Suç Önleme Modelleri

Yanıt Açıklaması: Önleme araması, suç işlenmesinin veya toplumsal bir tehlikenin önlenmesi amacıyla kişilerin üzerlerinde, eşyalarında ve mekânlarda gerçekleştirilen araştırmaları ifade etmektedir (Centel ve Zafer, 2011: 384).

Yanıt Açıklaması: 1. Evre: Ahlaksal davranış somut kurallar üzerine yapılanır; ahlaksal standartların içselleşitirilmesi söz konusu değildir; kurallara uyan davranıştır. 2. Evre: Her birey en fazla kazancı kendisine ister; başkalarını düşünme yalnızca kişi için ödüllendirici olacaksa söz konusudur. Ahlaka uygun davranış çıkara uygun davranıştır. 3. Evre: Kişi yetkeye (otoriteye) itaat eder ve isteklerine uyar; toplumsal olarak kabul edilebilir standartlar önemlidir. Ahlaklı davranış yetkeye uyan davranıştır. 4. Evre: Yetkeye saygı önemlidir, örneğin toplumsal ve dinsel yetkeler gibi; yasa ve düzene saygı vardır; yetkeye itaat edilir. 5. Evre: Toplumda çoğunluğun görüşü önemlidir. Ahlaksal davranış çoğunluğa uyan davranıştır. 6. Evre: İnsanlar, her zaman toplum tarafından konulmayabilen evrensel ahlak ilkeleri temelinde eylemlerinin sorumluluğunu yüklenirler; bireyin kendi seçimi olan ahlaksal ilkeler eşitliğe ve herkes için saygıya dayanır.

Yanıt Açıklaması: Soykırım, insanlığa karşı suçlar, saldırganlık ve savaş suçlarını yargılamak üzere 17 Temmuz 1998’de kabul edilen Roma Statüsü ile kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ile insanlık tarihindeki geçmiş karanlık sayfaların tekrarlanmaması, tekrarlandığı takdirde sorumluların cezalandırılabilmesi amaçlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Demokratik toplumlarda kolluğun temel görevleri: Yasaları yürütmek ve desteklemek, suçları araştırmak ve suçluları yakalamak, suçları önlemek, toplumun huzur ve güvenliğini sağlamaktır. Suçluları yargılamak kolluk görevlilerinin görevleri arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: İlk olarak, krimonoloji tarihinde insan psikolojisi ile suç davranışı arasında açık ilişki kuran Garofolo ile başlayalım.

Yanıt Açıklaması: Savaş suçlarının tanımı için Statü’de uzun bir liste oluşturulmuştur. Listede yer alan suçlar dört başlık altında toplanmıştır. Bunlar: • 12 Ağustos 1949 tarihli Cenevre Sözleşmesinin çok ciddi ihlâlleri; • Uluslararası hukukun yerleşmiş çerçevesi içinde, Uluslararası silahlı çatışmalardaki uygulanabilir kuralların ciddi bir şekilde ihlâli; • Uluslararası nitelikte olmayan silahlı çatışma durumunda, 12 Ağustos 1949 tarihli 4 Cenevre Sözleşmesinin ortak 3. maddesinin ciddi ihlâlleri, yani, silahlarını bırakmış silahlı kuvvetler üyeleri de dahil, çatışmalarda aktif olarak yer almayan ve hastalık, yaralanma, tutsaklık veya diğer nedenlerle savaş dışı kalmış kimselere karşı işlenen eylemler; • Yerleşmiş Uluslararası hukuk çerçevesi içinde Uluslararası karakterde olmayan silahlı çatışmalarda uygulanabilir hukukun ve teamüllerin diğer ciddi ihlâlleri’dir

Yanıt Açıklaması: Saldırı fiili; bir Devlet tarafından, bir başka Devletin egemenliğine, toprak bütünlüğüne veya bağımsızlığına karşı veya Birleşmiş Milletler Şartı’na aykırı başka şekillerde silahlı kuvvet kullanılması’dır

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen tanım öjeni kavramına aittir. Lombroso, öjeni biliminin gelişmesiyle, insan ırkının bir program çerçevesinde saflaştırılacağına ve böylece suçun ortaya çıkmasına neden olan bozuklukların ortadan kaldırılabileceğine inanıyordu.

Yanıt Açıklaması: Garofolo’ya göre vahsi suçlular, genelde şahsa karşı işlenen suçların failleridir ve bunlar muhitlerine göre karakterize olurlar. Bir topluluğun sadece küçük bir kısmının bu suçları işliyor olması, suçluların psikolojik ve antropolojik olarak normal olmadıklarının ispatıdır.

