hissettiğini; Mağduriyet Teorisi, direkt ya da dolaylı suç mağduriyeti yaşayan bireylerin güvenlik kaygılarının yüksek olacağını; Düzensizlik Teorisi, loş aydınlatma, metruk evler gibi çevresel faktörlerin ve sarhoşların çetelerin varlığı gibi sosyal özelliklerin suç korkusunu artıracağını; Toplumsal Kaygı Teorisi ise, hızlı nüfus hareketliliği, yoksulluk, gibi etkenlerin yaşadığımız yerlerde gözle görünür hale gelmesinin kaygıyı arttırdığını iddia etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Rasyonel tercih teorisi, suç işleyen saldırganın bu eyleminin getiri ve götürülerini bilinçli bir şekilde hesap ettiğini ve elde edeceği yarar göze aldığı riskin üzerindeyse harekete geçtiğini ileri sürer. İnsan, davranışlarının sonuçlarını hesap edebilen ve buna göre davranışlar sergileyen bir varlıktır. Bu teori esasen ekonomi biliminin içinden doğmuş ve daha sonra Cornish ve Clarke (1987) tarafından durumsal suç önleme alanına uyarlanmıştır. Bu teori, suçluların her zaman zannedildiği gibi irrasyonel davranışlar sergileyen, toplum-dışı ve sapkın kimseler olmayabileceğini, çoğunlukla kendi rasyonaliteleri içerisinde fayda-maliyet analizi yaptıkları görüşünü benimser.

Yanıt Açıklaması: Mağduriyet araştırmaları, mağdur olanlar ve olmayanların mağduriyet sıklığı, uğradıkları fiziksel zararlar ve maddi kayıplar ile güvenlik algısı ve suç korkusu gibi konular hakkında bilgi sağlarlarken, mağduriyet risklerine, mağdurların suçla mücadele tecrübeler ine ve polisi haberdar etme davranışlarına ışık tutmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kent güvenliği yönetim sisteminin amaçları: Güvenlik hizmetlerinin verimliliğini arttırmak, algılanması zor güvenlik tehditlerini algılamak, adli soruşturmada ihtiyaç duyulabilecek kanuni delilleri üretmek, kişilik hak ve hürriyetlerine dokunulmadan genel asayiş ve huzuru temin edebilmek, elektronik olarak trafiği denetlemek ve düzenlemek olarak belirlenmiştir. Herkesi takip etmek, hak ve hürriyetlere kısıtlama getirmek, sürekli izlenme hissi vermek, kent hakkında veri elde etmek gibi amaçları yoktur. Kentin huzur ve asayişini sağlamak için önemli önleyici tedbirlerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Toplumda güvensizlik duygusunun artmasına ve genel anlamda medyada yer alan olumsuz haberlere bağlı olarak kişilerin suçluluğu gerçekte olduğu düzeyden daha farklı algılamalarını, işlenen suçların toplumda yaratmış olduğu güvensizlik duygusunu ve kişilerin bir suçun mağduru olmaktan duyduğu korkuya suç korkusu denir.

Yanıt Açıklaması: Görünen suçluluk, soruşturmaya yetkili adli ve polis birimlerinin (kamu otoritesinin) bilgi sahibi olduğu suç olaylarıdır.