Kriminoloji

Yanıt Açıklaması: Buna göre insan vücudu tiplerini üç sınıfa ayırmıştır: 1. Endomorfik tipler: şişman, yumuşak ve yuvarlak; 2. Mezomorfik tipler: adaleli, atletik ve güçlü; 3. Ektomorfik tipler: uzun boylu, zayıf, beyni iyi gelişmiş

Yanıt Açıklaması: Garland İngiltere ve ABD’de suç siyaseti ve uygulamalarındaki değişimleri ve ortaya çıkan yeni olguları “kontrol kültürü” başlığı altında toplayarak günümüzdeki uygulamaların anlaşılmasına ve yorumlanmasına önemli katkılar sunmuştur. Garland, çalışmasında adı geçen iki ülke örneğinde ceza adaleti sisteminde meydana gelen değişimleri tespit etmiştir. Bunlardan biri de ıslah düşüncesinin önemli ölçüde zayıflamasıdır. Yirminci yüzyıl boyunca ıslah fikrinin cezalandırma ve ceza infaz rejimleri üzerinde önemli tesiri olmuştu. Buna mukabil 1970'li yıllardan itibaren ıslah düşüncesinin temelini teşkil eden herkesin ıslah edilebileceği düşüncesi geçerliliğini ve etkinliğini yitirmeye başlamıştır. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir teorisyen, teorisini şu aşamalardan geçerek inşa eder: 1. Hayatımızın ve dünyamızın karmaşık bir bölümünü ele alır; mesele veya meseleleri tespit eder; 2. Birçok gözlem veya birebir görüşmeler yoluyla bilgi toplar; 3. Ele aldığı faaliyeti anlamamıza yardımcı olan önemli sonuçlara ulaşır; 4. Bu şekilde, bir olgu veya vakanın ne zaman tekrar edebileceğini tahmin edebilmemize imkân tanır; 5. Eğer tekrarlanabilecek olan şey menfi bir şeyse onun nasıl önlenebileceği konusuna ışık tutar. (Case et al, 2017, s. 316)

Yanıt Açıklaması: Yeni klasik okul ya da yaklaşım çerçevesinde ortaya atılan teorilerden bazıları şunlardır: • Rasyonel tercih teorisi (rational choice theory) • Mutat faaliyet teorisi (routine activity theory) Bu teorilerin hepsinin temelinde failin suçu kasten işlediği ve buradaki kastının suçtan menfaat elde etme düşüncesi olduğudur. Buna göre suçlular, suç işleme kararlarını alırken mümkün olan en iyi kararı alırlar. İşlenecek suçun niteliğine göre karar alma süreçleri de değişmektedir. Bu yaklaşıma göre her suçun bir maksadı vardı ve anlamsız suç diye bir şey yoktur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Suçtan korunma öğretisi olan, suç profilaksisi; tıbbi ve sosyal yaklaşımlarla suçluluğa yol açan faktörleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için gerekli yöntemleri araştırır.

Yanıt Açıklaması: Sherman’a göre cezanın üç sonucu olabilir. Bunlar: 1. Cezanın caydırıcı etkisi olabilir ve böylece arzu edilen neticeyi verebilir. (Caydırma) 2. Cezanın bir etkisi olmayabilir. Bir başka deyişle yeni suçların işlenmesine bir tesiri olmayabilir. (kayıtsızlık) 3. Cezanın aksi yönde etkisi olabilir. Bir başka deyişle ceza, sapma teşkil eden davranışı güçlendirebilir. (başkaldırma)

Yanıt Açıklaması: Biyolojik teoriler, insanların suç teşkil eden davranışları işleyip işlememelerini onların taşıdığı biyolojik niteliklere göre izah eden teorilerdir. Bu teoriler kendi aralarında suçluları suçsuzlardan ayırmak üzere genetik, nöroloji veya vücut yapısı gibi kıstasları esas almaktadır.

Yanıt Açıklaması: “Damgalama teorisi Amerika Birleşik Devletleri’nde 1960’lı yıllarda yaygın olarak taraftar bulmaya başlamıştır. 1938 yılında Frank Tannenbaum, “Kötülüğün Tiyatrosu” (Dramatization of Evil) adlı ma­kalesi ile damgalama teorisinin kurucusu olarak anılabilir. Tannenbaum’e göre, kişinin tutuklanması ve yargılamaya tabi tutulması bir kamusal tanıma işlemidir ve tutuklanan kimseye bir etiket yapıştırılması toplum tarafından o kimsenin suçlu olduğunu göstermeye yarayan bir işarettir.

