Olaylara Müdahale Esasları

Yanıt Açıklaması: Olayları çözmenin, suçu önlemenin sırrı erken müdahaledir. Bu da vatandaş memnuniyetinin en önemli etkenidir. Vatandaş en kısa sürede güvenlik görevlilerini, yani devleti yanında görmek ister. Bu, vatandaşın en doğal hakkıdır. Müdahalenin erken yapılması suç ve suçu önlemede en büyük etkendir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C olacaktır. Burada özel güvenlik devriyesinin amaç ve hedeflerinden biri  Olaylara müdahale etmek, suçlara el koymak, suçluları ve olay yerini muhafaza etmek ve genel kolluğa bilgi vermek şeklinde olmalıdır. Sayfa 40 da  " DEVRİYENİN AMACI, ÖNEMİ VE HEDEFLERİ" başlığında özel güvenlik devriyesinin amaç ve hedefleri ayrıntılı olarak sıralanmıştır.

Yanıt Açıklaması: 647 Sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanun genel ve özel kolluk personelinin zor kullanmasına dair olan mevzuat düzenlemeleri arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özel güvenlik görevlileri öncelikle potansiyel risk oluşturan tehlikeli durumlara karşı önleyici ve koruyucu tedbirleri almak zorundadır. Bunu sağlarken de kişisel güvenliğin sağlanmış olması oldukça önemlidir. Kişisel güvenlik öznel bir durumdur ve bireysel bir sorumluluktur. Kişinin bu öznel durumundan ve sağduyusunu kullanabilmesinden kaynaklı olası olumsuzluklara karşı hazır olması, karşılaşacağı riskleri minimuma indirir. Kişisel güvenlik tedbirlerinin uygulanması, kişilerin kendi sorumluluğu altındadır ve bu tedbirlerin başarılı olma derecesine kişilerin kendileri etki eder.

Yanıt Açıklaması: Aşırı tedirginlik, korku, endişe, panik, alınganlık, çabuk sinirlenme, hayattan zevk almama, hasta olduğuna inanma, olayları hatırlayamama, aşırı unutkanlık, işe odaklanamama, depresyon, kararsızlık, kötümserlik, hayal kurma, emin olamama, gözden kaçırdığını zannetme, bıkkınlık hissi, sürekli şikayet arzusu, suçluluk duygusu, ilgisizlik, sabırsızlık, bunalım hâli, her şeyden ve herkesten kaçma isteği vb. strese gösterilen psikolojik ve duygusal belirtilerdendir. Uykusuzluk ise bedensel belirtidir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Şüphelinin direnme şekillerine ise iki ana başlık altında toplayabiliriz: Görevliye pasif direnme: a. Susmak suretiyle pasif direnme (kimlik ve adres bilgilerini söylememe) b. Hareket etmemek suretiyle pasif direnme, c. Cebir ve tehdit kullanmaksızın kurtulmaya çabalamak suretiyle pasif direnme. Görevliye etkin direnme: a. Cebir ile direnme b. Tehdit ile direnme

Yanıt Açıklaması: Kişisel güvenlik mesafesini artttırmak, kişisel güvenlik önlemlerine yönelik taktiksel ilkeleri arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Şüphelenme, genellikle aşağıdaki durumlar çerçevesinde gerçekleşmektedir (Alpert, Dunham, Stroshine, Bennett ve MacDonald, 2006: 3-4). 1. Dış Görünüş: Bir kişinin ve / veya aracın görünümünü belirtir ve farklı tarz elbise, araç tipi, renk, durum ve benzeri şeyler, ortamda sorunlu bir durumun varlığının ipuçlarını oluşturmaktadır. 2. Davranış: Bir kişi veya araç tarafından uygunsuz, yasadışı veya tuhaf görünen açık bir eylem, özel güvenlik görevlisinin dikkat etmesi gereken hususlardır. 3. Zaman ve Mekân: Özel güvenlik görevlisinin park, depo gibi belirli bir yer hakkında bilgisine dayanarak, görev alanında belli saatlerde hangi faaliyetlerin gerçekleşeceğini bilmeli ve olağanüstü hareketliliği tespit etmelidir. 4. Bilgi: Kolluk kuvvetleri, başka memurlar veya vatandaşlardan alınan bilgiler, şüphelilerin tespiti ve yakalanmasında önem taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Genel ve özel kolluğun tabi oldukları mevzuatların temel amacı insanların canını ve malını korumak, düzeni muhafaza etmek olduğu için güç kullanma öncesinde kolluk; öncelikle halkın güvenliğini sağlayarak var olan düzenin devam etmesini sağlamak için gerekli tedbirleri almalıdır. Aynı zamanda kolluk personeli çok yönlü düşünmesi gerektiği için zor kullanmayı planladığı olay yerinde suç işlenmesine sebep olacak davranışlardan kaçınmalı ve suç işlendiğinde suçluyu adalete teslim edebilecek bir sistem geliştirdikten sonra müdahalede bulunmalıdır. Bir kanun adamı olan genel ve özel kolluk personeli ilk başta kanunları kendisi uygulamalı ve suçu önlemek ya da yasal bir emri yerine getirmek için kendine verilen yetki kapsamında güç kullanmalıdır. İlgili mevzuatlarda belirtildiği üzere kolluk personeli kendisinin ve başkalarının can ile mal güvenliğini korumak ve asayişin bozulmasını önlemek amacıyla güç kullanabilir. Güç kullanma yetkisine sahip olmada önemli olan, bu yetkiyi kullanma tutkusu veya korkusunun esiri olmak değil, bu yetkiyi yasalar çerçevesinde ulaşılmak istenen amaca gitmeye yarayan bir kuvvet olarak kullanma kabiliyetine sahip olmaktır.

