Olaylara Müdahale Esasları

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlilerinin de -görev alanı içinde olmak kaydıyla- genel kolluk personelinin kamu düzeninin sağlanması kapsamında yerine getirdiği birçok görevi yerine getirdiği, gerek 5188 sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun [ÖGHDK]” gerekse söz konusu kanunun atıfta bulunduğu 5237 sayılı “Türk Ceza Kanunu [TCK]”, 8049 sayılı “Türk Medeni Kanunu [TMK]” ve 5271 sayılı “Ceza Muhakemesi Kanun [CMK]”nun ilgili maddeleri incelendiğinde görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Zekâ seviyesi normal veya normalin üzerinde olma, organize olmayan suçluların temel özelliklerinden biri değildir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Saldırıya maruz kalan kimsenin kendi şahsi kusuru ile bu saldırıya sebebiyet vermesi, müdafaanın meşruluğunu ortadan kaldırmaz. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Potansiyel tehlike oluşturan ve görev bölgesinde özel güvenlik görevlisinin dikkat etmesi gereken unsurlar şunlardır: 1. Güvenlik tedbirleri alınmamış inşaatlar, 2. Güvenlik önlemi olmayan merdivenler, 3. Derinliği bilinmeyen veya görülemeyen su birikintileri, 4. Açıkta bırakılan yanıcı/patlayıcı maddeler, 5. Terk edilmiş araçlar, 6. Boş bırakılmış havuzlar, 7. Kontrolsüz bırakılmış su kuyuları.

Yanıt Açıklaması: Amerika FBI Davranış Bilimleri Ünitesi’ne göre organize suçluların temel özellikleri şu şekildedir (Geberth, 2006: 792-797): 1. Hemen hemen mağdurla aynı yaşta, genellikle aynı ırkta ve erkektir. 2. Organize suçluların zekâ seviyesi normal veya normalin üzerindedir. 3. Bu kategorideki suçluların hayatında bir kadın vardır. Genellikle evlidir ya da bir partneri vardır. Genellikle cinsel yönden yeterlidirler. 4. Giyimi ve vücut yapısı bakımlıdır, psikolojik bir hastalık tanısı genellikle konmamıştır. 5. Orta sınıf insanların yaşadığı bölgede yaşar ve orta sınıfın sahip olduğu araç sahibidirler. Araç temiz ve bakımlıdır. Suçlu genç yaşlarda ise genellikle bölgede sembol kabul edilen ve maço tipli araçları kullanırlar. 6. Daha önce cinsel suçlardan ya da şiddet suçlarından ceza almış olabilir.

Yanıt Açıklaması: Giriş Bölümü

Yanıt Açıklaması: Şişman, uzun, bodur, orta, zayıf, çok cılız olması genel silüet ile ilgilidir. Askeri tavır, kambur, geniş omuzlu olması ise duruş ile ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Stres sözcüğü ruhsal ve bedensel değişikliklere yol açan durumları tanımlamak için kullanılmaktadır. Herkes kendi yaşadığı durumuna göre stresi farklı tanımlamaktadır. İnsanlara stresin tanımı sorulduğunda yanıtları değişik olmaktadır. Çünkü herkes farklı bir stres tetikleyicisine farklı şekilde tepki gösterebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Stresle mücadele etmenin en etkili bazı yöntemleri şunlardır: • Kendinizde stres yaratan kaynakları tanıyın ve strese sebep olan davranışlarınızı değiştirin. • Kişilerarası iyi ilişkiler kurun. • Bedeninizi kontrol edin. • Dengeli beslenin. • Bugünün işini yarına bırakmayın. • “Her işi yaparım” ya da “hiçbir şey yapamam” demeyin. • Zihinsel özelliklerinizi doğru değerlendirin. • Yitirdiklerinizin nedenini arayın. • Zamanın tutsağı olmayın, zamanın en iyi ilaç olduğunu bilin. • Gerektiğinde usulüne göre “hayır” demeyi bilin. • Önce özeleştiri yapın ve herkes tarafından sevilmeyi beklemeyin. • Yapabileceklerinizle yetinmeyi bilin. • Kendinizi vazgeçilmez görmeyin. • Alkolik gibi işkolik olmayın. • İşinizi gerçek olanaklarınızla uyumlu kılın. • Dinlenmeyi bilin, düzenli uyuyun. • Spora zaman ayırın, fiziksel egzersiz yapın. • Solunumunuzu denetleyin ve doğru solunum yapma egzersizi yapın. • Savunma mekanizmalarından yararlanın. • Öfkenizi yenin.

Yanıt Açıklaması: Meşru savunma oluşma şartları neler diye baktığımızda; 1. Maddi mahiyette haksız bir saldırı bulunmalıdır; saldırının somut olarak var olması gerekir; saldırının haksız olması demek, suç sayılmasını gerektirmez. Hukuk düzenine aykırı olması yeterlidir. 2. Bu saldırı şahsın kendisine ya da başkasına yönelik olmalıdır. 3. Malvarlığına ilişkin olsa bile saldırının herhangi bir hakka yönelmiş olması yeterlidir. Bu hak, savunanın kendisine ilişkin olabileceği gibi başkasına ait olması da mümkündür

