Kriminoloji

Yanıt Açıklaması: Suçla ilgili verilen bilgiler değerlendirildiğinde neyin suç olarak tanımlanacağı konusunda son sözü kanun koyucunun söylediği, Türk ceza hukukunun maddi ve şekli ceza hukuku olmak üzere iki kısma ayrıldığı, neyin suç olduğunun toplumdan topluma ve zaman içerisinde farklılık gösterdiği ve alkollü araç kullanmanın tehlikeli suçlar kapsamında yer aldığı ifade edilebilir. Bununla birlikte  TCK’nın ilk 75 maddesi özel hükümlere değil genel hükümlere ilişkin düzenlemeleri ihtiva etmektedir. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Anomi, sosyal standart ve kontrolün çok zayıflaması veya çökmesini ifade etmektedir. Bu kavramla birlikte suçluluk bir toplumun sosyal yapısıyla irtibatlandırılmaktadır. Durkheim 1893 yılında ilk defa anomi kavramını sosyolojiye sokmuş ve bu kavramı, erken sanayi inkılabı döneminde çok hızla ortaya çıkan iş bölümünün patolojik neticelerini tarif etmek için kullanmıştır. Bu yazara göre anomi bir sosyal çözülme halidir. Toplumu bir arada tutan eski kuralların ve yapıların ortadan kalkması toplumsal birliği zayıflatmaktadır. Bunun sonucu olarak sosyal kurallara riayet edilmemekte, kolektif düzen ortadan kalkmakta ve bir kuralsızlık hali toplumsal hayata egemen olmaktadır. Hızlı toplumsal değişim ve dönüşüm, kolektif bilinci zayıflatmak ve o zamana kadar toplumda mevcut olan kural kontrol mekanizmaları ortadan kalkmaktadır. Anomi halinin neticeleri arasında artan intihar ve suç oranları yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Feminist kriminoloji ana akım kriminoloji düşüncesinde kadınlar ve kadın suçluluğunun ya hiç ya da yeterince ele alınmadığı eleştirisinden doğmuştur. Burada özellikle, kadın suçluluğu konusunda ampirik çalışma yapılması; kadınların mağduriyet süreçlerinin ihmal edilmesi ve ceza adaleti sisteminin erkek suçlular üzerindeki etkisine fazla vurgu yapılması eleştirileri ve bu konularda araştırmalar yapılması feminist kriminolojiyi ortaya çıkarmıştır.

Yanıt Açıklaması: Beccaria’nın suçun önlenmesiyle ilgili düşünceleri  genellikle şu üç başlık altında toplanmaktadır: Açıklık, Sürat, Cezanın Ağırlığı

Yanıt Açıklaması: Nazariye ve kuram olarak da dilimizde ifade edilen teori, bir olgu veya farklı olgular arasındaki bağlantıları kurarak, bu ilişkileri izah eden düşünce biçimidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kriminoloji sahasındaki pozitivist etki bakımından genel olarak bu görüşlerin temelinde insan davranışının biyolojik ve psikolojik etmenlerle belirlendiği kanaati yatmaktadır. Bu yaklaşıma genel olarak determinizm (belirlenimcilik) adı verilmektedir. Determinist görüşe göre her olay belli neden veya nedenlerin zorunlu neticesidir. Hiçbir şey rastlantısal değildir. Bilimin görevi bu nedensellik ilişkilerini bulmak ve ortaya koymaktır. Doğru cevap  D’dir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik ve rasyonel insan tipinden hareketle oluşturulan rasyonel tercih teorisinin tezleri şu şekilde özetlenebilir: • Suçlar belli bir maksatla işlenen fiillerdir. Suç işlemede maksat faile menfaat sağlamasıdır. • Suçlular mevcut şartlar dahilinde en iyi kararı vermeye çalışır. Burada belirsizlik ve riskleri hesaba katarlar. • Suçluların karar alma süreçleri işledikleri suç tipine göre farklılık gösterir. • Belli bir suç tipine iştirak etmekle, tayin edilmiş spesifik bir suçu işlemek birbirinden farklıdır. • Bir suça iştirak olma bakımından üç aşama söz konusudur: başlama, alışkanlık ve vazgeçme. Bu aşamaların hepsi farklı olgulara bağlı olduklarından ayrı ayrı ele alınmalıdır. • Spesifik bir suç işlemeye karar verme (taammüd) halinde ise suça giden her aşamada alınan bir dizi karar vardır. Bunlar hazırlık, hedefin seçilmesi, fiilin icrası ve sonrasında kaçma vb.

Yanıt Açıklaması: Sosyal politika: Sosyal politika insan refahı, ihtiyaçları ve yoksulluk gibi sorunlarını araştırmaktadır. Yoksulluk-suçluluk ilişkisi veya sosyal devlet uygulamalarının suçluluk üzerindeki etkileri gibi konularda kriminoloji sosyal politikadan istifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: Yeni klasik teorilerin suçun işlenmesini zorlaştırmaya yönelik pratik ve kontrol edilebilir değişiklik önerilerinin çoğu hayata geçirilmiştir. Bunlardan bazıları şunlardır: Hedeflere ulaşılmasının zorlaştırılması. Örneğin, daha iyi araba kilitlerinin yapılması; İnsanların, eşyaları ve kendileri hakkında daha sorumlu davranmaya ikna edilmeleri; Güvenlik kamerası vb. izleme yöntemlerinin hayata geçirilmesi. Örneğin İngiltere’de bugün yaklaşık 6 milyon güvenlik kamerası mevcuttur; Suç mahallinden görülmeden kolayca kaçma ihtimalinin ortadan kaldırılması; Cezaların artırılması; Suçluların yakalanması ihtimalinin güçlendirilmesi. E şıkkında belirtilen ifade değişiklik önerisi değil, rasyonel tercih teorisinin tezlerinden birisidir.

