Özel Güvenlik Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: Gelişmiş ülkelerin içgüvenlik sistemlerini oluşturan kurumların genel görev tanımlaması için kullanılan diğer bir kapsayıcı ifade ise ‘kanun uygulayıcılığı’ (law enforcement) kavramıdır.

Yanıt Açıklaması: Başta Anayasa olmak üzere tüm yasa, yönetmelik ve tüzükler dış faktörleri oluşturur. Dış faktörlerin ihlal edilmesi durumunda cezai/kanuni müeyyideler uygulanır.

Yanıt Açıklaması: Kişinin bireysel yararı ile görev yaptığı kurum veya kamu yararının birbiriyle ters düşmesi durumu ‘çıkar çatışması’ olarak tanımlanır. Güvenlik görevlilerinin en çok karşılaşacakları etik çelişki çıkar çatışması şeklinde ortaya çıkar. Sonuç olarak etik duyarlılık ve farkındalık özünde önce ahlaklı ve ‘erdemli insan’ olma çabasıyla verilen bir iç mücadeledir. Erdemli insan hayatın anlamını sorgulayan, duyarlı, derinlik sahibi ve insan olmanın kendisine yüklediği sorumlulukların bilincinde olan insandır.

Yanıt Açıklaması: Cezalandırmanın, mağdur tarafından yapılamayacağının bir hukuk kuralı olarak belirlenmesi ve her suç için önceden belirlenmiş bir cezanın var olması gerektiği de tarihte ilk kez Hammurabi kanunları olarak bilinen belgelerde yer almıştır.

Yanıt Açıklaması: Norm ve tabuların uygulanması görevi topluluklar düzeyinde ve tarafından yerine getiriliyorsa bu ‘informal ilkel topluluk polisliği’ olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Toplumda güvensizliğin ilk kaynağı suç ve suçlulardır. Güvenlik önlemlerinin yeterli olmaması durumunda suçlular yakalanma endişesi taşımadan rahatlıkla suç işleyebilmektedirler. Toplumsal yaşamda güvensizlik ortamı oluşturan ikinci neden ise güvenlik görevlerinin keyfi ve hukuk dışı güvenlik uygulamalarıdır. İdari ve adli makamların gözetim ve denetimi altında yürütülemeyen güvenlik uygulamaları zamanla güvenlik önlemi olmaktan uzaklaşarak bireylerin hak ve özgürlüklerini kısıtlayabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İç güvenlik hizmetlerinin üretilmesi konusunda yapılması gereken ilk şey güvenlik kavramının ne olduğu ve neleri kapsadığının belirlenmesidir. İç güvenlik sektörunun kamu aktörlerinden birisi olan polisin en temel görevi toplumda var olan ‘huzur ve güvenin devamlılığını sağlamaktır’. Burada üzerinde durulması gereken ilk husus, ‘güvenlik’ kavramının tanımı ve neleri kapsadığıdır.

Yanıt Açıklaması: Asli görevleri içgüvenlik hizmeti üretmek olan tüm kamu ve özel güvenlik personelinin görevleriyle ilgili alanlarda neyin ‘doğru’ neyin ‘yanlış’ olduğu gibi konularda onların vicdanına hitap ederek davranışlarını yönlendirmeyi amaçlayan kurallar, kısaca ‘içgüvenlik etiği’ olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Milattan 1000 yıl kadar önce Mısır’da polislik benzeri görevler yapan bazı devlet görevlileri vardı. Bunlar görev yaparken sapında kralın adının kazınarak yazıldığı bir bastonu ellerinde taşırlardı. Bu baston ilk toplumlardan günümüze kadar polisin en çok kullandığı silah olan copun tarihteki ilk kullanımı olarak kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Güvenlik kurumlarının gerekli önlemleri almamalarından ve suçla mücadelede yetersiz kalmalarından dolayı birey ve toplumda oluşan endişe, suç mağduru olma korkusu olarak tanımlanmaktadır. Güvenlik sömürüsü ise, güvenliğin farklı açılardan maliyetinin hesaplanmaması ve sorgulanmaması sebebi ile ülkenin güvenliğini sağlamaktan sorumlu silahlı kurumların bir yandan kendilerine tahsis edilen maddi kaynakların arttırılmasını istemeleri, diğer yandan ise mali ve idari denetimlere direnmeleri durumunu ifade etmektedir. Yaşam kalitesi, bir toplumu oluşturan bireylerin toplumsal huzur ve güveninin seviyesini belirtmek için kullanılan kavramdır. Suç korkusu ise, suç ve suçluların yaygınlaşmasından dolayı oluşan endişelerdir. Suç korkusu ve suç mağduru olma korkusu benzer durumlarda ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla verilen tanım polis korkusuna aittir.