Yanıt Açıklaması: Rol çatışması: Göreve bağlı ve birbirleriyle çatışan ve rollerden birinin daha üstün tutulması gerektiği durumlarda bireyin kararsızlığa düşmesi (hangisini üstün tutacağı sorunu) durumunda stres düzeyi artar. Örneğin; bir hemşirenin rolü üç ayrı çatışma kaynağı çıkartır. Hastanın beklentilerini bilmek, en yakın üstünün beklentilerini bilmek, doktorun beklentilerini bilmek. Çalışan birey, yerine getirmesi gereken görevleri açık ve kabul edilebilir olarak algıladığı sürece rol çatışması ortaya çıkmaz. Tersine bir durumda ise stres belirtilerinden yakınmalar gündeme gelebilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Güç, tarih boyunca kullanılma amaçları ve şekilleri nedeniyle hem iyi hem de kötü olarak değerlendirilmiştir. Ancak güce, tek başına iyi veya kötü sıfatlandırması yapmak doğru değildir. Güç, doğru ve iyi amaçlarla kullanılabileceği gibi kötü amaçlarla da kullanılabilir. Gross bu durumu “Güç…her yönde kesebilen bir kılıçtır. Ancak arzulanan amaçlara erişebilmede, güç, kaçınılmaz bir şeydir. Güç olmayınca, sadece idealizm işe yaramaz bir reçete hâlini alır. Üstün düzeyde ve anlamlı amaçlara ancak onun yoluyla ulaşılabilir.” şeklinde ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu'na [TCK] göre özel güvenlik personelinin yetkileri arasında bulunan güç kullanma yetkisi; TCK madde 24’te: 1. Kanunun hükmünü yerine getiren kimseye ceza verilmez. 2. Yetkili bir merciden verilip, yerine getirilmesi görev gereği zorunlu olan bir emri uygulayan sorumlu olmaz. 3. Konusu suç teşkil eden emir hiçbir surette yerine getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren sorumlu olur. 4. Emrin, hukuka uygunluğunun denetlenmesinin kanun tarafından engellendiği hâllerde, yerine getirilmesinden emri veren sorumlu olur.” Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Duyum, toplumda sorun yaratabilecek şüpheli durumlar ve dikkat edilecek hususlardan biri değildir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Alınan notlar, her görev ve inceleme için aşağıdaki özellikleri içermelidir: a. Tarih, b. Göreve başlama zamanı, c. Önemli telsiz mesajları veya tebliğleri, d. Görev sırasında bağlantı kurulan şahısların isimleri, e. Gerektiğinde kroki çizimi, f. Hava durumu, g. Aydınlık ve ışıklandırma durumu, h. Görevin bitiş saati. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1. Dış Görünüş: Bir kişinin ve / veya aracın görünümünü belirtir ve farklı tarz elbise, araç tipi, renk, durum ve benzeri şeyler, ortamda sorunlu bir durumun varlığının ipuçlarını oluşturmaktadır. 2. Davranış: Bir kişi veya araç tarafından uygunsuz, yasadışı veya tuhaf görünen açık bir eylem, özel güvenlik görevlisinin dikkat etmesi gereken hususlardır. 3. Zaman ve Mekân: Özel güvenlik görevlisinin park, depo gibi belirli bir yer hakkında bilgisine dayanarak, görev alanında belli saatlerde hangi faaliyetlerin gerçekle- şeceğini bilmeli ve olağanüstü hareketliliği tespit etmelidir. 4. Bilgi: Kolluk kuvvetleri, başka memurlar veya vatandaşlardan alınan bilgiler, şüphelilerin tespiti ve yakalanmasında önem taşımaktadır. Doğru yanıt E dir.

Yanıt Açıklaması: "İnsanın hayat boyu öğrenme sürecinin devam ettiği muhakkaktır. Özel güvenlik koruma ve güvenlik hizmetlerinde ancak yeterli ve güncel eğitimli olma hâlinde hem olayları önlemede hem de olaylara müdahale etmede başarı artabilir." ifadesi ile kişisel güvenliğin sağlanmasındaki hazırlık aşamalarından Yeterli Eğitim belirtilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yeterli bilgi/istihbarat ile risk azaltılabilir.

Yanıt Açıklaması: Şüpheli, eşkâl tarifinde biliniyorsa isim, takma isim (lakap), cinsiyet, boy, kilo, göz rengi, saç rengi, ten rengi, kekemelik, vücutta yara izi, alışılmışın dışında saç kesimi, leke, ben, çil gibi izler, alışılmışın dışında giyim tarzı vb. olarak ifade edilmelidir.  Kalabalık içinde şahsın bulunabilmesi için şahsa has veya onu diğerlerinden ayıracak kolay görülebilir vücut yapısı, yüz yapısı, kafa yapısı, alın, kaş, burun, ağız, çene, dudaklar, kulaklar, eller, ses ve davranış şekilleri gibi bazı özelliklere dikkat etmek gerekir. Ayrıca eşkal tarifi için izlenmesi gereken anahtar kelime grafiğine göre şüphelinin ten rengi; kırmızı yüzlü, kumral, sarışın, soluk benizli, esmer, beyaz yüzlü, sivilceli, çilli sözcükleriyle belirtilmelidir. Doğru yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Bireyin fiziksel durumu ve çalışanların kişisel özellikleri bireysel faktörler ile ilgili, kurumdaki ani değişiklikler ve hiyerarşik yapı kurumsal faktörler ile ilgilidir. İş kaynaklı faktörlere örnek olarak iş ortamındaki uyumsuzluk, bireyler arası aşırı rekabet, iş yerinin fiziksel özellikleri, görevin karmaşıklığı sayılabilir.