Yanıt Açıklaması: Bazen ceza normunun ihlali için öngörülen yaptırımlar, adli uygulamalarda sıklıkla göz ardı edilebilmektedir. İhlaller için öngörülen yaptırımların uygulanmasında ortaya çıkan bu tür aksaklıklar, onların etkinliğini önemli ölçüde azaltmaktadır. Nitekim göz önünde olan bazı ihlal örneklerinde, yetkili mercilerin ilgililere yaptırım uygulamak konusunda harekete geçmediklerini gören toplumdaki bazı kimseler, benzer ihlalleri gerçekleştirmek konusunda cesaretlenmektedirler. Bu konu cezai yaptırımın uygulanabilirliği ile açıklanabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kolluk amirinin kararı yirmi dört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur.

Yanıt Açıklaması: Modernizmin temel unsurlarından olan aydınlanmada modernleşmeye dair önemli adımlar atılmıştır. İlk dört seçenek bunlar içerisindedir. Bu süreçte cezalandırma ve cezanın belirlenmesi sürecine ilişkin ilk önemli gelişme cezalandırmanın gayri insanı bir toplumsal gösteri olmaktan çıkması şeklinde kendini göstermiştir. Daha önce büyük kalabalıklar önünde gerçekleştirilen infazlar yerini yavaş yavaş daha insani cezalandırma yöntemlerine bırakmıştır.

Yanıt Açıklaması: Roma Statüsü uyarınca mahkeme, dört suçtan dolayı kovuşturma yetkisine sahiptir. Bunlar: • Soykırım • İnsanlığa karşı suçlar • Savaş suçları • Saldırganlık suçu’dur.

Yanıt Açıklaması: Klasiklere göre bireyler, istedikleri şeyi elde etmek için yasal veya yasal olmayan araçları seçme konusunda özgür bir iradeye sahiptirler.

Yanıt Açıklaması: 25 Aralık 2003’te yürürlüğe giren İnsan Ticaretine İlişkin Protokol’e ise Kasım 2016 itibariyle 170 devlet taraf olmuştur. Türkiye Protokole de 25 Mart 2003’te taraf olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Devriye hizmetlerinin gerekliliği, son dönemde her ne kadar sorgulanıyor olsa da, gelişmiş devletlerde polisin en fazla istihdam edildiği alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Amerikan polisinin %65’i devriye ile görevlendirilmektedir. Bunu sırasıyla %64 ile Kanada, %56 ile İngiltere, %54 ile Avustralya ve %40 ile Japonya takip etmektedir Türkiye’de ise bu oran yaklaşık %30’dur.

Yanıt Açıklaması: Terörist Bombalamaların Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşme, 23 Mayıs 2001’de; Terörizmin Finansmanının Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşme, 10 Nisan 2002’de; Nükleer Terörizm Eylemlerinin Önlenmesi İle İlişkili Uluslararası Sözleşme ise Temmuz 2007’de yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kolluk faaliyetleri, kamu düzenini sağlayan, koruyan ya da bozulduğunda eski durumuna getiren idari etkinlikleri ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü’ne göre, 1991’den itibaren eski Yugoslavya topraklarında işlenen mahkemenin kovuşturacağı suçlar, dört gruptan oluşmaktadır. Bunlar, 1949 Cenevre Sözleşmeleri’nin ağır ihlâli; savaşta uyulması gerekli kuralların ihlâli; soykırım ve insanlığa karşı suçlardır.

Yanıt Açıklaması: İnsanlığa karşı suçlar aşağıdaki eylemlerin her hangi bir sivil nüfusa yönelmiş yaygın veya sistematik bir saldırının parçası olarak, böyle bir saldırı olduğunun bilinciyle işlenmesi anlamına gelir: • Adam öldürme • Toptan imha • Köleleştirme • Nüfusun sürgün edilmesi veya zorla taşınması • Uluslararası hukukun temel kurallarını ihlâl ederek, hapis veya başka bir şekilde ağır fiziksel özgürlükten yoksun bırakma • İşkence •Tecavüz, cinsel kölelik, zorla fuhuş yaptırma, zorla hamile bırakma, zorla kısırlaştırma veya benzer ağırlıkta başka bir şekildeki cinsel şiddet uygulama • Zulüm • Kişileri zorla kaybetme • Irk ayrımcılığı suçu • Kasıtlı olarak büyük acıya ya da bedende veya zihinsel veya fiziki sağlıkta önemli zarara neden olan benzer karakterde insanlık dışı eylemlerde bulunma