Yanıt Açıklaması: 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 8’inci maddesinin ikinci fıkrasına göre; eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Açıkta kalan tel ya da kablo ve iç mekan görünümünü engelleyen renkli camlar şüpheli araçlar ve kontrolünde dikkat edilecek hususlar arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Görevliye pasif direnme: a. Susmak suretiyle pasif direnme (kimlik ve adres bilgilerini söylememe) b. Hareket etmemek suretiyle pasif direnme, c. Cebir ve tehdit kullanmaksızın kurtulmaya çabalamak suretiyle pasif direnme.

Yanıt Açıklaması: Söz konusu kanunda kamu güvenliğini tamamlayıcı güvenlik hizmetleri olarak tarif edilen özel güvenlik hizmetini ifa eden personelin yetkileri madde 7’de: “a. Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme. b. Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme. c. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) CMK, madde 90’a göre yakalama. d. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Görev alanında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama. e. Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme. f. Hava Meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme. g. Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma. h. Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma. ı. Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama. j. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Olay yerini ve delilleri koruma, bu CMK madde 168’e göre yakalama. k. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) TMK madde 981’e, Türkiye Borçlar Kanunu [TBK] madde 52’ye, TCK madde 24 ve 25’e göre zor kullanma.” olarak düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Rapor yazma aşamaları şu şekilde ele alınabilir; Verilerin ve/veya fikirlerin toplanıp sentez edilmesi, Raporun ana hatlarının (planının) hazırlanması, Raporun taslak hâlinde yazılması, Rapor taslağının incelenmesi ve geliştirilmesi, Rapora son biçiminin verilerek yazılması, Raporun kontrolü.

Yanıt Açıklaması: Koruma ve güvenlik hizmetlerinde çok aşırıya kaçmayan şüpheli yaklaşımlar olası tehdit ve saldırılara karşı hazırlıklı olunmasını sağlayabilir. Zira gerek koruma ve güvenlik hizmetinin yerine getirilmesi sırasında, gerekse olaylara müdahale esnasında muhtemel tehlike her zaman vardır.

Yanıt Açıklaması: Tükenmişlik kavramının tanımını ilk defa 1974 yılında Fraudenberger yapmıştır. Bu tanıma göre tükenmişlik; Başarısız olma, yıpranma, enerji ve güç kaybı veya karşılanamayan istekler sonucu bireyin iç kaynaklarında tükenme durumudur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumda daha sık görünen organize olmayan suçluların temel özellikleri şu şekildedir: Organize suçlulardan farklı olarak mağdurun yaşı bu kategoride ki suçlular için önem taşımamaktadır. Genellikle 17-25 yaş arası izole hayat geçirirler, genellikle bu suçlu tipi erkektir ve bekârdır. Zekâ seviyesi ortalamanın altındadır ve anormal öğrenci olarak kabul edilmektedir. Sosyo ekonomik düzeyi orta sınıfın altındadır. Toplumda ruhsal sorunları olan depresif bir kişilik olarak tanımlanırlar ve muhtemelen depresyon tedavisi görmüşlerdir. Hırsızlık, röntgencilik, teşhircilik gibi suçlardan sabıka kaydı olabilir.

Yanıt Açıklaması: Orantılılık ilkesi çerçevesinde zor kullanmada aşağıdaki ilkelere uygun olarak, hareket edilmelidir: • Müdahale edilen somut olay/durum zor kullanma sürecini belirler /tayin eder. • Durumun sürekli analiz edilmesi gerekir. • Zor kullanma süreci herhangi bir anda son bulabilir. • Süreç içerisinde herhangi bir anda taktiksel geri çekilip daha az zorlayıcı bir yöntem kullanabilir. • Kademeli ve orantılı zor kullanmada taktiksel iletişim ilk ve en az zorlayıcı olan yöntemdir. • Zor kullanma sürecinde genel ve özel kolluk personeli en az zarar verecek yöntemi seçer. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Eşkâl tarifine benzer bir de eşya tarifi vardır. Eşya tarifi, bir kişinin kaybettiği veya çaldırdığı eşyasının bulunmasında, eşyasını diğerlerinden ayırmasında ve bulmasında yararlı olmaktadır. Örnek: Erkek kol saati, roleks, altın kaplama şeklindeki bir tarif genellikle eşyanın bulunmasında faydalı olmaz. Ama tarif; çeşidi, markayı, modeli, ağırlığı, metal şeklini, kaplamasını ve ayrıca çizik, kırık, isim yazılı olma gibi diğerlerinden ayıran özellikleri de ihtiva etmelidir (guvenlikvekariyer, 2016)

Yanıt Açıklaması: Potansiyel tehlike oluşturan ve görev bölgesinde özel güvenlik görevlisinin dikkat etmesi gereken unsurlar şunlardır: 1. Güvenlik tedbirleri alınmamış inşaatlar, 2. Güvenlik önlemi olmayan merdivenler, 3. Derinliği bilinmeyen veya görülemeyen su birikintileri, 4. Açıkta bırakılan yanıcı/patlayıcı maddeler, 5. Terk edilmiş araçlar, 6. Boş bırakılmış havuzlar, 7. Kontrolsüz bırakılmış su kuyuları.