Yanıt Açıklaması: Amerika Birleşik Devletleri’nin kuruluş yıllarında içgüvenlikte rol alan özel güvenlik şirketleri hemen hemen en az kamu sektörü kadar eskidir. Amerika’da ilk özel dedektif bürosu 1850 yılında Allan Pinkerton isimli bir İskoç tarafından Chicago’da kurulmuştur. Amerika’nın ilk modern polis teşkilatı ise bu tarihten sadece 12 yıl önce 1838 yılında Boston’da kurulmuştu.

Yanıt Açıklaması: Güvenlik, ekonomik maliyeti en yüksek olan kamu hizmetleri arasındadır. Ancak güvenliğin maliyeti sadece bu sektördeki parasal kaynaklar ile sınırlı da değildir. Güvenliğin, ekonomik maliyetinin dışında bir de sosyal ve yasal maliyeti vardır.

Yanıt Açıklaması: K. Marks’a göre, ‘üretim araçlarına sahip olma’ ve ‘üretim ilişkileri’ açısından değerlendirilerek, ‘ilkel-köleci toplum’, ‘feodal toplum’, ‘kapitalist toplum’, ‘sosyalist toplum’ ve ‘komünist toplum’ olmak üzere beş aşamada ele alınır. Pos-modern toplum bu safhalardan birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Dış güvenlik, bir ülkeye yönelik dış tehditlere karşı hazırlıklı olmak ve gerektiğinde ülkeyi bu tehditlere karşı korumak için verilen hizmetleri kapsamaktadır. Bu hizmetlere aynı zamanda savunma hizmetleri ya da sadece savunma da denmektedir. İç güvenlik ise güvenliğin ülke içindeki boyutudur. İç güvenliğe polislik de denmektedir. Devlet-merkezli güvenlik ise bireysel hak ve özgürlüklerden ziyade devletin çıkarlarına öncelik veren güvenlik anlayışıdır. Dolayısıyla verilen özellikler, insan-merkezli güvenlik anlayışına aittir.

Yanıt Açıklaması: Sokrat’ın Devlet adlı eserindeki insanı görünmez yapan ‘yüzük’ (gyges) örneğinde olduğu gibi gerçek anlamda ahlaklı bir insan hiç kimse tarafından görülmediği durumlarda bile birileri tarafından görülüp izleniyor gibi ahlaklı davranan kişidir.

Yanıt Açıklaması: Hükümetlerin geçmişte askerleri kendi halkına karşı güvenlik gücü olarak kullanmasından rahatsız olan İngiliz toplumu, yeni kurulan polisin de bir tür asker olacağını düşünerek buna tepki gösterdi. İngiliz hükümeti, polisin asker olmadığını vurgulamak için çeşitli önlemler aldı. Bunlardan bir tanesi de modern polisin İngiltere’de kurucusu olarak kabul edilen Sir Robert Peel’in ortaya koyduğu, tarihe ‘Peel İlkeleri’ olarak geçen kurallarda polisin sivil iradenin denetiminde bir içgüvenlik birimi olduğunu vurgulamasıdır.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal yaşamda ‘güvensizlik’ ortamı oluşturan ikinci neden ise güvenlik görevlilerinin keyfi ve hukuk dışı güvenlik uygulamalarıdır. İdari ve adli makamların gözetim ve denetimi altında yürütülemeyen güvenlik uygulamaları zamanla güvenlik önlemi olmaktan uzaklaşarak toplumsal yaşam üzerinde en az suç ve suçlular kadar güvensizlik doğurabilir.

Yanıt Açıklaması: Türk Polis Teşkilatı bu tavsiye doğrultusunda bir çalışma yaparak Avrupa Polis Etiği Kuralları’nı (APEK) esas alan kendine özgü bir Türk Kolluk Etik Kuralları (TÜPEK) üreterek 2007 yılından itibaren yürürlüğe koymuştur. 2007 yılında hazırlanıp hâlen yürürlükte olan Türk Kolluk Etik Kurallarının Türk Polis Teşkilatına olan yansıması Türk Polis Etik İlkeleri olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyologlar toplumsal değişmeyi farklı isimler altında kategorize etmişlerdir. A. Comte’a göre bu aşamalar teolojik, metafizik ve positivist olmak üzere üçe ayrılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Suç olarak tanımlanan insan davranışları, ilk olarak, onun niteliğine göre idari veya adli işlem yapılmasını gerektiren eylemlerdir. Ancak, suçun tanımı ve sonuçları sadece yasal tanımlamalar ve yaptırımlar ile sınırlı değildir. Suç olarak tanımlanan eylemler, aynı zamanda toplumun tamamını doğrudan veya dolaylı olarak olumsuz yönde etkileyen sosyal bir sorundur.