Yanıt Açıklaması: Kriminolojinin görevleri iki farklı damardan söz etmektedir. Bunlar şunlardır: Hükümet Projesi (governmental project): Hükümet projesi olarak adlandırılan kriminolojik çalışmalar adalet hizmetlerinin yöntemi, hapishanelerin çalışma biçimi, polisin yapısı ve suçun ölçülmesi gibi konularda ampirik çalışmalara ağırlık vermektedir. Bu nedenle A, B, C ve D seçeneği hükümet projesinin görevleri arasında yer aldığı için yanlıştır.  Lombroso Projesi ise  “suçlu” ve “suçlu olmayan” kişilerin karakteristik özelliklerini araştırmakta ve bu grupları birbirinden ayırmaya çalışmaktadır. Bu şekilde suçluluğun nedenleri konusunda bir anlayışın geliştirilmesine gayret edilmektedir. Bu kriminolojik yaklaşımda suçluları ayıran fiziki ve diğer karakteristik özellikler tespit edilmeye çalışılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İd (Alt Benlik): İd bu teoriye göre kişiliğin bilinç dışı boyutudur. İlkel ve içgüdüsel davranışları ihtiva eder ve kişiliğin temel unsurudur. Haz prensibine göre çalışır ve arzuların derhal tatmini temin etmeye çalışır. Ego (Benlik): Kişiliğin bu unsuru ise idin sosyal olarak kabul edilebilir şekilde işlev görmesini sağlar. Egonun temel hareket ilkesi gerçeklik ilkesidir. Süperego (Üst Ben): Bu kişiliğin en gelişmiş unsurudur. Süperego, insan davranışını yönlendiren içselleştirilmiş tüm ahlaki ve sosyal standartları ihtiva eder. Yukarıda id kavramının tanımı verilmiştir. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kriminolojide suç araştırmalarında şu metotlar ön plana çıkmaktadır: 1. Suçların genel özelliklerinden oluşturulan istatistiki verilerin analizi ve değerlendirilmesi, 2. Suçluların genel özelliklerini ortaya koyan istatistiki verilerin oluşturulması, analizi ve değerlendirilmesi, 3. Suçlular hakkında örnek olay çalışması, 4. Suçluların araştırmacı tarafından günlük hayatları içinde gözlemlenerek araştırılması, 5. Deneysel tasarım yoluyla araştırma konusunun kontrol grupları kullanılarak araştırılması. Daha yalın bir ifadeyle bu metotlar şu şekilde sayılabilir: • Suçu ölçme metodu, • Deneysel metot, • Olay incelemesi metodu, • Yaşam öyküsü metodu, • Olaya katılarak gözlem metodu, • İzleme metodu.

Yanıt Açıklaması: Akıl, Deneycilik, Bilim, Evrenselcilik, İlerleme Düşüncesi, Bireycilik, Hoşgörülük, Hürriyet, İnsan doğasının tek olduğu düşüncesi, Laiklik Aydınlanma düşüncesinin ana ayırıcı özel­likleri olmaktadır. Doğru Cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Kriminolojinin görevi suçun, suçluluğun, suçlunun, suçlu topluluğu ile mağdurun araştırılması ve incelenmesidir. Ceza ise kriminolojinin araştırma ve inceleme alanlarında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Liberal Feminizm Sosyalist Feminizm Marksist Feminizm Radikal Feminizm

Yanıt Açıklaması: Kadınların erkekler tarafından hükmedildiği, top­lumda her açıdan katılımlarının önlendiğini ileri sürmüştür. Marksistler, işte cinsiyet ayrımının işçi sınıfının ayırımının yarattığı bir durum olarak orta­ya çıktığını ifade etmiştir. Zira kadınlara erkeklerin yanı sıra hatta onlardan daha önce sermaye tarafın­dan hükmedilmektedir. Doğru Cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Radikal feminizme kadın istismarına bakış açısı egemen olmuştur. Radikal feministler erkek gücünü ve ayrıcalığını bütün sosyal ilişkilerin eşitsizliğin ve suçun çatısı olarak görmüştür. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kriminoloji teorilerine bakıldığında ise bunlar kanunların neden yapıldığı, nasıl ve niçin kuralları uyguladığımız, suç kontrolünün tesirleri, insanlar niçin ve nasıl kurallara uymayı veya ihlal etmeyi tercih ederler ve yahut da kural ihlalinin neticeleri nelerdir gibi sorular hakkındaki kavrayışımızı geliştirir.

Yanıt Açıklaması: Kadınlar düşünsel araştırmanın merkezin­de olmalı, çevresel, görünmez ya da erkeğin mütemmim cüzü olarak değil. (Jody Mil­ler/ Christopher Mullins, The status of fe­minist Theories in criminology, s.218) Bu durum feminist kriminolojinin kurulmasına hizmet etmiştir. Buna göre kadınlar araştırmanın odağında yer almalı ve kadın suçlulu­ğunun erkek suçluluğu üzerinden anlaşılması yak­laşımı terk edilmelidir. Doğru Cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Suç coğrafyası veya ekolojisi: Suç coğrafyası en genel anlamıyla suçlulukla yer ve zaman arasındaki münasebeti tahlil eder. Tasviri (deskriptif) suç coğrafyası araştırmaları suçluluğun zaman ve yere göre dağılımı hakkında bir bilgi verilmesini amaçlar. Örneğin, Türkiye’nin belli bir yıldaki suç haritasının çıkarılması bu kapsamdadır.

Yanıt Açıklaması: Aydınlanma hareketinin gelişim seyrine bakıldığında 17. yüzyılda İngiltere’de (Locke ve deistler) başladığı, akabinde 18. yüzyılda Fransa’da geliştiği (Bayle, Voltaire, Diderot ve diğer ansiklopedistler) görülmektedir. Bununla billikte Comte pozitivizmin temsilcisidir. Doğru cevap D'dir.