Özel Güvenlik Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: Profesyonelce hizmet üreten bir mesleğin etik kuralları başkaları tarafından değil bizzat o mesleğin kendi mensupları tarafından oluşturulur. Ancak böyle olması durumunda, o mesleğin mensupları bu ilkeleri bir dayatma olarak algılamadan özümseyecek ve görev davranışlarına yansıtacaktır. Bu anlayışla, APEK hazırlanırken, belgeyi hazırlayan komisyona her rütbeden katılım sağlanmış, ortaya çıkan etik kurallarının rütbesiz içgüvenlik personeli tarafından da benimsenmesi sağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Topluma karşı işlenmiş suç (kamu suçu) kavramının ilk kez bir hukuk kuralı olarak tanımlanması, Sümer krallarından Lipitshtar ve Eshumma tarafından milattan önce yaklaşık 2300 yıllarında yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Özel içgüvenlik hizmetleri her ne kadar özel sektör yapılanması altında üretiliyor olsa da sonuçları açısından genel güvenliğin tamamlayıcı bir parçasıdır. Üretilen hizmetlerin genel anlamda ülkenin huzur ve güvenliğine katkı yapıyor olması bu görevlerin ‘kamu hizmeti’ olarak tanımlanması sonucunu doğurmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’nin 1949 yılından beri üye olduğu AK, başta Hristiyan nüfusun yoğunlukta olduğu 27 Avrupa Birliği ülkesi olmak üzere aralarında Azerbaycan, Arnavutluk, Bosna Hersek ve Karadağ gibi Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu ülkelerin de dahil olduğu toplam 47 üyeli uluslararası bir kuruluştur .

Yanıt Açıklaması: Amerika’da ilk özel dedektif bürosu 1850 yılında Allan Pinkerton isimli bir İskoç tarafından Chicago’da kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Vali, il sınırları içinde bulunan genel ve özel bütün kolluk kuvvet ve teşkilâtının âmiridir.

Yanıt Açıklaması: Etik değerlerin, aynı zamanda ‘fıtrat’ olarak da ifade edilen ‘insanın yaratılışına’ (human nature) dayandığını ileri süren görüş sosyalleşmenin etkisini de tamamen inka^r etmemektedir. İnsanın sahip olduğu temel değerlerin ana kaynağı ‘yaratılış’ olmakla beraber bireyin sahip olduğu ahlaki ve etik değerler ve dünya görüşü onun yaşadığı sosyalleşme sürecindeki dış faktörler tarafından şekillenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bir kamu hizmet kurumunda görev yapanların hizmetin alıcısı olan vatandaşlara karşı davranışlarını etkileyen unsurlar ‘dış faktörler’ ve ‘iç faktörler’ olmak üzere ikiye ayrılır. Bunlardan ilkinin ihlal edilmesi durumunda cezai/kanuni müeyyideler uygulanır. Yasal mevzuatlar ihlal edildiğinde müeyyideleri cezai/kanunidir. Başta Anayasa olmak üzere tüm yasa, yönetmelik ve tüzükler dış faktörleri oluşturur. Kamu hizmet mensuplarının önce bir insan olarak sonra da profesyonel bir meslek mensubu olarak sahip oldukları ve onların davranışlarını etkileyen ‘ilke ve değerler’ ise ‘iç faktörler’ olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: O¨zel güvenlik görevlileri genel güvenlik görevlilerinin olmadığı yerlerde genel kolluk görevlileri olay yerine gelene kadar onlara ait bazı yasal yetkileri kullanabilmektedirler. İçgüvenlik sektörünün özel güvenlik ayağını oluşturan kurumların hizmetlerinin ‘polislik’ olarak tanımlanması, özel güvenlik personelinin profesyonellik bilincine olumlu katkı yapacak önemli bir detaydır.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik teşkilatlarının genel içgüvenlik sektöründen tamamen bağımsız olmayıp aslında onun ‘tamamlayıcı’ bir unsuru olduğu 2004 yılında yürürlüğe giren 5188 sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun”un birinci maddesinde açıkça ifade edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bugün polis teşkilatının en az eğitimli personeli bile iki yıllık yüksekokul eğitimi almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Güvenlik önlemlerinin nihai hedefi bireysel ve toplumsal yaşamın kalitesini yükseltmek olmalıdır. Ortada bireysel ve toplumsal yaşamın kalitesini düşüren bir güvensizlik sorunu varsa bunun nereden ve kimden geldiği çok da önemli değildir.

Yanıt Açıklaması: Hukukta ‘cezalandırmanın basit bir şekilde sadece intikam almak ile sınırlı olmayıp bunun dışında başka bir amaca da hizmet etmesi gerektiği’ düşüncesi ilk kez, milattan önce 427-347 yılları arasında yaşamış olan Yunan filozofu Eflatun tarafından ortaya atılmıştır.

Yanıt Açıklaması: ‘On İki Levha’ (The Twelve Tables) Roma İmparatorluğunun ilk yazılı hukuk kurallarını oluşturmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: O¨zel içgüvenlik sektörünün gözetim ve denetimi farklı şekillerde yürütülür. O¨zel güvenlik sektörünün denetimi en genel anlamda ‘dış denetim’ ve ‘iç denetim’ olmak üzere iki kategoriye ayrılır. Dış denetim de kendi içinde uluslararası, ulusal ve yerel olmak üzere birkaç alt kategoriye ayrılır. İçgüvenlik hizmetlerinin denetiminin ikinci kategorisi olan ‘iç denetim’ ile kast edilen şey personelin görev davranışlarının mesleki etik değerler ile düzenlenmesidir.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik teşkilatlarının genel içgüvenlik sektöründen tamamen bağımsız olmayıp aslında onun ‘tamamlayıcı’ bir unsuru olduğu 2004 yılında yürürlüğe giren 5188 sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun”un birinci maddesinde açıkça ifade edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bireyin sahip olduğu fiziki gücü kendi hayat ve değerlerine yönelik saldırıları gidermek için kullanamaması durumu, ‘korkaklık’ olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Tarım toplumu olarak da tanımlanan Orta Çağ toplumlarında, toplumsal yaşamın gelişmesi ve yerleşik hayata geçilmesiyle birlikte ortaya çıkan güvenlik sorunları kabilenin erkek üyelerinden oluşan savaşcılar tarafından çözülmekteydi. Bu savaşçılar zamanla çoğalarak küçük askeri yapılanmaları oluşturmuşlardı. Böylelikle güvenlikten sorumlu ilk askeri kurumsal yapılar ortaya çıkmıştı.

Yanıt Açıklaması: APEK olarak adlandırılan Avrupa Polis Etik Kuralları, Avrupa Konseyi üyesi devletlerin uzman temsilcilerinden oluşan bir komisyon tarafından 1998-2001 yıllarında gerçekleştirilen çalışma toplantılarında hazırlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Genel kolluğun ilk unsuru olan polis teşkilatının (Emniyet Genel Müdürlüğü) yasal görev alanı, il ve ilçelerin belediye sınırları içinde kalan yerleşim yerleridir. Belediye sınırları illerde vali başkanlığında ilçelerde ise kaymakam başkanlığında ilgililerden oluşan heyetler tarafından belirlenir.