Yanıt Açıklaması: Pozitivizm terimi ilk defa Fransız sosyolog Comte tarafından sosyal bilimlerde değer yargılarının yeri olmadığını ifade etmek için kullanılmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ego (Benlik): Kişiliğin bu unsuru ise idin sosyal olarak kabul edilebilir şekilde işlev görmesini sağlar. Egonun temel hareket ilkesi gerçeklik ilkesidir.Doğru yanıt D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Damgalama ve etiketleme teorisi, birincil ve ikincil sapma ayırımına dayanır. Damgalama teorisine göre, damgalanan kişi (the labeled person) suçlu kariyerinin gelişiminin nihai safhasında sapıcı davranışlar sergileyen bir gruba girer. Bu durum da kişinin sosyal kimliği, sosyal ilişkileri ve kendisine bakışını önemli ölçüde etkiler. Suç işleyen bir gruba girilmesi de kişinin işlediği fiilleri akla uydurması, sapma teşkil eden davranışlarla ilgili niyet ve tutumlarını güçlendirir.

Yanıt Açıklaması: Klasik okulun görüşleri bilhassa İngiltere’de geliştirilmiştir. Bu gelişimde İngiliz filozof Jeremy Bentham’ın çalışmalarının büyük tesiri olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Suç, ceza kanunlarını ihlal eden kasten veya taksirle işlenmiş hukuka aykırı ve kusurlu fiildir.

Yanıt Açıklaması: Mutat faaliyet teorisi ise suç eylemi, suç ve bilhassa suçun işlendiği duruma bakar. Buna göre, bir suçun işlenmesi için üç şeye ihtiyaç vardır: motive olmuş bir fail, uygun bir hedef ve koruyucu kişilerin bulunmaması (örneğin, polis veya güvenlik kamerasının bulunmaması). Burada failin suç işleme temayülü olan ve bunu becerebilecek biri olması; mağdurun veya suçun konusu şeyin fail için uygun bir hedef olması ve ihlalleri önleyecek koruyucu kişilerin olmaması gerekmektedir. Bu teoriye göre bu üç unsurun bir arada bulunması “suçun kimyası” olarak adlandırılan durumu ortaya çıkarmaktadır. Bu üç unsurdan birinin bulunmaması halinde suçun işlenmesi ihtimali azalacaktır. Buna göre suçun işlenmesi için bu üç unsurun aynı zaman ve yerde mevcut olması gerekir. Bu teorinin temel görüşü, suçun yoksulluk gibi sosyal sorunlardan etkilenmediği ve fakat her gün ortaya çıkan imkânlardan kaynaklandığı düşüncesidir. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir teorisyen, teorisini şu aşamalardan geçerek inşa eder: 1. Hayatımızın ve dünyamızın karmaşık bir bölümünü ele alır; mesele veya meseleleri tespit eder; 2. Birçok gözlem veya birebir görüşmeler yoluyla bilgi toplar; 3. Ele aldığı faaliyeti anlamamıza yardımcı olan önemli sonuçlara ulaşır; 4. Bu şekilde, bir olgu veya vakanın ne zaman tekrar edebileceğini tahmin edebilmemize imkân tanır; 5. Eğer tekrarlanabilecek olan şey menfi bir şeyse onun nasıl önlenebileceği konusuna ışık tutar. Dolayısıyla doğru cevap E'dir

Yanıt Açıklaması: Normatif teori, ele aldığı olgular bütünüyle ilgili olması gerekene ilişkin kıs- tasları ortaya koyar. Tasviri teori ise olması gere- kene ilişkin bir çerçeve çizmekten ziyade ampirik verilere dayanır ve ne olması gerektiğini değil de ne olmakta olduğunu ortaya koymaya çalışır. Büyük teori (grand theory) olarak tabir edilen ve nadiren ortaya konulan teoriler bir sorun hakkında birçok faklı durumda uygulanabilecek bir izah sunar. Bu gibi teoriler son derece soyut ve geniş kapsamlı oldukla- rından test edilmeleri hayli güçtür. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B olacaktır. Sayfa 57 de Sosyolojik Teoriler - Anomi alt konu başlığındaki açıklamalarda   " B seçeneği Hukuk bir toplumun kültürel değerlerini yansıtır." şeklinde açıklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A olacaktır. Sayfa 53 de Psikolojik Teoriler ana başlığını Öğrenme Teorileri alt  konu başlığındaki açıklamalarda"   Bu teori tıpkı diğer teoriler gibi tenkitlere uğramıştır. Bu tenkitler şöyle özetlenebilir: Teori eksiktir; çünkü kişinin kendi arzusu­nu ihmal etmiştir; Teori mantıklı karar psikolojisine dayanır; Teori mağdurun rolünü dikkate almaz; Teori suçun çıkış noktasını açıklamaz; Biyolojik faktörleri hesaba katmaz; Disiplinler arası olmadığı için yeterince ge­niş değildir; Daha genel sosyolojik teori ve araştırma ile yeterince yakından ilişkili değildir; Fazla geniştir; çünkü suçlu olmayanlara da uygulanır " şeklinde açıklanmaktadır.